به گزارش ایرنا، صدای بلند خشکسالی در چهارمحال و بختیاری این روزها بیش از هر زمان دیگری به گوش می‌رسد؛ چرا که نه‌تنها بارش‌ها کاهش چشم‌گیر داشته است، بلکه افزایش بی‌سابقه دما نیز شرایط اقلیمی استان را به شکلی کم‌سابقه تحت‌تأثیر قرار داده است.
تداوم خشکسالی بیش از یک دهه اخیر، افت منابع آبی، آسیب به پوشش گیاهی و تهدید معیشت کشاورزان، چهره‌ای نگران‌کننده از پاییز ۱۴۰۴ در بام زاگرس ترسیم کرده است.
روند رو به رشد خشکسالی، کاهش منابع آبی، فشار بر بخش کشاورزی و تهدید پوشش گیاهی مجموعه‌ای از پیامدهای جدی است که کارشناسان نسبت به آن هشدار می‌دهند و بر ضرورت بازنگری در مدیریت منابع و سازگاری با شرایط جدید اقلیمی تاکید دارند.
در همین ارتباط خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) مرکز چهارمحال و بختیاری گفت وگویی با مدیرکل هواشناسی استان انجام داده است تا جزییات بیشتری در خصوص وضعیت بارش‌ها و درجه دما در استان را بررسی کند.
ثبت تنها ۶ میلیمتر بارش طی ۲ ماه پاییز
چهارمحال و بختیاری یکی از سردترین و پربارش‌ترین استان‌های کشور، امسال در شرایطی متفاوت و نگران‌کننده قرار گرفته است تازه‌ترین گزارش‌های هواشناسی نشان می‌دهد از ابتدای پاییز تاکنون تنها ۶ میلیمتر بارش به ثبت رسیده است.
مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری با اشاره به کاهش ۴۰ درصدی بارش در سال گذشته و رکورددار بودن استان در افزایش ۱.۷ درجه‌ای دما، از تشدید خشکسالی در استان خبر داد و گفت: براساس آمارهای موجود میانگین افزایش دمای این استان نیم درجه بالاتر از میانگین کل کشور است که رکوردی در میان استان‌ها به شمار می‌رود.
معصومه نوروزی با بیان اینکه چهارمحال و بختیاری از نظر هواشناسی درگیر خشکسالی است اظهار داشت: این پدیده بیش از ۱۰ سال است که تداوم دارد و منجر به خشکسالی هیدرولوژیکی نیز شده است؛ در این شرایط استفاده بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، کاهش آورد رودخانه‌ها، افزایش دما، ذوب زودهنگام یخچال‌های طبیعی و افزایش تبخیر در نتیجه افزایش دما از عوامل تشدیدکننده این شرایط به شمار می‌رود.
بیشتر بخوانید:
کاهش۸۰ درصدی بارش‌ها در چهارمحال و بختیاری/ تا پایان آبان بارشی نداریم
چهارمحال و بختیاری در آستانه تغییر اقلیم؛ هشدار کارشناسان درباره خشکسالی
نوروزی با اشاره به تأثیر مخرب خشکسالی بر بخش کشاورزی ادامه داد: بر اساس رصد شاخص‌های گیاهی، پوشش گیاهی چهارمحال و بختیاری به دلیل افزایش دما و کاهش بارندگی، نسبت به سال گذشته آسیب دیده است.
آمار نگران‌کننده پاییز ۱۴۰۴ بر بام زاگرس؛ ۹۹ درصد کاهش بارش
مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری با اشاره به سامانه اخیر بارشی در استان افزود: سامانه اخیر تنها ۶ میلیمتر بارش برای استان به دنبال داشت این در حالی است که تا این تاریخ (از اول مهر تا ۲۶ آبان) باید ۳۰ میلیمتر بارش دریافت می‌کردیم که حکایت از کاهش ۹۹درصدی میزان بارندگی‌ها در استان دارد.
مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری با اشاره به آمار بارش‌ها از ابتدای مهرماه ۱۴۰۴ ادامه می‌دهد: همچنین هر چند دما نسبت به سال گذشته تعدیل شده با این وجود میانگین دما از اول مهرماه تاکنون نسبت به میانگین بلند مدت ۹ دهم درجه سانتیگراد افزایش یافته است.
وی یادآور شد: بیشترین افزایش دما مربوط به مناطق فلارد با ۲ درجه، کیار و اردل با ۱.۹ درجه بوده و در شهرکرد نیز ۱.۳ درجه سانتیگراد افزایش دما گزارش شده است.
نوروزی با اشاره به پیش‌بینی‌های هواشناسی ادامه می‌دهد: انتظار می‌رود روند افزایش دما همچنان طی ماه‌های آتی ادامه یابد و در برخی بازه‌های زمانی، به ویژه از نیمه بهمن تا پایان اسفند، بین یک تا ۲ درجه سانتیگراد افزایش دما در چهارمحال و بختیاری پیش‌بینی شده است.
