لیلا پایدار- محمد بن سلمان، ولیعهد ۴۰ ساله و وارث حکومت عربستان، این هفته برای نخستین‌بار از سال ۲۰۱۸ از واشنگتن دیدار می‌کند. سفر او در حالی انجام می‌شود که روابط واشنگتن و ریاض پس از قتل جمال خاشقجی نویسنده و منتقد سعودی برای مدتی کوتاه دچار تنش شد، هرچند بن سلمان رابطه نزدیکی با دونالد ترامپ داشته و در سفر رئیس‌جمهور آمریکا به عربستان در ماه مه گذشته نیز استقبال گسترده‌ای از وی شد و وعده‌هایی درباره سرمایه‌گذاری ۶۰۰ میلیارد دلاری مطرح گردید. با وجود آنکه سفرهای رهبران عربستان معمولاً از پیش اعلام نمی‌شود، یک منبع نزدیک به دولت سعودی به خبرگزاری فرانسه گفته است که سفر بن سلمان از روز دوشنبه آغاز شده و سه روز ادامه خواهد داشت. در آستانه این سفر، ترامپ در یک نشست تجاری در میامی مدعی شد: افراد بیشتری به «پیمان ابراهیم» خواهند پیوست و ابراز امیدواری کرد عربستان نیز در آینده نزدیک به این توافق ملحق شود.
با این حال، پس از جنگ غزه و تحولاتی که پس از عملیات ۷ اکتبر رخ داد، به نظر نمی‌رسد ریاض در شرایط کنونی برای پیوستن به این پیمان آمادگی داشته باشد. مذاکرات اولیه عادی‌سازی روابط میان عربستان و رژیم صهیونیستی که در ازای تضمین‌های امنیتی و انرژی پیش می‌رفت، پس از آغاز جنگ غزه متوقف شده است. عربستان همچنان بر پیش‌شرط‌های خود مبنی بر تضمین امنیتی بلندمدت از سوی آمریکا و به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین تأکید دارد؛ شروطی که تاکنون نه از سوی واشنگتن و نه از سوی تل‌آویو مورد پذیرش قرار نگرفته است.
مرتضی مکی، کارشناس مسائل بین‌الملل، در گفت‌وگو با خبرنگار اعتمادآنلاین درباره اهداف سفر ولیعهد عربستان به واشنگتن گفت: سفر بن سلمان در شرایطی انجام می‌شود که آتش‌بسی ناپایدار در غزه برقرار است و روابط ایران با غرب به‌ویژه ایران با رژیم صهیونیستی در وضعیتی بی‌ثبات قرار دارد. بن سلمان انتظارات مشخصی از آمریکا درخصوص آینده روابط بلندمدت دو کشور دارد و در مقابل، ترامپ خواهان تداوم روند عادی‌سازی روابط عربستان با اسرائیل است.
او توضیح داد که ریاض بارها اعلام کرده است تنها در صورتی حاضر است به پیمان ابراهیم بپیوندد که دو شرط اصلی محقق شود: یک، انعقاد یک توافق امنیتی بلندمدت میان آمریکا و عربستان، مشابه توافق‌های امنیتی واشنگتن با ژاپن و دیگر متحدانش. دوم به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین.
مکی در ادامه افزود: در آمریکا اجماعی بر سر این دو موضوع وجود ندارد. اسرائیل همچنان با تشکیل کشور فلسطین مخالفت می‌کند و جریان‌های سیاسی در آمریکا نیز با ارائه تضمین امنیتی بلندمدت به عربستان همراه نیستند. از سوی دیگر، رویکرد ترامپ برخلاف دوران جنگ سرد، تمایلی به ایجاد اتحادهای پایدار و بلندمدت ندارد.
او یادآور شد: در دوره نخست ترامپ، زمانی که پالایشگاه آرامکو هدف حمله قرار گرفت، آمریکا واکنش دفاعی قابل توجهی نشان نداد و همین موضوع سبب شد عربستان در حوزه امنیتی به سمت همکاری‌های تاکتیکی با روسیه و چین حرکت کند.
مکی تأکید کرد که این عوامل موجب شده سفر بن سلمان به واشنگتن با «ابهامات و تردیدهای جدی» همراه باشد و انتظارات درباره دستیابی به توافقی جامع چندان بالا نیست. با این حال وی تصریح کرد که هرگونه تحول در روابط آمریکا و عربستان، با توجه به نقش ریاض در منطقه و جهان عرب، پیامدهای مهمی به همراه خواهد داشت.
در بخش دیگری از این گفت‌وگو، این کارشناس به پرسش درباره امکان همکاری هسته‌ای آمریکا و عربستان به‌ویژه در حوزه غنی‌سازی پاسخ داد و گفت: به نظر می‌رسد آمریکا تمایل دارد درباره احداث نیروگاه‌های هسته‌ای و تولید انرژی با عربستان همکاری کند، اما بعید است چرخه سوخت هسته‌ای یا فناوری غنی‌سازی در اختیار ریاض قرار گیرد. نه دولت آمریکا و نه لابی‌های قدرتمند نزدیک به رژیم صهیونیستی حاضر نیستند با انتقال چنین فناوری حساسی موافقت کنند.
او اضافه کرد: هرگونه فناوری که بتواند برتری راهبردی رژیم صهیونیستی در منطقه را به چالش بکشد، با حساسیت شدید واشنگتن مواجه می‌شود. بنابراین احتمال پذیرش درخواست عربستان در این حوزه، بسیار پایین است.