به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، زهرا شمس احسان در تذکر پیش از دستور سیصد و هفتاد و چهارمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران، گفت: شهرداری تهران در سال‌های اخیر اقدامات ارزشمندی در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی انجام داده و بودجه‌های قابل توجهی را به این بخش اختصاص داده است. با این حال، رویدادهای اخیر و تجربیات به‌دست‌آمده از مواجهه با بحران‌های پیش‌بینی‌نشده، ضرورت بازنگری در رویکرد مدیریت شهری را آشکار ساخته است.
وی افزود: تجربه شرایط ویژه اخیر نشان داد که مدیریت شهری نمی‌تواند صرفاً به ارائه خدمات روزمره بسنده کند و باید برای شرایط بحرانی نیز آمادگی لازم را داشته باشد.
به گفته شمس احسان در این راستا، گذار از «مدیریت خدمات اجتماعی» به «مهندسی تاب‌آوری اجتماعی» یک ضرورت راهبردی است. تاب‌آوری اجتماعی، توانایی جامعه برای مقاومت، سازگاری و بازیابی سریع در مواجهه با بحران‌ها و تکانه‌های پیش‌بینی‌نشده است و مستلزم ایجاد ظرفیت‌های نهادی، سازماندهی شبکه‌های مردمی و توانمندسازی شهروندان در سطح محلات است.
رئیس کمیته اجتماعی شورا با اشاره به افزایش قابل توجه اعتبارات اجتماعی در برخی مناطق شهری در این دوره مدیریت شهری نشان‌دهنده اهتمام مدیریت شهری به این حوزه است ، تصریح کرد: این منابع باید با رویکردی راهبردی و مبتنی بر مشارکت شهروندی، در جهت ارتقای تاب‌آوری اجتماعی هزینه شوند. بدون برنامه‌ریزی منسجم و اتصال این اعتبارات به سناریوهای مدیریت بحران و آمادگی مردمی، خطر تبدیل این فرصت به منابع صرف‌شده در فعالیت‌های مناسبتی و کم‌اثر وجود دارد.
شمس احسان ادامه داد: ارتقای تاب‌آوری اجتماعی مستلزم تحول در چهار حوزه کلیدی است که هر یک نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و مشارکت فعال شهروندان است. نخست، در حوزه خانواده و گروه‌های کانونی، ضروری است که خانواده‌ها به‌عنوان اولین و مستحکم‌ترین سنگر در برابر بحران‌ها، توانمند شوند. این امر مستلزم تشکیل «هسته‌های تاب‌آور خانواده» در محلات است که در آن‌ها مهارت‌های مدیریت اقتصادی در شرایط اضطرار، کمک‌های اولیه روانی و فیزیکی، و اصول پدافند غیرعامل آموزش داده شود.
به گفته وی، توانمندسازی بانوان در این راستا اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا آنان نه‌تنها مدیران بحران خانواده‌اند، بلکه می‌توانند در شرایط اضطرار، شبکه‌های تولید و مدیریت مراکز محلی را بر عهده بگیرند.
شمس احسان افزود: همچنین در مواجهه با آسیب‌های اجتماعی، رویکرد واکنشی باید به رویکرد پیشگیرانه تبدیل شود. مراکز بهاران و گرمخانه‌ها باید با «پیوست پدافند غیرعامل» به پناهگاه‌های امن اجتماعی در زمان بحران تبدیل شوند و فرآیند توانمندسازی افراد آسیب‌دیده با آموزش مهارت‌های مورد نیاز در شرایط بحران غنی‌سازی شود.
عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه در حوزه سلامت روان، تجربه نشان داده که جبهه اصلی نبرد در روان و ذهن شهروندان است، گفت: ضروری است که خدمات سلامت روان از کلینیک‌های تخصصی به سطح محلات منتقل شود و «تیم‌های سیار واکنش سریع روانی-اجتماعی» راه‌اندازی شوند تا در زمان بحران، مدیریت اضطراب عمومی، کنترل شایعات و بازتوانی روانی جامعه را بر عهده بگیرند.
وی ادامه داد: در حوزه مشارکت اجتماعی، شناسایی، سازماندهی و آموزش «گروه‌های داوطلب مردمی مدیریت بحران محله‌محور» ضروری است.
شمس احسان در ادامه از شهردار تهران خواست نسبت به تدوین و اجرای «سند راهبردی تاب‌آوری اجتماعی شهر تهران» با رویکرد مشارکت شهروندی و در چارچوب سیاست‌های کلان توسعه شهری، اقدام کند.
وی اضافه کرد: این سند باید چشم‌انداز، اهداف راهبردی، محورهای اصلی تحول، نقشه راه اجرایی و ساز و کارهای نظارت و ارزیابی را به صورت منسجم تبیین کند.
شمس احسان با بیان اینکه توسعه ظرفیت سرمایه اجتماعی محلات از طریق تقویت نهادهای مشارکتی، توانمندسازی شبکه‌های داوطلبانه و ایجاد پلتفرم‌های ارتباط دوسویه میان مدیریت شهری و شهروندان، باید در اولویت برنامه‌ریزی قرار گیرد، تصریح کرد: در نهایت، پیشنهاد می‌شود گزارش دوره‌ای از پیشرفت اجرای این سند راهبردی به شورای اسلامی شهر تهران ارائه شود تا نظارت و بازخورد لازم برای اصلاح مسیر و بهبود عملکرد فراهم شود.
انتهای پیام/