همچنين در اين رويداد فرهنگي، در كنار گفت و گو با نويسنده، شاهد خوانش بخش هايي از كتاب با اجراي موسيقي كوروش بهراد خواهيم بود. از ديگر برنامه هاي جنبي اين نشست ادبي، برگزاري نمايشگاهي از طرح جلدهاي سياوش برادران براي آثار مصطفي مستور است. «مستركلاس داستان نويس» نيز، با عنوان «نويسنده كيست؟ نوشتن چيست؟ درنگي بر زيست نويسندگي» و با تدریس مصطفی مستور، روز چهارشنبه ۲8 آبان ماه، از ساعت 17 در اهواز، برگزار میشود.
مصطفی مستور در اثر تازه خود به نام «سمت روشن زندگی» که توسط نشر چشمه عرضه شده، ۱۷ داستان کوتاه را روایت کرده که هر یک برشی از زندگی زنان متفاوتی را شامل میشود. عنوانهای داستانها نیز از نام این زنان انتخاب شدهاند؛ آزاده، صدیقه، طوبا، نادیا، آیدا، فریبا، حمیرا، سمیه، شالی، دریا، مهتاب، لیلی، مینو، فرزانه، لیلا، مهناز و دنیا، زنان روایت شده در این کتاب هستند که هر کدام از آنها برای اینکه به راحتی و آزادانه بتوانند در جامعه به عنوان یک زن حضور داشته باشند و خواستهها و رویاهای خود را دنبال کنند، میجنگند. در این بین، برخی از آنها از این جنگ سربلند و برخی دیگر ناکام بیرون میآیند، اما همواره سعی کردهاند تا از رسیدن به سمت روشن زندگی ناامید نشوند. در اين ميان، محور داستانها حول موضوعاتی ازجمله عشق پدر به دختر، محبت مادرانه، خشونت خانگی، تجاوز، ازدواج و بارداری میچرخد که شخصیتها به دلیل جنسیتشان تجربههای تلخ و محدودکنندهای از این فرآیندها دارند. مصطفی مستور در این کتاب با رویکردی انسانی و الهامبخش، سراغ تجربههای زیسته زنان رفته است. زنانی واقعی که نویسنده از سال ۱۳۹۶ با آنها گفتوگو کرده و بخشی از داستانها را براساس روایتهای آنان نوشته است. البته در کنار این روایتهای واقعی، برخی داستانها نیز با تخیل ادبی شکل گرفتهاند تا مجموعهای چندلایه و متنوع را پیش روی مخاطب قرار دهند.
گفتني است ایده پنج سال پژوهش، گفتوگو و نگارش مصطفی مستور درباره زندگی زنان روایت شده در «سمت روشن زندگی»، از مواجهه او با دلنوشتهای از یک زن در شبکه اجتماعی درباره تجربه پیاده روی در شبهای تهران است. نتيجه آنكه، نثر زیبا، روان و روایت جذاب آن زن، مستور را ترغیب به گفتوگو با آن خانم و در نهایت نوشتن داستانی کوتاه از ماجرا کرد: داستان ناديا. البته ماجرا به همین یک داستان ختم نشد و مصطفی مستور با بیش از ۷۰ نفر دیگر گفتوگو کرد و ۱۱ داستان واقعی از دل زیستهای زنانه، به همراه شش داستان تخیلی نوشت. به گفته او، هدف از نگارش این کتاب «بازنمایی زنانی الهام بخش» بوده است. زنانی که زندگی، رنجها و امیدهای شان میتواند برای هر خوانندهای معنا و انگیزه تازهای ایجاد کند.
