فرارو- وزیر امور خارجه لبنان در مصاحبه‌ای تلویزیونی، وزیر امور خارجه ایران را به مذاکره در کشوری بی‌طرف برای حل مسائل معوق میان دو طرف – با اشاره به سوئیس - دعوت کرد. دعوتی که با پاسخ دیپلماتیک سیدعباس عراقچی روبرو شد و البته پیام‌هایی در دل آن وجود دارد.
به گزارش فرارو، مذاکرات در کشورهای بی‌طرف یا ثالث معمولاً در موارد تخاصم یا تنش فزاینده اتفاق می‌افتد و کشور بی‌طرف، بخشی از منازعه نیست؛ مانند مذاکرات ایران و ۱+۵ در دوران مذاکرات منتهی به برجام، مذاکرات ویتنام و آمریکا در پاریس دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی، یا حتی مذاکرات پایان جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۶۷ که دفتر اروپایی سازمان ملل در ژنو سوئیس و مقر اصلی در نیویورک برگزار شد. با این پیش‌زمینه، باید به این موضوع توجه کرد که آیا لبنان و ایران در حال منازعه هستند که نیاز به کشور بی‌طرف داشته باشند؟
واکنش نرم عراقچی
وزیر امور خارجه ایران، شاید با همین پیش‌زمینه واکنشی نرم به صحبت‌های یوسف رجی، همتای لبنانی خود نشان داد که بگوید میان ایران و لبنان منازعه و تخاصمی وجود ندارد. او در توئیتر به زبان عربی نوشت: «دوست عزیزم یوسف رجی وزیر خارجه لبنان در مصاحبه با ام‌تی‌وی لبنان، از من برای مذاکره دعوت کرده است. ما در امور داخلی لبنان دخالت نمی‌کنیم؛ اما از هر گونه گفتگو با هدف پیشبرد روابط دوجانبه ایران و لبنان استقبال می‌کنیم. احتیاجی به کشور ثالث نیست. از همکارم یوسف برای سفر به تهران دعوت می‌کنم و اگر از من برای سفر به بیروت دعوت شود، با کمال میل می‌پذیرم.»
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه هم در نشست روز دوشنبه خود، چنین موضعی که پیش از این مطرح شده بود را تکرار کرد. او تاکید داشت که «ما با لبنان رابطه خوبی داریم و سفارتخانه‌های دو کشور فعال هستند. روابط ایران و لبنان همواره طولانی، مبتنی بر احترام متقابل و متکی بر منافع مشترک بوده است. دوستی و انس عمیقی که میان مردم ایران و مردم لبنان وجود دارد، نیازی به توضیح و تشریح ندارد. صحبت‌هایی که وزیر خارجه لبنان مطرح کردند، بلافاصله با پاسخ مثبت وزیر امور خارجه کشورمان همراه شد. فرمایش وزیر امور خارجه ایران نیز کاملاً روشن و سریع بود که ما هیچ مداخله‌ای در امور داخلی لبنان نداریم و مسائل لبنان مربوط به خود لبنانی‌هاست. در عین حال، همواره آماده تعامل و گفت‌وگو با دولت لبنان هستیم. همان‌طور که در یکی دو ماه اخیر نیز مشاهده شد، مذاکرات خوبی میان دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و طرف‌های لبنانی برگزار شد و همچنین دیدارهای مثبتی بین وزیر امور خارجه ایران و همتای لبنانی او در حاشیه چند نشست منطقه‌ای و بین‌المللی انجام گرفته است.»
لبنان از ایران چه می‌خواهد؟
دولت مستقر در بیروت، نسبت به برخی اظهارات و اقدامات گذشته از سوی مقامات ایران معترض است. دولتی که سال گذشته با حمایت فرانسه، عربستان و آمریکا سر کار آمد و خطِ اعتراض علنی به ایران برای حمایت از شیعیان را، پررنگ‌تر از دولت موقت این کشور جلو برد. فشار آمریکایی‌ها بر بیروت در این دوران نیز بیشتر و دو موضوع خلع سلاح حزب‌الله و تعطیلی شبکه مالی این گروه مقاومت مرکز تمرکز واشنگتن شد. در چنین شرایطی، حمایت علنی ایران از شیعیان لبنان و به طور مشخص حزب‌الله، میان تهران و بیروت اختلاف ایجاد کرد. از پاییز سال گذشته تا امروز هر وقت در تهران موضعی درباره موضوع سلاح حزب‌الله و جریان مقاومت از سوی مقامات سیاسی و نظامی گرفته شده، بیروت به این موضوع واکنشی تند نشان داده است. حتی به طور بی‌سابقه‌ای، اردیبهشت امسال وزارت خارجه لبنان تحت مدیریت یوسف رجی، برای اولین بار در تاریخ، سفیر ایران را به خاطر اظهاراتش درباره موضوع خلع سلاح و مسائل داخلی لبنان احضار کرد. او چند روز بعد اظهاراتش را اصلاح کرد و گفت ایران در این موضوع دخالتی نمی‌کند.
اما لبنانی‌ها معتقدند که ایران از حزب‌الله همچنان حمایت می‌کند یا حداقل به این شکل نشان می‌دهند که ایران در این موضوع دخیل است و روند پیشین را ادامه می‌دهد. چرا که آن‌ها تحت فشار آمریکا به دنبال تعطیل کردن فعالیت‌های نظامی حزب‌الله و خلع سلاح آن هستند. به موازات این که اخباری درباره بازسازی توان نظامی حزب‌الله و ادعاهایی درباره ارسال سلاح در رسانه‌های عربی و غیرعربی منعکس می‌شود، ضمن این که از یک طرف ترورهای اسرائیل به خصوص در جنوب بیشتر می‌شود و تهدیدهایشان برای حمله دوباره به لبنان افزایش پیدا می‌کند، خبرسازی یا اظهارنظر درباره ایران هم بالا می‌رود. از جمله خبری که اخیراً درباره برخورد تند عون با علی لاریجانی در جریان سفر به بیروت منتشر و حذف شد؛ دبیرخانه شعام هم به آن واکنش نشان داد. اما سال گذشته لبنان ورود هواپیماهای ایران را ممنوع و بعضی از آن‌ها را بازرسی کرد. چرا که مدعی بودند تسلیحات و پول از این مسیر منتقل می‌شده است. دو موضوعی که در قطعنامه ۱۷۰۱ به عنوان خط قرمز شناخته شده است. لبنانی‌ها به صراحت می‌گویند که خواستار کار با ایران هستند و ایران نیز باید با دولت لبنان و نه یک گروه از جامعه این کشور در ارتباط باشد. موضع ایران نیز این است که تهران در امور داخلیذ لبنان دخالت نمی‌کند و این تصمیمات به عهده مردم لبنان است.