به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، وقتی شب فرا میرسد، بسیاری از شهرهای بزرگ جهان تازه جان میگیرند. اقتصاد شبانه و چرخه شب، از ساعتهای اولیه عصر تا بامداد، پیوستاری از فعالیتهای فرهنگی، تفریحی، تجاری و خدماتی را شامل میشود که بهطور مستقیم بر اشتغال، امنیت، سرزندگی شهری و تنوع فرهنگی اثر میگذارد. این چرخه در شهرهای بزرگ نهتنها موتور رشد اقتصادی پس از همهگیری بوده، بلکه بهعنوان راهبردی برای بازتوزیع فعالیتها در پهنه شهری، حمایت از صنایع خلاق و بهبود کیفیت زندگی شهروندان به کار گرفته شده است.
سیدنی؛ شبهای پررونق و اصلاحات سرزندگی
سیدنی یکی از ارزشمندترین اقتصادهای شبانه در استرالیا را دارد. ارزش سالانه این چرخه بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است که بیش از ۵۳ هزار کسبوکار را پشتیبانی میکند. حدود ۲۰ درصد مشاغل ایالت نیو ساوت ولز به اقتصاد شبانه سیدنی وابستهاند. اقتصاد شبانه سیدنی نهتنها مکمل روز، بلکه ستون اصلی اشتغال و مصرف شهری است.
دولت ایالتی سیدنی مجموعهای از اصلاحات شهری را با عنوان «طرح سرزندگی» اجرا کرده است. این طرح با هدف جانبخشی دوباره به شبهای شهر، محدودیتهای سختگیرانهای را که پیشتر بر فعالیت کافهها، رستورانها و باشگاهها اعمال میشد کاهش داده است. بسیاری از کسبوکارها میتوانند تا ساعات اولیه بامداد فعالیت داشته باشند و برنامههای موسیقی زنده یا رویدادهای فرهنگی را بدون فشار قانونی برگزار کنند. راهبرد «اقتصاد ۲۴ ساعته سیدنی» نیز پس از دوران همهگیری، با اولویت امنیت، شمول و رشد اشتغال تدوین شده است و دادههای شهری جدید، تردد و هزینهکرد بین ساعت ۶ عصر تا ۶ صبح را برای راهبری زیرساختها رصد میکند.

طرح سرزندگی رستورانها و کافهها را به استفاده از فضای باز تشویق کرده است. این اقدام نهتنها تجربه اجتماعی و گردشگری شبانه را جذابتر کرده است، بلکه به توزیع جمعیت در سطح شهر کمک میکند و خیابانها را به محیطی پرجنبوجوشتر بدل میسازد. یکی از بخشهای مهم این طرح، ایجاد سازوکارهای تازه برای حل اختلاف میان ساکنان محلی و صاحبان کسبوکارهاست. فعالیتهای شبانه گاهی موجب نارضایتی ساکنان به دلیل سروصدا یا ازدحام میشود. با این اصلاحات، مکانیزمهای میانجیگری طراحی شده است تا تعارضها سریعتر و منصفانهتر مدیریت شوند و همزمان آسایش محلات حفظ شود و اقتصاد شبانه رونق بگیرد.
چرخه شبانه سیدنی از عصر در کافهها، تئاترها و فروشگاهها آغاز میشود، در نیمهشب با رستورانها، اجراهای موسیقی زنده و جشنوارهها ادامه پیدا میکند و در بامداد با حملونقل و خدمات ۲۴ ساعته تکمیل میشود. خیابان دارلینگ هاربر با رستورانهای کنار آب و نمایشهای آتشبازی شبانه و دسترسی پیادهمحور به مراکز تفریحی چون آکواریوم سیدنی و موزه دریایی، یکی از هستههای پررونق برای فعالیتهای عصر تا نیمهشب است. این پهنه با رویدادهای منظم و تنوع آشکار غذا، سرگرمی و گردش، جریان پایداری از رفتوآمد شبانه ایجاد کرده است.