پیش‌بینی بارش‌ها؛ پاییز ۱۴۰۴ با کم بارشی به پایان می‌رسد
به گفته مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری، پیش‌بینی می‌شود بارش‌های فصل پاییز، کمتر از نرمال (عادی) باشد و برای ۲ ماه اول زمستان (دی و بهمن) بارش‌ها در حد نرمال و بارش‌های فصل بهار نیز به ویژه در فروردین ماه در حد نرمال پیش‌بینی می‌شود.
او با یادآوری تاثیر گرمایش جهانی هشدار داد: با توجه به گرمایش جهانی، شرایط جوی به سمت رویدادهای حدی پیش می‌رود بنابراین قطعیت نداشتن مدل‌های پیش بینی افزایش می‌یابد از سوی دیگر با توجه به روند افزایش دما، احتمال بارش برف و ماندگاری پوشش برفی نیز کاهش یافته است.
هشدار جدی: سرمازدگی بهاره در کمین باغات
نوروزی ادامه داد: این افزایش دما منجر به «رخداد بهار اقلیمی» و شکوفه‌زنی زودهنگام درختان می‌شود و از آن‌جایی که در فروردین‌ماه به طور معمول شاهد سرمازدگی هستیم، لازم است ارتباط نزدیک‌تری بین هواشناسی و بخش کشاورزی برقرار شود تا هشدارهای لازم به موقع به کشاورزان ابلاغ شود.
مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری در پاسخ به سوالی درباره آغاز خشکسالی می‌گوید: این استان از دهه ۸۰ تاکنون درگیر خشکسالی شده است و با رد باورهای شبه‌علمی درباره «جابه‌جایی سامانه‌های بارشی توسط بشر» ، عامل اصلی تداوم خشکسالی را افزایش گازهای گلخانه‌ای و گرمایش جهانی می‌داند.
نوروزی ادامه داد: این افزایش دما با شیب تندتری در منطقه خاورمیانه در حال وقوع است.
راهکارهای سازگاری با کم آبی
مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری با تاکید بر ضرورت هماهنگی بیشتر در مدیریت اقلیم و کشاورزی گفت: با وجود کمبود اعتبارات طی سال گذشته ۱۰ ایستگاه جدید در استان راه‌اندازی شده و در حال حاضر داده‌های ۵۸ ایستگاه برای پایش وضعیت جوی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نوروزی ادامه می‌دهد: تجهیزات هواشناسی، از جمله ایستگاه‌های خودکار و سایر ادوات به صورت مداوم بروز رسانی می‌شود هرچند کمبود اعتبار روند توسعه را کُند کرده است.
مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری با اشاره به افزایش میانگین دمای استان در پنج دهه گذشته گفت: طی ۵۰ سال اخیر هر دهه حدود چهار دهم درجه سانتیگراد افزایش دما را در کشور تجربه کرده‌ایم و این روند در استان نیز ثبت شده و بیانگر رخداد تدریجی تغییر اقلیم است.
نوروزی درباره دقت پیش‌بینی‌ها افزود: پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت با دقت بالای ۹۰ درصد انجام می‌شود، اما در پیش‌بینی‌های فصلی و ماهانه به‌دلیل دخالت متغیرهای جهانی مانند دمای اقیانوس‌ها و پوشش برفی قطب‌ها، ضریب اطمینان حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد است اگرچه با توجه به گرمایش جهانی در مجموع پیش بینی پذیری شرایط جوی کم شده است.
وی با اشاره به خسارت‌های سرمازدگی اوایل مهرماه تصریح کرد: ذرت محصولی نیست که با اقلیم استان ما سازگار باشد، زیرا در دمای کمتر از پنج درجه دچار آسیب می‌شود، باید برنامه‌ریزی کشت به گونه‌ای صورت گیرد که کشاورزان تا قبل از نیمه شهریورماه محصول خود را برداشت کرده باشند در غیر این صورت با توجه به اینکه در پایان شهریورماه بیشتر کاهش دما رخ نمی‌دهد احتمال سرمازدگی وجود دارد و توصیه به کشت چنین محصولی پیشنهاد نمی شود.
نوروزی تاکید می‌کند: پیامدهای خشکسالی و تغییر اقلیم در تمامی امور از جمله بهداشت و سلامت، کشاورزی و امنیت غذایی، اشتغال، حیات وحش، پوشش گیاهی قابل توجه است، اما هنوز در سیاست‌گذاری‌ها جدی گرفته نشده است.
وی پیشنهاد کرد: در بخش‌های خبری صدا و سیما پس از گزارش وضعیت جوی، به ویژه در شرایط خاص آب و هوایی کارشناسی از بخش کشاورزی حضور یابد تا نکات فنی و توصیه‌های لازم را به کشاورزان ارائه دهد.
به گزارش ایرنا، چهارمحال و بختیاری از استان‌های زاگرس‌نشین کشور سرچشمه رودخانه‌های زاینده‌رود، کارون و بخشی از دز است و هرگونه تغییرات اقلیمی در این منطقه، فلات مرکزی را نیز تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.