افزایش هزینه‌های درمان در سال‌های اخیر، «درمان بازنشستگان» را به یکی از جدی‌ترین دغدغه‌های معیشتی میلیون‌ها خانواده تبدیل کرده است. حالا با اعلام آمادگی سازمان تأمین اجتماعی برای اجرای کامل «قانون الزام» و کنار گذاشتن بیمه تکمیلی، امیدها و نگرانی‌ها همزمان در میان بازنشستگان افزایش یافته است. در این گزارش از فردا نیوز، آخرین جزئیات این تحول مهم در نظام درمانی بازنشستگان را بررسی می‌کنیم.

درمان بازنشستگان در آستانه تحول بزرگ؟ | قانون الزام یا بیمه تکمیلی؛ کدام آینده را رقم می‌زند؟

سال‌هاست که «درمان بازنشستگان» به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های معیشتی میلیون‌ها خانواده ایرانی تبدیل شده است. هزینه‌های سنگین درمان، ضعف پوشش بیمه‌ای و ناتوانی بسیاری از بازنشستگان در تأمین مخارج دارو و بستری باعث شده درمان به یک بحران خاموش در زندگی بازنشستگان تبدیل شود.

حالا یک خبر مهم همه‌چیز را تغییر داده است:
سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرده که آمادگی دارد قانون الزام را جایگزین بیمه تکمیلی بازنشستگان کند.

اما این تصمیم چه معنایی دارد؟ آیا درمان بازنشستگان واقعاً رایگان می‌شود؟ یا این فقط یک وعده جدید است؟

درمان بازنشستگان طبق «قانون الزام» یعنی چه؟

قانون الزام که در سال ۱۳۶۸ تصویب شده، سازمان تأمین اجتماعی را موظف می‌کند که:

تمام هزینه‌های درمان بیمه‌شدگان و بازنشستگان را
از صفر تا صد پرداخت کند.

درمان بازنشستگان طبق این قانون، یک مسیر مشخص دارد:

• ابتدا مراجعه به مراکز ملکی تأمین اجتماعی

• در صورت عدم امکان درمان، مراجعه به بیمارستان دولتی بدون پرداخت فرانشیز

• در نهایت مراجعه به بیمارستان خصوصی بدون پرداخت هزینه توسط بیمار

اگر این قانون کامل اجرا شود، عملاً مفهوم «درمان بازنشستگان» وارد یک مرحله جدید می‌شود.

چرا درمان بازنشستگان به بحران رسید؟

در سال‌های اخیر، چند عامل باعث تضعیف درمان بازنشستگان شد:

• افزایش شدید هزینه‌های درمان

• رشد هزینه داروهای تخصصی

• ضعف پوشش بیمه‌های تکمیلی

• بالا رفتن حق بیمه تکمیلی

در نتیجه بسیاری از بازنشستگان مجبور شدند:

• از درمان صرف‌نظر کنند

• داروها را نصف مصرف کنند

• یا از جیب خود هزینه‌های سنگین بدهند

بیمه تکمیلی؛ نسخه‌ای که دیگر جواب نداد؟

تا امروز، بخش بزرگی از درمان بازنشستگان از طریق بیمه تکمیلی انجام می‌شد. اما حالا مشکل بزرگی به وجود آمده است:

حق بیمه تکمیلی آن‌قدر افزایش پیدا کرده که:

کانون عالی بازنشستگان حتی نتوانسته قرارداد چند میلیون نفر را تمدید کند.

اینجاست که سازمان تأمین اجتماعی به فکر «قانون الزام» افتاده است.

درمان بازنشستگان در صورت اجرای کامل قانون الزام چه تغییری می‌کند؟

اگر قانون الزام اجرایی شود، درمان بازنشستگان وارد یک مدل کاملاً جدید می‌شود:

• هزینه بستری: صفر

• هزینه عمل جراحی: صفر

• هزینه خدمات پاراکلینیکی: رایگان

• هزینه درمان در بیمارستان خصوصی: پرداخت توسط تأمین اجتماعی

در چنین مدلی، درمان بازنشستگان به یک حق واقعی تبدیل می‌شود نه یک امتیاز محدود.