منطقه برنگرو نیز با رویدادهای فرهنگی، نمایشهای هنری و برنامههای شبانه در فضای عمومی، نمونهای از ادغام هنر شهری با اقتصاد شب است و به پراکنش جمعیت از مرکز شهر کمک میکند. در بخش سرگرمیهای دیرهنگام، باشگاههای پرطرفدار همچون آیوی و هوم د ونو میزبان دیجیهای بینالمللی و رویدادهای پرمخاطب هستند و ظرفیت گردشگری شبانه را ارتقا میدهند. سالنهای موسیقی زنده نظیر کاریجورکس و هتل جاده ساحلی در بوندای، کنسرتها و فستیوالهای شبانه را برگزار میکنند. کاریجورکس بهعنوان یک مجموعه چندمنظوره فرهنگی، کنسرتها و فستیوالهای شبانه را در سکوی صنعتی بازآفرینیشده برگزار میکند و پیوند بازآفرینی شهری با صنایع خلاق را نشان میدهد. جشنوارههای خیابانی و رویدادهای فرهنگی با ترکیب غذا، موسیقی و هنر خیابانی، تجربهای چندوجهی برای شهروندان و گردشگران فراهم میکنند.
دادههای شهری نشان میدهد که در سهماهه نخست سال ۲۰۲۵، بازدید از بعضی مناطق همچون خیابان آکسفورد رشد ۱۴.۵۵ درصد و منطقه آیوی پرسینکت رشد ۱۹.۲۱ درصدی را تجربه کردهاند. شنبهها پرترافیکترین شبها هستند، اما فعالیتهای میانهفته در مناطقی همچون خیابان کرون و YCK رو به افزایش است. این آمارها نشان میدهد که چرخه شبانه سیدنی پویا و متنوع است و بهطور مستقیم بر الگوی مصرف و حضور اجتماعی اثر میگذارد.

ملبورن؛ خلاقیت شهری و موسیقی شبانه
ملبورن اقتصاد شبانه را جزئی از سبد «شهر شکوفا» میداند و نیاز به رویکردی یکپارچه و شهر-سطحی را برجسته کرده است. در سال مالی ۲۰۲۰–۲۱، این بخش بیش از ۳.۳ میلیارد دلار به اقتصاد محلی افزود و از ۳۱ هزار شغل حمایت کرد که نسبت به سال ۲۰۱۹ حدود ۱۵ درصد افزایش داشت. بحث درباره ایجاد «شهردار شب» و دفتر سیاستگذاری طراحی شهری شبانه، از گرایشهای حاکمیتی برای مدیریت بهتر چرخه شب خبر میدهد.
در ساختار فعالیتها، ترکیب کافهها، موسیقی زنده، غرفههای غذایی، خرید دیرهنگام، اماکن فرهنگی و حملونقل ۲۴ ساعته آخر هفته، بستر سرزندگی را در شهر فراهم میکند. راهبردهای شهرداری بر پراکندگی فعالیتها از مرکز شهر به محلات پیرامونی، ایمنسازی خیابانها، تنوع فرهنگی و همکاری میان دولت، دانشگاه و بخش خصوصی تأکید دارد تا ازدحام و تعارضات را کاهش دهد و منافع اقتصادی را در سطح شهر توزیع کند.

نمونههای شاخص ملبورن نشان میدهد چگونه میتوان جریانهای شبانه را در خوشههای چندگانه تقویت کرد. سالن همر هال در ساحل یارا با اجراهای ارکستر و موسیقی کلاسیک، زنجیره عصر تا شب را در محور رودخانه فعال میکند و مخاطبان فرهنگی را به فضاهای اطراف همچون کافهها و گالریها پیوند میدهد.
در عرصهای متفاوت، هتل گسومتر و ساباستیشن بهعنوان فضاهای موسیقی زنده، میزبان هنرمندان مطرح هستند و خوشههای موسیقی مستقل را پشتیبانی میکنند. این مدل، ظرفیت نوظهور برای اقتصاد خلاق شبانه ایجاد میکند. بازارهای شبانه در کوچههای پنهان شهر، با غذاهای خیابانی و اجراهای کوچک موسیقی، به برند تجربه شهری تبدیل شدهاند. کافههای محله چایناتاون همچون «بنیث درایور لین» حس منحصربهفردی ایجاد میکنند و به پراکنش فعالیتها کمک میکنند.

