به گزارش «ساینس دیلی» (ScienceDaily)، مرور گسترده مطالعات موجود که در تاریخ ۱۰ نوامبر در مجله «بی‌ام‌جِی» (BMJ) منتشر شد، هیچ مدرک روشنی دال بر افزایش خطر اوتیسم یا بیش‌فعالی در کودکان در اثر مصرف استامینوفن در دوران بارداری نشان نداد. این تحلیل در پاسخ به افزایش بحث‌های عمومی درباره ایمنی مصرف استامینوفن در دوران بارداری انجام شد.
پژوهشگران گزارش کردند که اعتبار مطالعات و مرور‌های پیشین در این زمینه «پایین» تا «بسیار پایین» ارزیابی شده است. آنها خاطرنشان کردند که هرگونه ارتباط مشاهده شده در مطالعات گذشته ممکن است تحت تأثیر عواملی باشد که میان خانواده‌ها مشترک است مانند ژنتیک یا شرایط محیطی، نه خود دارو.
راهنمای ایمنی برای زنان باردار و متخصصان سلامت
نویسندگان این مطالعه تأکید می‌کنند که نهاد‌های قانون‌گذار، متخصصان بهداشت، زنان باردار، والدین و افراد مرتبط با اوتیسم و بیش‌فعالی باید از کیفیت پایین شواهد پیشین آگاه باشند. آنان توصیه می‌کنند که استامینوفن همچنان در مواقع لازم برای تسکین درد یا کاهش تب در دوران بارداری، مطابق با توصیه‌های پزشکی فعلی، مورد استفاده قرار گیرد.
استامینوفن همچنان درمان استاندارد و توصیه شده برای درد و تب در دوران بارداری است و توسط نهاد‌های نظارتی در سراسر جهان دارویی ایمن محسوب می‌شود.
مرور پژوهش‌های پیشین و چالش‌های آنها
مرور‌های نظام‌مند پیشین که به بررسی خطرات احتمالی استامینوفن پرداخته‌اند، از نظر کیفیت ناهماهنگ بوده‌اند. بسیاری از آنها عوامل کلیدی مشترک میان اعضای خانواده، مانند وضعیت سلامت یا سبک زندگی والدین را به درستی لحاظ نکرده‌اند و همین موضوع تعیین تأثیر واقعی استامینوفن بر رشد مغز جنین را دشوار کرده است.
برای رفع این ابهام، پژوهشگران یک «مرور چتری» (خلاصه‌ای جامع از مرور‌های نظام‌مند) انجام دادند تا قدرت و اعتبار شواهد موجود را ارزیابی کنند و مشخص کنند آیا ارتباط قابل‌اندازه‌گیری میان مصرف استامینوفن در بارداری و خطر اوتیسم یا بیش‌فعالی در کودکان وجود دارد یا خیر.
بررسی داده‌های ۴۰ مطالعه
تیم پژوهش ۹ مرور نظام‌مند را شناسایی کرد که در مجموع شامل ۴۰ مطالعه مشاهده‌ای درباره قرار گرفتن در معرض استامینوفن در دوران بارداری و پیامد‌های عصبی-رشدی بعدی در کودکان بود. چهار مورد از این مرور‌ها شامل فراتحلیل‌هایی بودند که داده‌های چند مطالعه را برای دستیابی به برآورد آماری دقیق‌تر ترکیب کرده بودند.
هر مرور با استفاده از ابزار‌های معتبر ارزیابی، از نظر سوگیری به دقت بررسی شد و میزان اطمینان به یافته‌ها در سطوح «بالا»، «متوسط»، «پایین» یا «بسیار پایین» طبقه‌بندی گردید. همچنین، میزان همپوشانی میان مطالعات موجود در مرور‌ها ثبت شد که بسیار زیاد گزارش گردید.
اگرچه تمام مرور‌ها نوعی ارتباط ضعیف تا قوی میان مصرف استامینوفن در دوران بارداری و خطر اوتیسم یا بیش‌فعالی گزارش کرده بودند، هفت مورد از نه مرور هشدار داده بودند که این نتایج باید با احتیاط تفسیر شود. بیشتر آنها اشاره کرده بودند که نتایج ممکن است تحت تأثیر عوامل اندازه‌گیری نشده یا به اصطلاح «متغیر‌های مخدوش‌کننده» مانند ژنتیک خانوادگی یا تفاوت‌های سلامت والدین باشد.
در مجموع، اطمینان به یافته‌ها در دو مرور «پایین» و در هفت مرور «بسیار پایین» ارزیابی شد. تنها یک مرور شامل دو مطالعه‌ای بود که به درستی اثر عوامل مشترک ژنتیکی و محیطی بین خواهر و برادر‌ها و سایر متغیر‌های مهم مانند سلامت روان والدین، پیشینه و سبک زندگی را کنترل کرده بودند.
نتایج تعدیل شده
در هر دو مطالعه دارای کنترل دقیق، هرگونه ارتباط ظاهری میان مصرف استامینوفن در دوران بارداری و خطر اوتیسم یا بیش‌فعالی، پس از اعمال اصلاحات آماری، تا حد زیادی از بین رفت یا به شکل چشمگیری کاهش یافت. پژوهشگران بر این اساس پیشنهاد می‌کنند که بخش عمده خطرات گزارش شده در مطالعات پیشین، احتمالا ناشی از عوامل خانوادگی مشترک بوده است نه خود دارو.
نویسندگان اذعان می‌دارند که پژوهش‌های موجود محدودیت‌هایی دارد؛ از جمله تفاوت در دامنه و روش‌شناسی مطالعات، نپرداختن به میزان یا زمان مصرف دارو و تمرکز صرف بر دو پیامد اوتیسم و بیش‌فعالی.
با این حال، این مرور جامع با گردآوری تمام شواهد مرتبط و بهره‌گیری از روش‌های معتبر ارزیابی کیفیت، آنچه را که نویسندگان «نبود شواهد قوی درباره ارتباط میان مصرف استامینوفن در دوران بارداری و خطر اوتیسم یا بیش‌فعالی در فرزندان» می‌نامند، برجسته می‌کند.
آنها در پایان نتیجه‌گیری می‌کنند: «شواهد موجود برای برقراری ارتباط قطعی میان قرارگیری جنین در معرض استامینوفن و بروز اوتیسم یا بیش‌فعالی در دوران کودکی ناکافی است. برای شفاف‌تر شدن این موضوع، لازم است پژوهش‌های باکیفیت‌تری انجام شود که ضمن در نظر گرفتن عوامل خانوادگی و متغیر‌های کنترل نشده، زمان و مدت مواجهه با استامینوفن و سایر پیامد‌های رشد عصبی کودکان را بررسی کنند».
انتهای پیام/