به عبارتي ديگر، اين اثر مجموعهای از یادداشتها، جملات کوتاه و تأملات شخصی است که در آن نویسنده به پرسشها و احساسات روزمرهی انسان میپردازد. موضوعات اصلی کتاب حول محورهایی مانند عشق، رنج، ایمان، امید، تنهایی و جستوجوی معنا در زندگی میچرخند. البته این نوشتهها به صورت منسجم یا داستانمحور نیستند، بلکه مجموعهای از اندیشهها و تأملات پراکندهاند که گاهی به شکل جملهای ساده و گاهی در قالب پاراگرافی کوتاه بیان میشوند. با همه اينها، در بخشهای مختلف کتاب مستور به این مسئله میپردازد که چگونه انسان میتواند در دل سختیها و ناامیدیها به جنبههای روشن زندگی نگاه کند. او رنج را بخشی جداییناپذیر از زیستن میداند، اما در کنار آن از لحظههای کوتاه آرامش، عشق، ایمان و مهربانی سخن میگوید. نگاه او فلسفی نیست به معنای دانشگاهی، بلکه برآمده از تجربهی زیسته و مشاهدهی زندگی روزمره است.
نكته ديگر اينكه، نویسنده در این مجموعه از زبان ساده و بیواسطه استفاده کرده و در بیشتر بخشها لحن او شبیه گفتوگو با خواننده است. او از پیچیدگی زبانی یا ساختارهای روایی دوری میکند و بیشتر سعی دارد احساسی مشترک را منتقل کند؛ همین ویژگی باعث میشود متنها حالتی شخصی و دروننگر پیدا کنند؛ شبیه یادداشتهایی که نویسنده برای خودش نوشته اما حالا با دیگران به اشتراک میگذارد. در مجموع «سمت روشن زندگی» مجموعهای از نوشتهها دربارهی دیدن و درک دوبارهی لحظههای معمولی زندگی است؛ نگاهی به رنج و امید در کنار هم. کتاب تلاشی است برای بیان تجربهی انسانی بدون روایت یا قهرمان، جایی که نویسنده از خلال جملههای کوتاه و آرام، به پرسشهایی دربارهی بودن، معنا و ایمان نزدیک میشود.
مصطفی مستور نوشتن «سمت روشن زندگی» را در سال ۱۳۹۶ آغاز کرد و پس از سهسال تلاش برای دریافت مجوز، سرانجام این مجموعه در دولت چهاردهم مجوز انتشار گرفت. درحالحاضر نشر چشمه این کتاب را در 178 صفحه و به قیمت 320 هزار تومان منتشر کرده است. خواندن این مجموعه داستان کوتاه برای علاقهمندان به ادبیات داستانی ایران، دوستداران آثار مصطفی مستور و کسانی است که بهدنبال روایتهایی واقعی و الهامبخش از زندگی زنان هستند، تجربهای خوشایند خواهد بود.
∎
مصطفی مستور در اثر تازه خود به نام «سمت روشن زندگی» که توسط نشر چشمه عرضه شده، ۱۷ داستان کوتاه را روایت کرده که هر یک برشی از زندگی زنان متفاوتی را شامل میشود. عنوانهای داستانها نیز از نام این زنان انتخاب شدهاند؛ آزاده، صدیقه، طوبا، نادیا، آیدا، فریبا، حمیرا، سمیه، شالی، دریا، مهتاب، لیلی، مینو، فرزانه، لیلا، مهناز و دنیا، زنان روایت شده در این کتاب هستند که هر کدام از آنها برای اینکه به راحتی و آزادانه بتوانند در جامعه به عنوان یک زن حضور داشته باشند و خواستهها و رویاهای خود را دنبال کنند، میجنگند. در این بین، برخی از آنها از این جنگ سربلند و برخی دیگر ناکام بیرون میآیند، اما همواره سعی کردهاند تا از رسیدن به سمت روشن زندگی ناامید نشوند. در اين ميان، محور داستانها حول موضوعاتی ازجمله عشق پدر به دختر، محبت مادرانه، خشونت خانگی، تجاوز، ازدواج و بارداری میچرخد که شخصیتها به دلیل جنسیتشان تجربههای تلخ و محدودکنندهای از این فرآیندها دارند. مصطفی مستور در این کتاب با رویکردی انسانی و الهامبخش، سراغ تجربههای زیسته زنان رفته است. زنانی واقعی که نویسنده از سال ۱۳۹۶ با آنها گفتوگو کرده و بخشی از داستانها را براساس روایتهای آنان نوشته است. البته در کنار این روایتهای واقعی، برخی داستانها نیز با تخیل ادبی شکل گرفتهاند تا مجموعهای چندلایه و متنوع را پیش روی مخاطب قرار دهند.
