یک توت مورد استفاده در طب سنتی محلی قدرت فوق‌العاده‌ای دارد تا متابولیسم سالم چربی و حساسیت به انسولین را در مدل دیابت در موش‌ها بازگرداند.
به گزارش انتخاب و به نقل از sciencealert؛ این میوه‌های کوچک قرمز از بوته‌ای کم‌نام و نشان به نام Nitraria roborowskii Kom. (NRK) به دست می‌آیند که در مناطق خشک و معتدل چین غربی و شمالی، مغولستان و ایران می‌روید.
این گیاه سابقه‌ی طولانی در طب سنتی محلی دارد و دانشمندان حدس زدند که فارماکولوژی مدرن می‌تواند دلیل آن را توضیح دهد.
گونه‌ای دیگر از همین جنس گیاهی، یعنی Nitraria tangutorum، پیش‌تر نشان داده شده که می‌تواند سطح چربی و قند خون را در مدل‌های حیوانی کاهش دهد. بنابراین تیمی به سرپرستی دی وو از دانشگاه چینگ‌های چین بررسی کردند که آیا NRK نیز می‌تواند اثرات مشابهی داشته باشد یا نه.
یک عصاره‌ی غلیظ از این توت، که به موش‌های دیابتی داده شد، نه تنها سطح قند خون آن‌ها را به حالت طبیعی بازگرداند، بلکه متابولیسم چربی را بهبود بخشید و استرس اکسیداتیو مرتبط با دیابت را کاهش داد.
نویسندگان مقاله اشاره می‌کنند که گستره‌ی اثرات این عصاره در داروهای تولید شده به‌ندرت دیده می‌شود، و این امر نشان می‌دهد که عصاره ممکن است به‌طور بنیادی مشکلات متابولیکی بدن را بازتنظیم کند، نه اینکه فقط بر علائم جداگانه تأثیر بگذارد.
هوی‌لان یوئه، شیمیدان آلی از مؤسسه‌ی زیست‌شناسی فلات شمال غرب چین، توضیح می‌دهد:
«این نتایج هیجان‌انگیز هستند، زیرا نشان می‌دهند ممکن است بتوانیم دیابت را به شکلی جامع‌تر درمان کنیم. به جای آنکه صرفاً قند خون را پایین بیاوریم، مانند بیشتر داروها، این عصاره به نظر می‌رسد که به بدن کمک می‌کند تا تعادل طبیعی متابولیسم خود را باز یابد. پیامدهای آن ممکن است فراتر از دیابت و شامل سایر شرایط مرتبط با مقاومت به انسولین نیز باشد.»
۸۰ موش نر به‌صورت تصادفی به گروه‌های مختلف تقسیم شدند: ۱۴ موش در گروه کنترل با رژیم غذایی معمولی و ۶۵ موش در گروه مدل دیابت نوع ۲ قرار گرفتند، که آن‌ها با رژیم غذایی پرچرب و پرفرکتوز تغذیه شده و با استرپتوزوتوسین تزریق شدند تا سلول‌های تولیدکننده‌ی انسولین در کبدشان از بین بروند (یک موش قبل از آغاز آزمایش مرد).
در میان موش‌های «دیابتی»، برخی هیچ درمانی دریافت نکردند، برخی متفورمین (داروی رایج دیابت) دریافت کردند و بقیه در دوزهای پایین، متوسط و بالا عصاره‌ی غلیظ NRK دریافت کردند.
در طول هفت هفته، وزن و قند خون ناشتا موش‌ها اندازه‌گیری شد. پس از این دوره، موش‌ها کشته شدند تا خون و اندام‌هایشان با دقت بیشتری بررسی شود.
این بررسی نشان داد که مدل دیابت، همان‌طور که انتظار می‌رفت، سطح بالایی از چربی خون، تری‌گلیسیرید (جزء اصلی چربی بدن)، کلسترول کلی و LDL-C (کلسترول «بد» که در مقادیر زیاد باعث بیماری‌های قلبی می‌شود) داشت. با این حال، دوز متوسط تا بالا از عصاره‌ی غلیظ NRK این سطوح را به حالت طبیعی بازگرداند.
مدل دیابت همچنین باعث کاهش سطح HDL-C (کلسترول «خوب») شد، که در موش‌هایی که دوز بالای عصاره NRK دریافت کردند، بهبود یافت.
نویسندگان گزارش می‌کنند:
«بنابراین، اختلال متابولیسم چربی به‌طور قابل توجهی بهبود یافت.»
عصاره‌ی توت همچنین قند خون ناشتا را در موش‌های دیابتی ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش داد و اثر آن با افزایش دوز به‌وضوح بیشتر شد. علاوه بر این، حساسیت به انسولین در موش‌های درمان‌شده با NRK تقریباً ۵۰ درصد بازگردانده شد.
اندام‌های داخلی آن‌ها نیز در پایان آزمایش وضعیت بسیار بهتری داشتند و کبد و پانکراس آن‌ها در برابر آسیب ناشی از دیابت محافظت شده بودند، در حالی که موش‌های درمان‌نشده آسیب دیده بودند.
نویسندگان توضیح می‌دهند:
«با وجود افزایش تعداد داروهای مرتبط با درمان دیابت نوع ۲، بسیاری از آن‌ها منجر به تحمل دارویی و عوارض جانبی می‌شوند که سلامت بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهند.»
NRK می‌تواند «سطح قند خون ناشتا، تحمل گلوکز، سطح گلیکوژن کبدی و سطح چربی را به‌طور قابل توجهی بهبود بخشد و مقاومت به انسولین موش‌های دیابتی را کاهش دهد.»
آن‌ها نتیجه می‌گیرند:
«تمام این نتایج نشان می‌دهد که عصاره‌ی غلیظ NRK ممکن است داروی بالقوه‌ای برای بهبود مقاومت به انسولین و کاهش قند خون در دیابت نوع ۲ باشد.»
∎