به گزارش سیاست خارجی ایرنا، همزمان با سفر محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی به واشنگتن، بسیاری موضوعات مهم برای گفت‌وگو میان وی و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، در حال شکل‌گیری است که از جمله آنها می‌توان به پرسش‌هایی درباره عادی‌سازی روابط ریاض با تل‌آویو، کمک‌های نظامی دولت آمریکا به عربستان، موضوع برنامه هسته‌ای عربستان و برخی مسائل دیگر اشاره کرد؛ اما لزوم دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باید در کانون این دیدار باشد.
شورای آتلانتیک در گزارشی در این باره می‌نویسد: این سفر در ادامه سفر ماه مه ترامپ به ریاض انجام شده است؛ سفری که با تعهد عربستان مبنی بر سرمایه‌گذاری و تجارت ۶۰۰ میلیارد دلاری در آمریکا همراه شد و تحلیلگران بر این باورند که ترامپ این هفته به‌دنبال عملیاتی کردن آن تعهدات خواهد بود.
دولت ترامپ مدعی شده است مادامی که تهران به تمام خواسته‌های وی، به طور مشخص توقف کامل غنی‌سازی و محدودیت برنامه موشکی ایران، تن ندهد، هیچ فشاری برای دستیابی به توافق هسته‌ای با ایران حس نمی‌کند.
انگیزه قوی بن‌سلمان برای پیش‌کشیدن موضوع ایران
با این حال، محمد بن‌سلمان برای آنکه در دیدار با ترامپ، موضوع ازسرگیری مذاکرات توافق هسته‌ای با ایران را پیش بکشد، انگیزه بسیار قابل توجهی دارد زیرا تداوم درگیری بین اسرائیل و ایران، برای منطقه خاورمیانه به ویژه عربستان سعودی، پیامدهایی منفی به بار خواهد آورد. به نوشته این اندیشکده، بهترین راه برای ممانعت از وقوع جنگی منطقه‌ای در آینده، دستیابی به توافقی هسته‌ای میان ایران و آمریکا است؛ توافقی که عدم ساخت سلاح هسته‌ای توسط تهران و مهم‌تر از آن، جلوگیری از وقوع جنگ در منطقه خلیج فارس را تضمین بکند.
به نوشته شورای آتلانتیک، برای پی بردن به اینکه چرا از منظر سعودی‌ها، توافق هسته‌ای با ایران باید بخش ضروری ملاقات‌ها با دولت ترامپ باشد، باید به پایان جنگ ۱۲ روزه بین ایران و اسرائیل در تابستان امسال برگردیم. این جنگ بدون هیچ توافق هسته‌ای بین واشنگتن و تهران به پایان رسید و پس از آن نیز ایران بازسازی توان نظامی خود را آغاز کرده است. افزون بر این، به یقین می‌توان گفت آن جنگ، امیدهای دستیابی به توافق هسته‌ای را به شدت تخریب و بی‌اعتمادی میان ایران و دولت آمریکا را تعمیق کرد.
این اندیشکده مدعی شد که «اسرائیل و آمریکا در جنگ ۱۲ روزه به دستاوردهای عملیاتی مهمی دست یافتند که از جمله آنها می‌توان به آسیب جدی به تاسیسات هسته‌ای ایران در نطنز، فردو و اصفهان و (شهادت) شماری از دانشمندان هسته‌ای ایران اشاره کرد. با این حال، اقدامات ایران در هفته‌ها و ماه‌های پس از پایان حمله نظامی اسرائیل و آمریکا، به‌ویژه بازسازی تاسیسات هسته‌ای و تقویت توانمندی‌های متعارف، نشان می‌دهد که تهران تسلیم نشده بلکه همچنان از حیث نظامی در حال تقویت قوای خود است و به نظر می‌رسد که با استناد به گزارش رسانه‌های منطقه‌ای، در حال آماده‌سازی برای رویارویی بعدی با اسرائیل است.»