گفتني است ایده پنج سال پژوهش، گفتوگو و نگارش مصطفی مستور درباره زندگی زنان روایت شده در «سمت روشن زندگی»، از مواجهه او با دلنوشتهای از یک زن در شبکه اجتماعی درباره تجربه پیاده روی در شبهای تهران است. نتيجه آنكه، نثر زیبا، روان و روایت جذاب آن زن، مستور را ترغیب به گفتوگو با آن خانم و در نهایت نوشتن داستانی کوتاه از ماجرا کرد: داستان ناديا. البته ماجرا به همین یک داستان ختم نشد و مصطفی مستور با بیش از ۷۰ نفر دیگر گفتوگو کرد و ۱۱ داستان واقعی از دل زیستهای زنانه، به همراه شش داستان تخیلی نوشت. به گفته او، هدف از نگارش این کتاب «بازنمایی زنانی الهام بخش» بوده است. زنانی که زندگی، رنجها و امیدهای شان میتواند برای هر خوانندهای معنا و انگیزه تازهای ایجاد کند.
به عبارتي ديگر، اين اثر مجموعهای از یادداشتها، جملات کوتاه و تأملات شخصی است که در آن نویسنده به پرسشها و احساسات روزمرهی انسان میپردازد. موضوعات اصلی کتاب حول محورهایی مانند عشق، رنج، ایمان، امید، تنهایی و جستوجوی معنا در زندگی میچرخند. البته این نوشتهها به صورت منسجم یا داستانمحور نیستند، بلکه مجموعهای از اندیشهها و تأملات پراکندهاند که گاهی به شکل جملهای ساده و گاهی در قالب پاراگرافی کوتاه بیان میشوند. با همه اينها، در بخشهای مختلف کتاب مستور به این مسئله میپردازد که چگونه انسان میتواند در دل سختیها و ناامیدیها به جنبههای روشن زندگی نگاه کند. او رنج را بخشی جداییناپذیر از زیستن میداند، اما در کنار آن از لحظههای کوتاه آرامش، عشق، ایمان و مهربانی سخن میگوید. نگاه او فلسفی نیست به معنای دانشگاهی، بلکه برآمده از تجربهی زیسته و مشاهدهی زندگی روزمره است.
نكته ديگر اينكه، نویسنده در این مجموعه از زبان ساده و بیواسطه استفاده کرده و در بیشتر بخشها لحن او شبیه گفتوگو با خواننده است. او از پیچیدگی زبانی یا ساختارهای روایی دوری میکند و بیشتر سعی دارد احساسی مشترک را منتقل کند؛ همین ویژگی باعث میشود متنها حالتی شخصی و دروننگر پیدا کنند؛ شبیه یادداشتهایی که نویسنده برای خودش نوشته اما حالا با دیگران به اشتراک میگذارد. در مجموع «سمت روشن زندگی» مجموعهای از نوشتهها دربارهی دیدن و درک دوبارهی لحظههای معمولی زندگی است؛ نگاهی به رنج و امید در کنار هم. کتاب تلاشی است برای بیان تجربهی انسانی بدون روایت یا قهرمان، جایی که نویسنده از خلال جملههای کوتاه و آرام، به پرسشهایی دربارهی بودن، معنا و ایمان نزدیک میشود.
مصطفی مستور نوشتن «سمت روشن زندگی» را در سال ۱۳۹۶ آغاز کرد و پس از سهسال تلاش برای دریافت مجوز، سرانجام این مجموعه در دولت چهاردهم مجوز انتشار گرفت. درحالحاضر نشر چشمه این کتاب را در 178 صفحه و به قیمت 320 هزار تومان منتشر کرده است. خواندن این مجموعه داستان کوتاه برای علاقهمندان به ادبیات داستانی ایران، دوستداران آثار مصطفی مستور و کسانی است که بهدنبال روایتهایی واقعی و الهامبخش از زندگی زنان هستند، تجربهای خوشایند خواهد بود.