دادههای شورای شهرداران پایتخت نشان میدهد که ملبورن یکی از سریعترین نرخهای رشد در اقتصاد شبانه را در میان شهرهای استرالیا دارد. میزان حضور در رویدادهای موسیقی زنده پس از همهگیری بیش از ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده و فروش غذا در بازارهای شبانه رشد ۱۸ درصدی داشته است که نشانگر شکوفایی اقتصادی ملبورن است.

گوانگژو؛ نوآوری ۷/۲۴ و بازاریابی بر پایه جشنواره
گوانگژو اقتصاد شبانه را به موتور تنوع اقتصادی بدل کرده است؛ برآوردها نشان میدهد بیش از ۶۰ درصد مصرف چین در شب انجام میشود. این شهر با توسعه مناطق ۲۴ ساعته و الگوهای «تجارت ۷/۲۴»، مرزهای سنتی ساعات کسبوکار را جابهجا کرده و همپیوندی خردهفروشی، غذا، فرهنگ و سرگرمی را در قالب تجربه پیوسته شبانهروز سامان داده است.
«سیهایچنگ» بهعنوان نخستین مدل ۷/۲۴ چین که ۲۴ ساعت در ۷ روز هفته برقرار است، یک بستر ترکیبی برای خردهفروشی، غذا، فضاهای فرهنگی و سرگرمی فراهم کرده و بهصورت شبانهروز فعال است. این مدل، جریان مصرف را پایدار میکند و خدمات حملونقل و ایمنی را ادغام میکند تا تجربهای بیوقفه ایجاد شود.

خیابان پارتی پایر با باشگاههای مدرن و برنامههای موسیقی بینالمللی، قطب سرگرمی شبانه گوانگژو است و نمونهای از بازآفرینی بندری به مقصد شبانه محسوب میشود. میدان هواچنگ و بازار شبانه جاده پکن با جشنوارههای غذایی، بازارهای خیابانی و فعالیتهای خانوادگی، تنوع مخاطب از خانواده تا جوانان را پوشش میدهند و با نورپردازی و برنامهریزی رویدادی، بازاریابی شهری شبانه را تقویت میکنند. افزون بر این، نشانههای شهری همچون «برج کانتون» با نورپردازی پویا، به هویت بصری شبانه شهر جلوهای پرنور بخشیده است و در مدار گردشگری شب جایگاه نمادین دارد.
در سال ۲۰۲۳ بیش از ۶۰۰ رویداد شبانه در قالب «جشنواره مصرف شبانه گوانگجو» برگزار شد که طیف گستردهای از فعالیتها از بازارهای خیابانی و غرفههای غذاهای محلی گرفته تا کنسرتهای موسیقی زنده، نمایشهای فرهنگی و برنامههای خانوادگی را در بر میگرفت.

در سال ۲۰۲۵ نیز «فصل مصرف شبانه» با رویدادهایی همچون جشنواره بینالمللی غذای گوانگژو و هفته خوراکیهای ویژه آغاز شد. مهمترین رویداد جشنواره بینالمللی غذای گوانگجو و هفته خوراکیهای ویژه بود که به معرفی غذاهای محلی و بینالمللی پرداختند و بستری برای حضور برندهای جهانی و کارآفرینان محلی فراهم کردند تا محصولات خود را در معرض دید هزاران بازدیدکننده قرار دهند. این حجم از رویدادها نشان میدهد که اقتصاد شبانه گوانگژو نهتنها بر مصرف داخلی، بلکه بر جذب گردشگران و تثبیت جایگاه شهر بهعنوان قطب بینالمللی تأکید دارد.

