لیلا پایدار- در حالی‌که هنوز نتایج نهایی انتخابات عراق اعلام نشده است، آمارهای منتشرشده نشان می‌دهد «چارچوب هماهنگی» متشکل از مجموعه‌ای از احزاب شیعه مخالف جریان صدر توانسته است بیش از ۱۸۵ کرسی پارلمان را به‌دست آورد. با توجه به اینکه مجلس عراق ۳۲۹ کرسی دارد، احزاب شیعه بیش از نیمی از کرسی‌ها را در اختیار گرفته‌اند.
افزایش میزان مشارکت رأی‌دهندگان از ۴۱ درصد در سال ۲۰۲۱ به حدود ۵۶ درصد در انتخابات اخیر، آن هم در شرایطی که برخی گروه‌های وابسته به جریان صدر انتخابات را تحریم کرده بودند، روندی غیرمنتظره بود؛ رخدادی که با وجود فرضیه‌هایی نظیر احتمال ائتلاف احزاب سنی و کرد، می‌توانست برای جریان شیعی عراق نگران‌کننده باشد.
اما مشارکت گسترده مردم و رأی قابل‌توجهی که احزاب و ائتلاف‌های شیعه کسب کردند، معادلات رایج را برهم زد. از یک‌سو تلاش مقتدی صدر برای بازآرایی صحنه سیاسی عراق از طریق تحریم انتخابات ناکام ماند و از سوی دیگر، احزاب وابسته به جریان بعث که چشم به مشارکت پایین دوخته بودند نیز نتیجه‌ای نگرفتند.
محمد شیاع السودانی، که پیش از انتخابات نیز به‌عنوان نخست‌وزیر عراق جایگاهی پررنگ در عرصه سیاسی داشت، اکنون با حدود ۴۶ کرسی و بنا بر اعلام منابع نزدیک به او حتی با ۵۰ کرسی یا بیشتر برای ائتلاف «الإعمار والتنمیة» پیشتاز انتخابات است.
ائتلاف «دولت قانون» به رهبری نوری المالکی با ۲۸ کرسی و ائتلاف «الصادقون» وابسته به عصائب اهل‌الحق با ۲۷ کرسی در رتبه‌های بعدی قرار دارند؛ هرچند عباس موسوی، مشاور نوری المالکی، مدعی است که ائتلاف دولت قانون بیش از ۳۰ کرسی را به دست آورده است.
در مجموع، بسیاری از کارشناسان السودانی را اصلی‌ترین گزینه برای نخست‌وزیری آینده عراق می‌دانند. نشریه لبنانی الاخبار نیز در گزارشی او را «مرد برتر انتخابات عراق» خوانده و این موفقیت را «پاداشی برای میانه‌روی» او توصیف کرده است.
در همین زمینه، قاسم محبعلی، دیپلمات پیشین و کارشناس مسائل خاورمیانه، در گفت‌وگو با خبرنگار اعتمادآنلاین، ارزیابی خود از نتایج اولیه انتخابات عراق را بیان کرد: با توجه به اعلام نخست‌وزیر فعلی، ائتلاف تحت رهبری او بیشترین آرا را کسب کرده است؛ اما تجربه انتخابات سال‌های اخیر نشان می‌دهد که پیروز صندوق‌ها لزوماً تعیین‌کننده نخست‌وزیر نیست. معمولاً مذاکرات پنهانی میان جریان‌ها و شخصیت‌های مختلف حتی با نقش‌آفرینی بازیگران خارجی در نهایت ترکیب دولت و نخست‌وزیر را مشخص می‌کند. با این حال، شواهد موجود نشان می‌دهد که در شرایط کنونی، احتمالاً همین نخست‌وزیر و ائتلاف فعلی قادر خواهند بود دولت آینده عراق را شکل دهند و تغییر چشمگیری در وضعیت سیاسی رخ ندهد.
او در ادامه افزود: ائتلافی که به‌طور سنتی نزدیک به ایران شناخته می‌شود، در رده سوم قرار گرفته است. گرچه این امکان وجود دارد که در روند ائتلاف‌سازی نقشی مؤثر ایفا کنند، اما مخالفت احتمالی آمریکا و برخی کشورهای عربی از جمله عربستان مانعی جدی به شمار می‌رود. بنابراین به نظر می‌رسد اجماعی ضمنی بر ادامه کار دولت فعلی و نخست‌وزیری السودانی شکل گرفته باشد.
محبعلی درباره رویکرد ایران در برابر نتایج انتخابات گفت: سیاست ایران باید مبتنی بر پذیرش واقعیت‌های موجود در صحنه عراق باشد. هرچند ممکن است تهران تمایل داشته باشد گروه‌های نزدیک به حشد شعبی و مجلس اعلای اسلامی دولت را تشکیل دهند، اما شرایط کنونی عراق فراهم‌کننده چنین امکانی نیست. ازاین‌رو، منطقی‌ترین مسیر برای ایران همکاری با دولت احتمالی آینده، یعنی کابینه‌ای به رهبری محمد شیاع السودانی، خواهد بود.