به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر در نامهای خطاب به سران قوای سهگانه، نسبت به پیامدهای حذف ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومانی هشدار داد. در این نامه که با استناد به تجربههای اقتصادی گذشته و بررسیهای کارشناسی تهیه شده، نگرانیهایی درباره افزایش شدید قیمت کالاهای اساسی، تورم عمومی، رکود تولید، بیاثر شدن یارانهها و بازتولید رانت مطرح شده است. انجمن اسلامی تأکید کرده که هرگونه تغییر در نظام ارزی باید پس از اصلاحات ساختاری و تقویت نظارتها صورت گیرد تا از فشار غیرضروری بر معیشت مردم و تشدید نابرابری جلوگیری شود. این نامه همچنین به اهمیت اتخاذ تصمیمات اقتصادی دقیق و آیندهنگرانه در شرایط حساس جنگ اقتصادی کنونی اشاره دارد.
متن کامل این نامه را در ادامه میخوانید:
بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت آیتالله العظمی امام خامنهای(مدّ ظلّهالعالی): «اگر مسئولان و مردم بتوانند اقتصاد مقاومتی را به معنای واقعی محقق و کشور را از جادوی مالی و پولی دشمن خلاص کنند و ارزش و آقایی دلار را در زندگی اقتصادی بشکنند، کشورهای دیگر را نیز نجات دادهاند و برای آنها الگو خواهند شد.»
سران محترم قوای سهگانه جمهوری اسلامی ایران
آقای دکتر مسعود پزشکیان
آقای دکتر محمدباقر قالیباف
آیتالله غلامحسین محسنی اژهای
در روزهای اخیر، بحثهایی درباره حذف ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومانی در برخی محافل و رسانهها مطرح شده است؛ موضوعی که گرچه انتظار میرود با درایت و اشراف کامل مسئولان عالی کشور بررسی شود، اما شواهد موجود نشان میدهد که این تصمیم در معرض تأثیر برخی دیدگاههای غیرکارشناسی قرار گرفته و امکان دارد بدون فراهمآمدن مقدمات ضروری، در دستور اجرا قرار گیرد.
اکنون بیم آن میرود که حذف ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ پیامدهایی جبرانناپذیر برای جامعه ایران داشته باشد. بر اساس ارزیابیهای کارشناسی، مهمترین پیامدهای این تصمیم عبارتاند از:
۱) افزایش شدید قیمت کالاهای اساسی
اقلام ضروری نظیر لبنیات، روغن، نهادههای دامی و گوشت، بهواسطه افزایش هزینه واردات و تولید، با رشد قابلتوجه قیمت روبهرو شده و فشار مضاعفی بر معیشت اقشار آسیبپذیر وارد میشود.
۲) افزایش تورم عمومی و تشدید تورم انتظاری
تغییرات نرخ ارز، حتی اگر محدود به اقلام خاص باشد، موجی از تورم انتظاری ایجاد میکند که به کالاهای غیرمرتبط نیز سرایت کرده و احتمال عبور تورم از سطوح بسیار بالا را تشدید میکند.
۳) رکود و کاهش ظرفیت تولید داخل
وابستگی بخش قابلتوجهی از تولید کشور به واردات مواد اولیه و تجهیزات، سبب میشود که مابهالتفاوت افزایش نرخ ارز مستقیماً به هزینه تمامشده تولید تزریق شده و بنگاهها را با رکود، کاهش اشتغال و تعطیلی مواجه کند.
۴) بیاثر شدن یارانههای نقدی
تجربه نشان داده که یارانههای نقدی هرگز قادر به جبران هزینههایی که از رهگذر افزایش نرخ ارز بر مردم تحمیل میشود، نیستند؛ زیرا چند برابر مبلغ یارانه، از سفره مردم کاسته میشود.
۵) بازسازی رانت به شکلی جدید
حذف ارز ترجیحی، بدون اصلاح نظام نظارت و توزیع، تنها شکل رانت را تغییر میدهد؛ واردکنندهای که با ارز نیمایی کالا وارد میکند، آن را به قیمت آزاد عرضه میکند و این یعنی بازتولید فساد، نه حذف آن.
اینها تنها بخشی از پیامدهای اتخاذ تصمیمی است که در شرایط فعلی اقتصاد ایران، میتواند تبعاتی گسترده و غیرقابل جبران ایجاد کند.
تجربه دهه گذشته نشان داده است که کوچکترین تصمیم شتابزده در حوزه نرخ ارز، موج بیثباتی روانی، جهش ناگهانی قیمتها و فشارهای اجتماعی را در پی دارد. رخدادهای آبان ۱۳۹۸ نمونه آشکاری از پیامدهای امنیتی و اجتماعی تصمیمات غیردقیق در چنین حوزههای حساسی است. ازاینرو، سیاست ارزی نه یک تصمیم اقتصادی صرف، بلکه تصمیمی با پیامدهای اجتماعی، امنیتی و سیاسی است و باید با نهایت احتیاط اتخاذ شود.
در شرایط کنونی، کشور با وضعیتی مواجه است که بهروشنی میتوان آن را جنگ اقتصادی تمامعیار نامید. تشدید فشارهای تحریمی، تهدید دشمن به فعالسازی سازوکار موسوم به ماشه (اسنپبک) و استمرار اقدامات خصمانه نظام سلطه، فضای تصمیمگیری اقتصادی را بیش از هر زمان دیگری حساس و خطیر کرده است. در چنین وضعیتی، هر تصمیم اقتصادی باید بر پایه بررسیهای دقیق، آیندهنگرانه و مبتنی بر ارزیابیهای کارشناسی عمیق باشد. تجربههای گذشته نشان داده است که اجرای نسخههای تکراری و الگوهایی که تبعات منفی آنها بارها در کشور آشکار شده، نهتنها مشکلگشا نیست، بلکه میتواند دست دشمن را در تشدید فشارها بازتر کند و آثار سنگینتری بر معیشت مردم بگذارد. ازاینرو، پرهیز از تصمیمات شتابزده و حرکت به سمت سیاستگذاری دقیق و مدبرانه، ضرورتی انکارناپذیر است.
ارز ترجیحی از ابتدا با هدف حفظ ثبات قیمت کالاهای ضروری و حمایت از تولید داخلی تعریف شد. با توجه به اینکه بیش از ۸۰ درصد تولید کشور به واردات مواد اولیه و تجهیزات وابسته است، هرگونه افزایش نرخ ارز مستقیماً هزینه تولید را افزایش داده و کوچک شدن سفره مردم را سرعت میبخشد. حذف ارز ترجیحی بدون انجام اصلاحات بنیادی در ساختار تولید و نظام نظارت، به معنای تحمیل فشار بیشتر بر مردم و تعمیق نابرابری است. اصلاحاتی نظیر تقویت نظارت و شفافیت در تخصیص و مصرف ارز، کاهش وابستگی تولید به واردات، الزام بازگشت ارزهای صادراتی، کنترل رشد نقدینگی و اصلاح ساختار بودجه و بانکها، پیششرطهایی است که بدون تحقق آنها، هرگونه تغییر در نظام ارزی، نتیجهای معکوس خواهد داشت.