«محمد نریمانی» مدیرکل دفتر روابط بینالملل ستاد مبارزه با مواد مخدر در گفتوگو با خبرنگار ایلنا درباره تاثیر تحریمها بر روند مبارزه با مواد مخدر اظهار کرد: تحریمهای بینالمللی تاثیر مستقیم و غیرمستقیم گستردهای بر تمامی ابعاد مبارزه با مواد مخدر در ایران داشته است. این تاثیرات عمدتاً در دو حوزه اصلی مقابله با عرضه و کاهش آسیب بوده است.
او ادامه داد: در بحث مقابله با عرضه ما محدودیت در دسترسی به تجهیزات و فناوری داریم. تحریمها دسترسی نیروهای مبارزهکننده، مرزبانی ما و پلیس ما را به تجهیزات پیشرفته برای مرزبانی، شناسایی آزمایشگاهها، بازرسی محمولهها و سیستمهای ارتباطی با مشکل مواجه کرده است. این در حالی است که ثمره اقدامات ما نصیب کشورهای غربی میشود که در مسیر انتهایی بالکان قرار دارند؛ سالانه حدود یکصد تن هروئین به این کشورها قاچاق میشود و این ایران است که برای مقابله با این قاچاق و این ترانزیت، تعداد زیادی حدود ۴۰۰۰ شهید و ۱۲ هزار جانباز تقدیم جامعه بشری کرده است و متاسفانه به جای حمایت و قدردانی، به جای تجهیز به امکانات مدرن، تحریم را بهانه کردند تا از مسئولیتهای خود در مبارزه با مسئله جهانی مواد مخدر شانه خالی کنند.
او اضافه کرد: بحث بعدی افزایش هزینههای عملیاتی است. حتی در مواردی که امکان خرید غیرمستقیم وجود دارد، تحریمهای مالی و بانکی باعث افزایش چشمگیر هزینهها و طولانیشدن فرایند تامین این تجهیزات شده است. نگهداری و تعمیر تجهیزات گمرکی به دلیل ممنوعیت واردات قطعات یدکی با چالشهای جدی در مرزها روبهرو هستیم که بر توان عملیاتی نیروهای ما تاثیر منفی میگذارد.
نریمانی گفت: تحریمها و تبعات اقتصادی آن با ایجاد فقر و کاهش قدرت خرید، مصرفکنندگان مواد مخدر را تحت فشار قرار داده و آنان را به سمت موادی سوق میدهد که اگرچه ارزانتر هستند، اما به مراتب خطرناکتر و کشندهترند. این یک چرخه معیوب است که هم باعث قربانی شدن بیشتر مصرفکنندگان میشود و هم تهدید امنیت اجتماعی و سلامت عمومی را به دنبال دارد. این پدیده نشان میدهد که چگونه فشارهای اقتصادی ناشی از تحریمهای یکجانبه میتواند بر آسیبپذیرترین اقشار جامعه تاثیر بگذارد.
او در توضیح تاثیر تحریمها بر همکاریهای بینالمللی افزود: جمهوری اسلامی ایران و دفتر مواد مخدر و جرم ملل متحد (UNODC) از سال ۱۹۹۹ در قالب برنامه مشارکت کشوری همکاری دارند. این همکاریها دو محور اساسی دارد؛ نخست برنامه مقابله با عرضه و مدیریت مرزی و دوم برنامه کاهش تقاضا و درمان و بازتوانی.
او ادامه داد: این دفتر طی دو دهه گذشته در چارچوب صلاحیتهای خود برای جلب مساعدت فنی و تجهیزاتی از سایر کشورها برای برنامههای مبارزه با مواد مخدر ایران نقش اساسی داشته است. اما در چند سال گذشته، کشورهای غربی به بهانه تحریمها این نهاد پیشرو سازمان ملل را حمایت نکردند و ارزش مالی کمکها از چند ده میلیون دلار به کمترین مقدار، بهخصوص در حوزه مقابله با عرضه و مدیریت مرزی رسیده است.
مدیرکل دفتر روابط بینالملل ستاد مبارزه با مواد مخدر بیان کرد: این در حالی است که بر اساس گزارش دفتر UNODC، ایران بهتنهایی ۷۶ درصد کشفیات تریاک، ۶۷ درصد کشفیات جهانی مورفین و حدود ۲۰ درصد کشفیات جهانی هروئین را به خود اختصاص داده است.
وی تاکید کرد: همچنین در موضوع کاهش آسیب نیز، با توجه به دستاوردهای موفق کشورمان، مرکز منطقهای مطالعات اختلالات ناشی از مصرف از سال ۲۰۱۹ در تهران تأسیس شده که حمایت UNODC و سازمان جهانی بهداشت را دارد.
نریمانی درباره همکاری مشترک با افغانستان پس از روی کار آمدن طالبان نیز اظهار کرد: افغانستان همسایه ماست. تعداد بیشماری از افغانستانیها در داخل کشور ما زندگی میکنند. ما با افغانستان تمدن و تاریخ مشترک داریم. در موضوع تولید مواد مخدر، افغانستان یکی از آسیبپذیرترین کشورهاست و هرگونه تحولات در کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان بر روند قاچاق مواد مخدر به داخل ایران و بر ترانزیت از کشور تاثیر میگذارد.
وی ادامه داد: از سوی دیگر، ایران از ظرفیتهای بالا و تجارب موفق در مقابله با عرضه مواد مخدر و کاهش آسیب برخوردار است که رویکردی بشردوستانه ایجاد میکند تا برای نجات مردم افغانستان، این تجارب و دستاوردها را با آنها به اشتراک بگذارد. این مهم مورد تاکید و پیگیری دفتر تخصصی مواد مخدر و جرم ملل متحد و سایر آژانسهای تخصصی سازمان ملل نیز هست.