صاحب‌خبر -
بر اساس پژوهشی جدید، ممکن است نئاندرتال‌ها هرگز واقعا منقرض نشده باشند، دست‌کم نه از نظر ژنتیکی.

به گزارش ساینس الرت، یک مدل ریاضی جدید سناریوی جذابی را بررسی کرده است که می‌گوید نئاندرتال‌ها نه از طریق «انقراض واقعی»، بلکه در نتیجه جذب ژنتیکی در گونه‌ای پرجمعیت‌تر، یعنی ما، به‌تدریج ناپدید شده‌‌اند.

طبق این تحلیل، رابطه طولانی و گسترده میان انسان خردمند (هوموساپینس‌) و نئاندرتال‌ها احتمالا در بازه‌ای بین ۱۰ تا ۳۰ هزار ساله باعث جذب تقریبا کامل ژن‌های نئاندرتال در جمعیت انسان‌ شده است.

این مدل ساده است و بر مناطق جغرافیایی متمرکز نیست، اما به گفته آندریا آمادیی، شیمی‌دان محاسباتی از دانشگاه تور ورگاتا در رم، توضیحی قانع‌کننده برای ناپدید شدن نئاندرتال‌ها ارائه می‌دهد.

زمانی ایده آمیزش میان انسان خردمند و نئاندرتال‌ها نظریه‌ای بدیع و ساختارشکن بود اما امروزه، با پیشرفت مطالعات ژنوم و شواهد باستان‌شناسی، روشن شده است که این دو تبار انسان طی ده‌ها هزار سال در سراسر اوراسیا با یکدیگر رابطه و تولیدمثل داشته‌اند.

امروز، افرادی که تبار غیرآفریقایی دارند، حدود ۱ تا ۴ درصد از دی‌ان‌ای خود را از نئاندرتال‌ها به ارث برده‌اند.

هیچ‌کس دقیقا نمی‌داند چرا نئاندرتال‌ها حدود ۴۰ هزار سال پیش از روی زمین ناپدید شدند، اما کارشناسان می‌گویند احتمالا عوامل متعددی از جمله تغییرات محیطی، کاهش تنوع ژنتیکی و رقابت با انسان خردمند دخیل بوده‌ است.

در مدل جدید ارائه‌شده هیچ‌یک از فرضیه‌های دیگر رد نمی‌‌شوند، اما نشان داده می‌شود که «رانش ژنتیکی» احتمالا نقش قابل‌توجهی داشته است. نتایج این مدل با یافته‌های اخیر باستان‌شناسی هم‌خوانی دارد و با مجموعه‌ای از شواهد هماهنگ است که نشان می‌دهند زوال نئاندرتال‌ها تدریجی بوده است، نه ناگهانی.

به‌ نظر می‌رسد انسان خردمند بسیار زودتر از آنچه پیش‌تر تصور می‌شد از آفریقا مهاجرت کرده و در چندین موج وارد اروپا شده‌ است، که احتمالا از بیش از ۲۰۰ هزار سال پیش آغاز شده بود.

هر موج مهاجرت انسان خردمند که وارد سرزمین نئاندرتال‌ها می‌شد، جوامع محلی نئاندرتال را در خود حل و ژن‌های آن‌ها را رقیق‌تر می‌‌کرد، مانند شن‌هایی که با هر موج به دریا کشیده می‌شوند.

امروزه، برخی دانشمندان می‌گویند شباهت‌های میان انسان خردمند و نئاندرتال‌ها بسیار بیشتر از تفاوت‌های آن‌ها است و این دو را نباید دو گونه جداگانه، بلکه دو جمعیت متفاوت از یک «گونه انسانی مشترک» به‌ شمار آورد.

برخلاف تصور قدیمی، نئاندرتال‌ها سازگار و هوشمند بودند، ابزارهای پیچیده می‌ساختند، روی دیواره‌های غار نقاشی می‌کردند، از آتش استفاده می‌کردند و احتمالا توانایی‌های ارتباطی آنان بسیار فراتر از غرش بوده است.

جمعیت‌ها و فرهنگ‌های نئاندرتالی دیگر وجود ندارند، اما میراث ژنتیکی آن‌ها همچنان در وجود ما زنده است. آن‌ها فقط عموزادگان ما نیستند، بلکه نیاکان ما محسوب می‌شوند.∎​