به گزارش خبرگزاری آنا؛ این توانایی حسی نقش حیاتی در بازگشت استقلال عملکردی بیماران دارد، اما در اغلب کلینیک‌ها مورد آزمایش قرار نمی‌گیرد.
اکنون تیمی از پژوهشگران دانشگاه دلاور (University of Delaware) روشی ارائه کرده‌اند که حتی در صورت ناتوانی بیمار در حرکت دادن دست آسیب‌دیده، می‌توان این اختلال را شناسایی کرد.
در مرکز این پژوهش، یک اسکلت بیرونی رباتیک قرار دارد که حرکات را با دقت بالا ردیابی می‌کند.
تجربه واقعی از زندگی با سکته مغزی
در این پروژه، فردی به نام دان لوئیس همکاری دارد که خود تجربه‌ای مستقیم از دشواری‌های بهبود پس از سکته مغزی دارد.
ده سال پیش، لوئیس صبح از خواب بیدار شد و متوجه شد که سمت چپ بدنش فلج شده است.
او که ۵۵ سال دارد، سکته مغزی را در خواب تجربه کرده بود و تنها زمانی کشف شد که همسایه‌اش متوجه شد کامیون او چند روزی جابه‌جا نشده است. ماه‌ها درمان توانست حرکت پای چپ او را بازگرداند، اما بازوی چپش همچنان فلج باقی مانده است.
حس عمقی؛ توانایی مغفول‌مانده مغز
لوئیس اکنون در پروژه‌ای مشارکت دارد که به بررسی حس عمقی می‌پردازد؛ یعنی توانایی مغز در تشخیص موقعیت و حرکت اندام‌ها بدون نیاز به دیدن آنها که بسیار امیدوار کننده است.
جنیفر سمراو، استاد فیزیولوژی کاربردی، برای توضیح این مفهوم به دانشجویانش می‌گوید: «چشمانتان را ببندید و بینی‌تان را لمس کنید؛ اگر نتوانید، احتمالاً حس عمقی شما دچار اختلال است.»
او به همراه دانشجوی دکترای خود، جوانا هو، پیشنهاد می‌دهد که پزشکان می‌توانند این اختلالات حسی را بدون نیاز به حرکت دادن اندام آسیب‌دیده شناسایی کنند؛ موضوعی که دسترسی به ارزیابی‌ها را بسیار آسان‌تر می‌سازد.
در آزمایشگاه، لوئیس درون اسکلت بیرونی رباتیک KINARM قرار می‌گیرد که حرکات اندام فوقانی را نقشه‌برداری می‌کند.ربات‌ها چگونه به تشخیص دقیق‌تر کمک می‌کنند؟
این سیستم به تیم پژوهشی اجازه می‌دهد تا مشک
مشکلات حسی را از مشکلات حرکتی جدا کنند؛ موضوعی که همواره در علم سکته مغزی چالش‌برانگیز بوده است. سمراو می‌گوید: «ما تلاش می‌کنیم کمترین میزان حرکتی را که فرد می‌تواند تشخیص دهد، مشخص کنیم.»
افراد سالم می‌توانند حرکت‌هایی به اندازه نیم سانتی‌متر را حس کنند، اما پس از سکته مغزی، این حساسیت به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد.
برخی بیماران حتی متوجه حرکت ۱۰ سانتی‌متری بازوی خود نمی‌شوند؛ و این می‌تواند تفاوت میان لمس اجاق داغ یا چاقوی آشپزخانه باشد.
مغز، گیرنده‌ها و اختلال در هماهنگی
سکته مغزی ارتباط میان مغز و گیرنده‌های عضلانی را مختل می‌کند. سمراو توضیح می‌دهد: «هنگامی که حرکت می‌کنید، گیرنده‌ها کشیده یا جمع می‌شوند؛ اگر اطلاعات از مغز به این گیرنده‌ها نرسد، هماهنگی حرکتی به‌درستی انجام نمی‌شود.»
منابع رسانه‌ای اضافه می‌کنند که نکته مهم این است که اختلال در حس عمقی لزوماً بر حس درد یا لمس تأثیر نمی‌گذارد. او می‌افزاید: «درد بخشی از سیستم حسی پیکری است… هر انسان مانند اثر انگشت منحصر‌به‌فرد است.»
بازنگری در تفکر توان‌بخشی
برای جوانا هو، این پژوهش پاسخی به خلأی است که در دوران فعالیت بالینی خود احساس کرده بود. او می‌گوید: «ما اغلب حرکت را از منظر عملکرد حرکتی بررسی می‌کنیم، اما من نسبت به سیستم حسی دچار غفلت بودم.» پایان‌نامه او بررسی می‌کند که چگونه اختلالات حسی بر روند بهبود واقعی بیماران تأثیر می‌گذارد.
سمراو اضافه می‌کند: «در یکی از مطالعاتمان دریافتیم که تنها یک درصد از پزشکان حس عمقی را در بیماران سکته مغزی ارزیابی می‌کنند. بدون بازگشت حس حسی، فرد نمی‌تواند بهبودی کامل عملکردی داشته باشد.»
آینده توان‌بخشی شخصی‌سازی‌شده
هو و سمراو امیدوارند که پژوهش آنها مسیر توان‌بخشی را به‌سمت ارزیابی‌ها و درمان‌های شخصی‌سازی‌شده سوق دهد.
هو تأکید می‌کند: «وظیفه پزشکان و پژوهشگران است که مطمئن شوند اختلالات حسی را بررسی می‌کنند.» سمراو نیز می‌گوید: «درک ارتباط میان اختلالات حرکتی و حسی، کلید هدف‌گذاری بهتر درمان‌هاست.»
انتهای پیام/