سوگل دانایی در گزارشی در اکوایران نوشت: 70 سال پیش، برای اولین بار مراسمی برای کودکان برگزار شد. پس از آن 20 نوامبر هرسال در کشورهای مختلف با عناوینی چون «روزی برای ترویج آگاهی» و «روز بهبود رفاه کودکان» جشن گرفته می‌شود. امروز یادآور دو تاریخ بزرگ دیگر هم است، روزی که برای اولین بار کنوانسیون حقوق کودک تصویب شد و روزی که سازمان ملل متحد، اعلامیه حقوق کودک را مصوب کرد.
یونیسف، به همین مناسبت در گزارشی آخرین وضعیت فقر کودکان در دنیا را تشریح کرده است که بخش‌هایی از آن در ادامه می‌آید.
یک کودک از هر 5 کودک در دنیا در فقر شدید پولی زندگی می‌کند، همچنان که نرخ فقر چند بعدی کودکان هم یک از 5 است. یونیسف در گزارش تازه خود می‌گوید، بیش از 142 میلیون نفر از کودکان در دنیا با کمتر از 3 دلار در روز زنده می‌مانند: «کودکان بیش از دو برابرِ بزرگسالان احتمال دارد در فقر شدید زندگی کنند، چرا که هزینه‌های خانواده‌ها برای بزرگ کردن کودکان بالاتر است. از آنجا که بدن و ذهن آن‌ها هنوز در حال رشد است، کودکان نسبت به اثرات فقر آسیب‌پذیرترند و ممکن است پیامدهای آن را برای تمام عمر در ابعاد مختلف رفاه خود تجربه کنند.
تفاوت فقر چندبعدی و فقر پولی کودکان
این درحالیست که نرخ فقر چندبعدی کودکان متفاوت است، آنطور که این گزارش تاکید کرده، یک کودک از هر 5 کودک در کشورهای توسعه نیافته یا درحال توسعه در آموزش، سلامت، مسکن، تغذیه و آب سالم، دارای محرومیت است. در این گزارشی تاکید شده که بالاترین نرخ‌های محرومیت در میان کودکان منطقه آفریقا متمرکز است و بعد از آن جنوب آسیا، شرق آسیا و اقیانوسیه دارای بالاترین نرخ محرومیت در میان کودکان است. در این گزارش تعداد کودکان دارای فقر چند بعدی را 417 میلیون نفر عنوان کرده است.
توقف کاهش فقر کودکان در کشورهای ثروتمند
یونیسف همچنین در ادامه می‌گوید، بسیاری از کشورها تلاش کردند تا محرومیت شدید کودکان را کاهش دهند. فقر مبتنی بر محدودیت شدید در دست کم یکی از حوزه‌ها از سال 2000 تاکنون در کشورهای کم‌درآمد یا با درآمد متوسط تا حدود یک سوم کاهش داشته است اما در سال‌های اخیر این پیشرفت در کشورهای ثروتمند متوقف شده است.
این گزارش همچنین اضافه می‌کند که کشورهای با درآمد بالا از شاخص‌های متفاوتی برای سنجش محرومیت شدید کودکان استفاده می‌کنند؛ به همین دلیل هم داده‌های کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط مستقیماً قابل مقایسه نیست، هرچند مفهوم محرومیت یکسان است. در اتحادیه اروپا، محرومیت شدید در میان کودکان بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴ کاهش یافت، اما این پیشرفت فقط در نیمه نخست این دوره اتفاق افتاد. اکنون بیش از ۶ میلیون کودک در این منطقه در وضعیت محرومیت شدید زندگی می‌کنند.»
اولویت کشورها توقف فقر کودکان است؟
فقر علاوه بر مرگ کودکان، رشد و سلامت آن‌ها را تضعیف کرده و توانایی یادگیری آن‌ها را هم محدود می‌کند. درحالیکه هزینه‌های نظامی جهان به رکورد 2.7 تریلیون دلار رسیده، صدها میلیون کودک همچنان از نیازهای اولیه خود محرومند. این گزارش با مقایسه این دو عدد تاکید دارد که مساله کمیابی یا کمبود منابع نیست و موضوع به اولویت‌ها ارتباط دارد.
∎