آیا تأمین اجتماعی توان اجرای این مدل درمان بازنشستگان را دارد؟

سؤال اصلی همین‌جاست.

برخی کارشناسان معتقدند:

• منابع مالی تأمین اجتماعی محدود است

• هزینه اجرای کامل این قانون بسیار سنگین خواهد بود

• اگر منابع پایدار نباشد، ممکن است طرح نیمه‌کاره بماند

اما مدیرعامل تأمین اجتماعی اعلام کرده که این سازمان آمادگی اجرای قانون الزام را دارد.

نقش بیمارستان‌های دولتی در درمان بازنشستگان چیست؟

طبق این مدل:

اگر مراکز ملکی تأمین اجتماعی نتوانند درمان انجام دهند،

بازنشسته می‌تواند به بیمارستان دولتی مراجعه کند

و بدون پرداخت فرانشیز درمان شود.

این موضوع اهمیت زیادی دارد، چون بخش زیادی از درمان بازنشستگان امروز در مراکز دولتی انجام می‌شود اما با هزینه‌های سنگین.

اگر بیمارستان دولتی هم پاسخگو نبود چه می‌شود؟

یکی از مهم‌ترین بخش‌های مدل جدید «درمان بازنشستگان» این است:

در صورت عدم موفقیت درمان در مراکز دولتی،
بیمار به بیمارستان خصوصی معرفی می‌شود
و تمام هزینه‌ها توسط سازمان تأمین اجتماعی پرداخت می‌شود.

این بخش، در صورت اجرا، بزرگ‌ترین تحول در تاریخ درمان بازنشستگان خواهد بود.

چرا سازمان تأمین اجتماعی به دنبال حذف بیمه تکمیلی است؟

دلیل اصلی ساده است:

بیمه تکمیلی دیگر نتوانسته پاسخگوی نیاز واقعی بازنشستگان باشد.

افزایش حق بیمه، کاهش تعهدات، تاخیر در پرداخت خسارت‌ها و نارضایتی گسترده باعث شد ایده حذف بیمه تکمیلی جدی شود.

درمان بازنشستگان بدون بیمه تکمیلی؛ خوب یا خطرناک؟

برخی می‌گویند:

 اجرای قانون الزام به نفع بازنشستگان است
 اما ممکن است فشار سنگینی به منابع تأمین اجتماعی وارد کند

اگر این سیاست بدون برنامه اجرا شود، ممکن است در آینده با بحران مالی جدی روبه‌رو شود.

بازنشستگان چه انتظاری از درمان دارند؟

واقعیت این است که بازنشستگان به دنبال چیز عجیب و فوق‌العاده نیستند. آن‌ها فقط می‌خواهند:

• بدون ترس از هزینه درمان شوند

• داروهایشان را کامل بخرند

• بین «سلامت» و «پول» یکی را انتخاب نکنند

درمان بازنشستگان دیگر یک موضوع فرعی نیست؛ یک مطالبه جدی اجتماعی است.

آیا این بار وعده درمان رایگان واقعی است؟

تجربه سال‌های گذشته نشان داده:

بین وعده و اجرا فاصله زیاد است.
اما این بار تفاوت مهمی وجود دارد:

قانون الزام یک مصوبه قدیمی و قانونی است،
نه یک طرح موقت یا تبلیغاتی.

جمع‌بندی نهایی

درمان بازنشستگان امروز در نقطه حساسی قرار گرفته است.
یا کشور به سمت اجرای واقعی قانون الزام حرکت می‌کند،
یا درمان همچنان یک دغدغه بزرگ برای میلیون‌ها بازنشسته باقی می‌ماند.

آنچه مشخص است این است که:

دوران شعار درباره درمان بازنشستگان به پایان رسیده.
حال زمان تصمیمات واقعی است.