مانیل؛ پیوند گردشگری، فرهنگ و چشمانداز شهری
مانیل، پایتخت فیلیپین، اقتصاد شبانهاش را با گردشگری و مهماننوازی گره زده است. چرخه شب مانیل از بازارهای شبانه و غذاهای خیابانی آغاز میشود، از رویدادهای فرهنگی و کارائوکهکافهها عبور میکند و به باشگاههای پرانرژی و کافههای پشتبام با چشمانداز شهر میرسد. طبق دادههای صنعت رویداد فیلیپین، این بخش سهم قابلتوجهی در اقتصاد ملی دارد. منطقه کلانشهری مانیل بیشترین هزینههای مصرفی را در کشور ثبت کرده است.

بازار شبانه مرکاتو چنتراله در بونافاسیو یک بازار شاخص است که غذاهای خیابانی، صنایعدستی و اجراهای کوچک را تلفیق میکند و بهعنوان سکوی استارتآپهای خوراک و کارآفرینی شب عمل میکند. این بازار به یکی از جاذبههای اصلی گردشگری شبانه مانیل تبدیل شده است. کافههای پشتبام همچون روول ات د پالس با چشمانداز پانورامای شهر، تجربه ممتاز شبانه را برای گردشگران و شهروندان فراهم میکنند. سالنهای موسیقی زنده همچون هارد راک کافه مانیل و مانکیز موزیک هال میزبان برنامههای زنده و هنرمندان بینالمللی هستند و جریان فرهنگیاقتصادی شب را تقویت میکنند. پیش از همهگیری، صنعت شبانه مانیل یکی از پررونقترینها در آسیا بود و پس از بازگشایی، دوباره بهعنوان موتور جذب گردشگر و ایجاد فرصتهای شغلی در بخشهای سرگرمی و مهماننوازی مطرح شده است.

ریو دو ژانیرو؛ کارناوال بیپایان، اقتصاد پویا
ریو دو ژانیرو با جشنهای خیابانی، موسیقی سامبا و کارناوالهای رنگارنگ، یکی از پویاترین صحنههای زندگی شبانه در آمریکای جنوبی را داراست. اوج این زندگی شبانه در ماه فوریه و همزمان با کارناوال رخ میدهد که سالانه بیش از ۱.۰۶ میلیارد دلار تولید اقتصادی دارد. این رویداد عظیم تا ۵۰ هزار شغل ایجاد میکند که بسیاری از آنها برای افراد کمدرآمد و آسیبپذیر هستند.
سرمایهگذاری ریو دو ژانیرو در کارناوال و رویدادهای شبانه نهتنها موجب رونق گردشگری شده، بلکه صنایع فرهنگی همچون طراحی لباس، موسیقی، رقص و خدمات شهری را فعال کرده است. هر یک رئال سرمایهگذاری در کارناوال، تا چهار برابر بازگشت اقتصادی برای شهر دارد. این بازده بالا موجب شده است که شهرداری ریو برنامههای حمایتی ویژهای برای زیرساختهای شبانه تدوین کند.


زندگی شبانه در ریو محدود به فصل کارناوال نیست؛ در طول سال، محلههایی همچون لاپا میزبان مهمانیهای خیابانی، رستورانهای سامبا و رویدادهای فرهنگی هستند که گردشگران داخلی و خارجی را جذب میکنند. این فضاها با طراحی باز، موسیقی زنده و حضور گسترده مردم، حس تعلق و شادی شهری را تقویت میکنند.
شهرداری ریو با همکاری سازمانهای فرهنگی، پلیس و سازمانهای محلی، برنامههایی برای ایمنی شبانه، مدیریت جمعیت و حمایت از هنرمندان اجرا کرده است، همچنین تلاشهایی برای حفظ تنوع فرهنگی و ارتقای دسترسی عمومی به فضاهای شبانه در جریان است. این رویکرد موجب شده است که زندگی شبانه ریو دو ژانیرو نهتنها سرگرمکننده، بلکه ابزاری برای توسعه اجتماعی و اقتصادی باشد.