شیخ‌نشینان حاشیه خلیج فارس باید نگران باشند
شورای آتلانتیک می‌افزاید: این حقیقت باید برای کشورهای حاشیه خلیج فارس، از جمله عربستان سعودی، نگران‌کننده باشد. حتی اگر سران کشورهای حاشیه خلیج فارس بر این باور باشند که افزایش روابط دیپلماتیک با تهران که در سال‌های اخیر تقویت شده است، در هر گونه جنگ احتمالی آینده میان اسرائیل و ایران از ریاض محافظت می‌کند، ممکن است غافلگیر شوند و این غافلگیری خوشایند نخواهد بود.
این اندیشکده با ادعای بالا بودن احتمال وقوع درگیری مجدد بین تل‌آویو و تهران مدعی شد که «به باور کارشناسان درگیری بعدی احتمالا شدیدتر خواهد بود و کشورهای خلیج فارس را نیز درگیر خواهد کرد. تهدیدهای ایران مبنی بر استفاده از نیروی دریایی و سایر تسلیحات در جنگ بعدی، بحث‌های علنی در ایران درباره بستن احتمالی تنگه هرمز و همچنین با فرض مداخله دوباره آمریکا، احتمال حمله به پایگاه‌های واشنگتن در سراسر خاورمیانه شامل پایگاه‌های موجود در منطقه خلیج فارس، احتمال وقوع درگیری دوباره را تقویت می‌کند.»
این حقیقت که ترامپ به بن‌سلمان علاقه‌مند است، اهرم خوبی در اختیار ولیعهد سعودی قرار خواهد داد تا در صورت تصمیم‌گیری، در دیدار با رئیس جمهور آمریکا موضوعات زیر را مطرح کند:
* بن‌سلمان می‌تواند بر این موضوع تاکید کند که وضعیت کنونی ناپایدار است و منافع آمریکا را تامین نمی‌کند، به‌ویژه با توجه به خطری که شروع دوباره جنگ بین اسرائیل و ایران، اقتصاد جهانی را تهدید خواهد کرد.
* ولیعهد سعودی می‌تواند موضوع لزوم ازسرگیری هرچه زودتر مذاکرات را مطرح کرده و حتی ریاض قادر است تا در این مذاکرات نقش میانجی را ایفا کند.
* احتمالا مهم‌ترین نکته‌ای که بن‌سلمان می‌تواند در دیدار با ترامپ آن را مطرح کند این است که ولیعهد سعودی قادر است تا به نیابت از عربستان طرح «کنسرسیوم هسته‌ای منطقه‌ای» را بپذیرد؛ به طوری که در عین حال، به پیشبرد بلندپروازی‌های هسته‌ای ریاض شامل ایجاد بانک سوخت هسته‌ای منطقه‌ای کمک کند.
* وی همچنین می‌تواند در گفت‌وگو با ترامپ این موضوع را مطرح کند که آماده پذیرش غنی‌سازی در خاک ایران (با هدف پیشبرد دستیابی به توافق با تهران) است، به شرطی که عربستان نیز توانایی غنی‌سازی در خاک خود را به دست آورد.
شورای آتلانتیک افزود: افزون بر این، ولیعهد سعودی که به خوبی ایرانی‌ها را می‌شناسد، باید برای ترامپ تشریح کند که در مذاکرات با ایران چه چیزهایی ممکن و چه چیزهایی غیرممکن است. هم‌اکنون اینطور به نظر می‌رسد که تهران خواسته‌های دولت ترامپ را نه «سازش» بلکه «تسلیم» تلقی می‌کند. به طور خلاصه، با توجه به احتمال وقوع دوباره جنگ در خلیج فارس، نادیده گرفتن موضوع ایران در گفت‌وگوی ترامپ و بن‌سلمان می‌تواند به منافع ریاض ضربه وارد کند و در نتیجه، بن‌سلمان برای پر کردن شکاف‌ها بین ایران و آمریکا باید نهایت تلاش خود را انجام دهد چرا که در غیر این صورت، شاید مجبور شود تا هزینه جنگ احتمالی آینده را شخصا پرداخت کند.