مهران ابراهیمیان؛ بازار: آیین گرامیداشت «نیم قرن با کتاب» به پاس نیم‌قرن تلاش پیشکسوتان صنعت چاپ و صحافی کشور، با حضور بابک عابدین رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران و صحاف تهران، عباس زارع مدیرکل دفتر چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعصا هیات مدیر و جمعی از مدیران فرهنگی، ناشران، صنعتگران و اعضای اتحادیه چاپخانه‌داران و صحاف تهران در سالن امین‌الضرب اتاق بازرگانی تهران برگزار شد.
در این مراسم، از شش نفر از پیشکسوتان و فعالان صنعت چاپ تجلیل شد؛ افرادی که بخش بزرگی از عمر خود را در روشن نگه داشتن چراغ چاپ، نشر و صحافی کشور صرف کرده‌اند. بابک عابدین و عباس زارع در سخنان خود بر ارزش تاریخی این تلاش‌ها و ضرورت انتقال تجربه به نسل تازه تأکید کردند.
ستون میراث چاپ ایرانی
بابک عابدین، رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران و صحاف تهران گفت: حاضرین امروز کسانی‌اند که نه فقط در یک حرفه، بلکه در فرهنگی‌ترین بخش از اقتصاد کشور حضور داشته‌اند. هر کتابی که در خانه‌های مردم ورق می‌خورد، بخشی از عشق و تلاش آنان را در خود دارد.
وی افزود: پنجاه سال حضور در صنعت چاپ و صحافی یعنی پنجاه سال سختی و امید. آنان در روزگاری فعالیت خود را آغاز کردند که امکانات اندک بود، ماشین‌آلات مستعمل و شرایط اقتصادی دشوار، اما چرخه تولید کتاب هیچ‌گاه متوقف نشد.
عابدین تأکید کرد: اگر نشر و کتاب در ایران زنده است، به خاطر شما پیشکسوتان است. شما فقط تولیدکنندگان کتاب نیستید؛ شما امانت‌داران فرهنگ و حافظان هویت این سرزمین هستید.
او هدف برگزاری این آیین را تنها تجلیل نمادین ندانست و گفت: ما آمده‌ایم تا صدای پیشکسوتان در سیاست‌گذاری‌های صنفی و فرهنگی شنیده شود. اتحادیه و دیگر تشکل‌ها متعهدند تجربه این بزرگان را به نسل جوان منتقل کنند تا آینده‌ای ریشه‌دارتر ساخته شود.
رئیس اتحادیه در ادامه از راه‌اندازی بانک تجربه، ثبت تاریخ شفاهی، نشست‌های انتقال تجربه و تشکیل شورای پیشکسوتان خبر داد و گفت این اقدامات به‌صورت مستمر دنبال خواهد شد.
وی افزود: پیشکسوتان فقط بخشی از تاریخ صنعت چاپ نیستند؛ آنان شرف، ریشه و افتخار این صنعت‌اند. اگر امروز چاپ ایران پابرجاست، به دلیل خانواده بزرگی است که شما پایه‌گذار آن بوده‌اید.
صنعت چاپ ایران نیم قرن پایمردی و عشق را پشت سر گذاشته است؛ نسلی که چرخه تولید فرهنگ را زنده نگه داشت و امروز در آستانه ورود به عصر دیجیتال، میراث خود را منتقل می‌کند
هویت فرهنگی بر دوش صنعت چاپ
در ادامه برنامه، عباس زارع، مدیرکل دفتر چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ضمن گرامیداشت هفته کتاب گفت: فلسفه نام‌گذاری ۲۴ آبان به عنوان روز کتاب و کتاب‌خوانی، سالروز رحلت علامه سید محمدحسین طباطبایی است؛ اندیشمندی که با تفسیر المیزان، نماد پیوند علم و کتاب است.
وی افزود: در روزهای گذشته برنامه‌های متعددی برای فعالان حوزه نشر و کتابداران برگزار شد و مشکلات آنان با حضور رئیس‌جمهور و وزیر فرهنگ بررسی گردید. امیدواریم آینده روشنی پیش‌روی اهالی کتاب باشد.
زارع ضمن اشاره به جایگاه چاپ در انتقال فرهنگ گفت: اگر هنر صنعت چاپ نباشد، آثار مکتوبی نیست که هویت فرهنگی ما را ثبت کند. این صنعت حافظ فرهنگ و تاریخ ملت است. هر برگ چاپ‌شده بخشی از حافظه تمدنی ما را حمل می‌کند.
مدیرکل دفتر چاپ با اشاره به قدمت این صنعت گفت: تاریخ چاپ در ایران بیش از ۴۰۰ سال قدمت دارد؛ نخستین چاپخانه در کلیسای وانک اصفهان تأسیس شد و اولین کتاب چاپ‌شده ایرانی، خود یک سند ملی است. ما در این عرصه پیشگام بوده‌ایم و امروز نیز باید جایگاه آن را حفظ کنیم.
زارع با یادآوری بازدیدهای بین‌المللی در نمایشگاه اخیر کتاب تهران افزود: نمایشگاه امسال نشان داد که با وجود محدودیت ماشین‌آلات، هنر و مهارت ایرانی در صنعت چاپ مورد تحسین مقامات فرهنگی منطقه قرار گرفت. وزرای فرهنگ عراق و عربستان از کیفیت آثار چاپ ایران شگفت‌زده شدند.
مدیران صنفی و فرهنگی تأکید کردند: نسل جدید صنعت چاپ باید پیوند تجربه و فناوری را تقویت کند تا «بانک تجربه پیشکسوتان» چراغ مسیر آینده نشر ایران باشد
وی خاطرنشان کرد: پیشکسوتان چراغ راه ما هستند. هر زمان پای صحبت این عزیزان می‌نشینیم، بخشی از تاریخ زنده می‌شود و این میراث باید به نسل جدید منتقل شود.
زارع در پایان از اتحادیه چاپخانه‌داران و حاضران در آیین تقدیر کرد و گفت این برنامه، نمونه‌ای از اقدام فرهنگی اصیل در هفته کتاب است که می‌تواند الگویی برای سایر تشکل‌ها باشد.
نیم قرن تلاش، نیم‌قرن عشق. سفیدی کاغذ هنوز بوی مرکب کسانی را دارد که فرهنگ را با دستان خود چاپ کردند
پیوند تجربه و فناوری
در اختتامیه مراسم، بر تقویت همکاری میان اتحادیه، وزارت ارشاد و سایر نهادهای صنعتی برای ایجاد زیرساخت‌های آموزشی و انتقال مهارت‌های کلاسیک چاپ به قالب‌های نوین تأکید شد. حاضران این آیین را نقطه‌ی آغاز حرکتی فرهنگی دانستند که هدف آن ماندگار کردن تجربه و احترام به تاریخ صنعت چاپ ایران است.