به گزارش خبرنگار ایلنا، محمد نهاوندیان در نشست رونمایی از کتاب «در اندیشه ایران، روایت ۸ سال معاون‌اولی» نوشته اسحاق جهانگیری گفت: ایشان ان‌شاءالله ۴۰۰ صفحه نوشته و مهم‌تر اینکه چگونه توانسته هشت سال را در ۴۰۰ صفحه خلاصه کند. من حساب کردم؛ هشت تا ۵۲ می‌شود ۴۱۰ صفحه. دقیقاً ایشان ۴۲ مطلب نوشت؛ یعنی برای هر هفته، خیلی چیزها را نوشته است.
رئیس دفتر دولت تدبیر و امید بیان کرد: این یک اتفاق بسیار مبارک در تاریخ‌نگاری سیاسی و اقتصادی کشور است. ما یک نوع تاریخ‌نگاری داریم که ایدئولوژیک است؛ مؤلف موضعش را از قبل دارد و حوادث را برای تأیید آن موضع می‌چیند. کتاب‌های مارکسیستی معمولاً این‌گونه بود. یک‌وقتی در تاریخ مادف نوشته بود ما اسناد و مدارک درباره تاریخ ماد کم داریم؛ یک‌سری چیزهای باستان‌شناسی سخن نمی‌گویند. ما می‌باید این قطعه‌سنگ‌ها و فسیل‌ها را به سخن دربیاوریم که حرف ایدئولوژیک ما را تأیید کند.
نهاوندیان ادامه داد: نوعی تاریخ‌نگاری تئوریک داریم که موضع ندارد، اما یک تئوری درباره تاریخ دارد و سعی می‌کند آن تئوری را اثبات کند. نوع تاریخ‌نگاری از قبیل کتاب آقای جهانگیری وقایع‌نگاری است و چند مزیت دارد. اولاً اینکه پدیده‌ها و وقایع را در بستر معرفی می‌کند. یک حرف جانسوزی است که آقای جهانگیری اشاره کرده؛ اینکه در مناظرات انتخاباتی، به‌ویژه در سال ۱۴۰۰، مناظره‌کنندگان بی‌توجه به اینکه کشور در چه شرایطی بوده؛ از یک طرف فاجعه ترامپ را داشتیم و از طرف دیگر شرایط کرونا را؛ بی‌توجه به اینکه در چه بستری این اتفاقات افتاده. اما در وقایع‌نگاری، بستر دیده می‌شود.
وی افزود: ثانیاً چون نیت سیاست‌گذار در کلامش می‌آید و معمولاً در پدیده‌ها دیده نمی‌شود، برای عبرت‌آموزی دانشجویان سیاست‌گذاری بسیار مفید است. آدم می‌بیند که برخی مواقع نیت یک چیز است اما نتیجه چیز دیگری از آب درمی‌آید. ما متأسفانه در تاریخ اقتصادی‌مان، به‌ویژه تاریخ اشتباهات مکرر سیاست‌گذار، وقتی پشت میز تصمیم‌گیری می‌نشینیم، نمی‌دانیم همین مسئله شش بار دیگر در پنجاه سال گذشته رخ داده است. به خیال اینکه قیمت‌ها را کنترل می‌کنم، مداخله قیمتی می‌کنم، سرکوب قیمتی می‌کنم؛ نیت هم خوب است، اما حاصل چیز دیگری درمی‌آید؛ گاهی عکس آن.
نهاوندیان ادامه داد: در وقایع‌نگاری این فایده هست که نیت خوب کافی نیست؛ علم و حکمت هم لازم است و استفاده از تجربیات دیگران نیز ضروری است.
وی با اشاره به ویژگی‌های شخصیتی جهانگیری گفت: در بخش‌هایی که مطالعه کردم، چه آنچه در کتاب هست و چه آنچه نیست، چهار ویژگی شخصیتی از آقای جهانگیری برجسته است. نخست پرکاری ایشان است؛ خسته نمی‌شود. دوم نظم است؛ جهانگیری تأخیر نمی‌کند، به تعویق نمی‌اندازد و کاری را فدای کار دیگر نمی‌کند. سوم صبوری است؛ در شرایط بسیار سخت که خیلی از دیگران را از کوره به‌در می‌برد، جهانگیری بردبار است. چهارم انصاف است؛ با اینکه با برخی جناح‌های سیاسی کشور نزدیک‌تر بود، اما در جایگاه ستادی و پدری دولت کسی را به‌خاطر اینکه از جناح دیگر بود، ملکوک نمی‌کرد. انصاف شرط مدیریت ستادی است.
نهاوندیان با اشاره به جایگاه اقتصادی جهانگیری در دولت گفت: اگر می‌خواستم اسم کتاب را پیشنهاد کنم، می‌گفتم «ما می‌توانیم». اما این هشت سال دو دوره داشت: یک دوره «می‌توانیم» در مدیریت تغییر، و یک دوره «می‌توانیم» در ایستادگی.
وی درباره تحلیل دهه ۹۰ بیان کرد: این جمع ناشیانه‌ای که گفته می‌شود دهه ۹۰ چنین و چنان، جمع‌کردن سیب و پرتقال است. ما سال‌های ۹۱ را داریم که حساب دیگری دارد. ۹۲ دوره‌ای است که دولت ۹۴، ۹۵ و ۹۶ حاصل سیاست خارجی و اقتصادی‌اش رخ می‌کند. بعد فاجعه ترامپ و بعد کرونا را داریم. نمی‌توان این‌ها را با هم میانگین گرفت. دوره سه‌ساله ۹۴ تا ۹۶ را با هر دوره سه‌ساله دیگری در تاریخ معاصر ایران مقایسه کنید؛ در این فرصت کوتاه این مقدار تغییر و تحول چگونه مدیریت شد؟
رئیس دفتر دولت تدبیر و امید یادآور شد: متوسط بلندمدت رشد تولید ناخالص ملی ۵۲ ساله از ۱۳۵۰، حدود ۷.۲ درصد بوده. متوسط تورم در نیم‌قرن گذشته ۲۲ درصد بوده؛ اما در سه سال ۹۴ تا ۹۶ متوسط تورم ۱۰.۱ درصد بوده؛ یعنی نصف شده. رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی در بلندمدت ۵ درصد بوده اما در این سه سال ۱۰.۲ درصد بوده. رشد بدهی دولت به بانک مرکزی در چهل سال ۲۲.۶ بوده اما در این سه سال ۸.۲ درصد بوده.
نهاوندیان تأکید کرد: اگر می‌خواهیم دانشجویان و سیاست‌گذاران آینده از تجربه ما درس بگیرند، باید کنار آمارها نقاط تغییر و نقاط تصمیم را بنویسیم. بگوییم اینجا عده‌ای بودند که عاقل بودند، از تجارب دیگران استفاده کردند و این تصمیم گرفته شد و این رشد رخ داد. و اینجا تغییر در ذهنیت و در نحوه تصمیم‌گیری رخ داد و افول اتفاق افتاد.
وی در پایان گفت: داستان ۹۶ به بعد را همه می‌دانیم؛ عامل برون‌زا دخالت کرد. همین که کشور سرپا ماند و در جنگ اقتصادی مقاومت شد، خود کارنامه افتخار برای آقای جهانگیری و همکارانش است. توفیق بیشتر برای ایشان آرزومندم.