به گزارش خبرنگار دفاع‌پرس از بیرجند، «علی ظهوری» سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان جنوبی امروز ۲٠ آبان در نشست خبری با اصحاب رسانه ضمن تبریک سی‌وسومین هفته کتاب با شعار «بخوانیم برای ایران»، بر نقش رسانه‌ها در آگاهی‌بخشی فرهنگی تأکید کرد و اصحاب رسانه را همکاران فرهنگی کتابداران دانست.
وی با اشاره به تحولات اخیر در نهاد کتابخانه‌ها، رویکرد جدید این مجموعه را تمرکز بر توسعه نرم‌افزاری و فرهنگی عنوان کرد و اظهار‌داشت: اعتبار کتابخانه‌ها به منابع آنهاست، نه به ظاهر و تجهیزات. هدف ما غنی‌سازی کتابخانه‌ها با کتاب‌های ارزشمند و پرفروش است.
ظهوری از ورود بیش از ۱۷ هزار جلد کتاب به استان از نیمه مردادماه خبر داد و افزود: برای نخستین‌بار، دانشگاه علوم پزشکی تهران، آستان قدس رضوی و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران منابع قابل توجهی را به کتابخانه‌های استان اهدا کرده‌اند.
سرپرست اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی خراسان جنوبی با اشاره به کمبود فضای نگهداری کتاب‌ها، از خبرنگاران خواست تا از کتابخانه محمدتقی کاظمی بازدید کنند و حجم کتاب‌های دپو شده را مشاهده نمایند.
وی همچنین از روند ثبت و آماده‌سازی کتاب‌ها برای قرارگیری در قفسه‌ها خبر داد.
ظهوری درباره توزیع کتاب‌ها در مناطق کمتر برخوردار، اظهار داشت: با فراخوانی از کتابداران خواسته‌ایم کتاب‌های مورد نیاز خود را انتخاب کنند. کتاب‌های دریافت‌شده شامل همه رده‌ها و سلیقه‌هاست و با آغاز روند ثبت، شاهد افزایش چشمگیر اعضای کتابخانه‌ها خواهیم بود.
سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان جنوبی با اشاره به تجربه‌های گذشته، بر لزوم توزیع هدفمند منابع تأکید کرد و گفت: برای جلوگیری از محرومیت مخاطبان اصلی، درجه‌بندی کتابخانه‌ها در نظر گرفته شده تا کتاب‌های پرمخاطب در مناسب‌ترین مکان‌ها قرار گیرند.
زمین کتابخانه مرکزی بیرجند جایگزین شد؛ ساخت‌وساز در نقطه‌ای بهتر آغاز می‌شود
وی از تعیین زمین جایگزین برای کتابخانه مرکزی بیرجند خبر داد و گفت: با وجود بازگشت زمین قبلی به دولت به دلیل عدم آغاز عملیات اجرایی، ساخت کتابخانه مرکزی در موقعیتی بهتر از اراضی ارتش در خیابان قرنی انجام خواهد شد.
ظهوری با اشاره به ساختار بودجه‌ریزی پروژه‌های کتابخانه‌ای اظهار کرد: متولی ساخت کتابخانه‌های مرکزی در کشور وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و اداره‌کل کتابخانه‌ها صرفاً بهره‌بردار محسوب می‌شود.
سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان جنوبی افزود: ردیف اعتباری ملی برای پروژه کتابخانه مرکزی اخذ شده و عملیات ساخت به صورت متمرکز توسط وزارت ارشاد انجام خواهد شد.
وی با تأکید بر همگرایی مطلوب در بدنه اجرایی استان، ابراز امیدواری کرد که روند ساخت‌وساز در سال‌های پیش‌رو آغاز شود و زمین جدید به دولت مسترد نشود.
۱۹ پروژه عمرانی کتابخانه‌ای در استان فعال است
ظهوری از وجود ۱۹ پروژه عمرانی نیمه‌تمام در سطح استان خبر داد که شامل کتابخانه‌های روستایی و مرکزی شهرستان‌هاست و ادامه داد: برای تکمیل این پروژه‌ها اعتباری بالغ بر ۵۰۰ میلیارد تومان نیاز است.
سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان جنوبی پروژه کتابخانه قلم‌چی در شهرستان فردوس و کتابخانه روستایی اسفندیار در شهرستان طبس از جمله طرح‌هایی هستند که با حمایت فرمانداران این مناطق، زودتر از سایر پروژه‌ها به بهره‌برداری خواهند رسید.
ضمانت اجرایی پرداخت نیم‌درصد درآمد شهرداری‌ها به کتابخانه‌ها تقویت شد
وی با اشاره به ماده ۶ قانون تأسیس نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، گفت: شهرداری‌ها موظفند نیم‌درصد از درآمد خود را به کتابخانه‌ها اختصاص دهند.
ظهوری افزود: با ایجاد ضمانت اجرایی جدید، در صورت عدم پرداخت، این مبلغ به‌صورت متمرکز از حساب شهرداری‌ها در خزانه کشور برداشت و به حساب نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور واریز می‌شود.
سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان جنوبی هشدار داد که عدم پرداخت این سهم توسط شهرداری‌ها، موجب محرومیت استان از منابع مالی کتابخانه‌ای خواهد شد.
وی از شهردار اسلامی فردوس به عنوان نمونه‌ای موفق یاد کرد که بیش از سهم قانونی خود پرداخت داشته و همکاری‌های غیرمالی نیز در اختیار کتابخانه‌ها قرار داده است.
همچنین از تعامل مثبت با شهرداری بیرجند تقدیر شد و اعلام گردید که به‌زودی یکی از آثار فرهیختگان بیرجندی با همکاری مشترک کتابخانه‌های عمومی، میراث فرهنگی و شهرداری بیرجند رونمایی خواهد شد.
تأکید بر کیفی‌نگری در حوزه فرهنگ
وی با اشاره به تفاوت بنیادین میان توسعه فرهنگی و پیشرفت کمی گفت: فرهنگ عرصه توسعه است، نه صرفاً پیشرفت؛ عرصه نرم‌افزارهاست، نه سخت‌افزارها. اگرچه امروز ۷۳ کتابخانه در استان داریم، اما آنچه اهمیت دارد، کیفیت خدمات و تأثیرگذاری فرهنگی است، نه صرفاً تعداد ساختمان‌ها یا صندلی‌ها.
ظهوری با بیان اینکه برخی اقدامات فرهنگی مانند چاپ نخستین کتاب داستانک‌های دانش‌آموزی یا انتشار کتابی درباره آیت‌الله هادوی پس از ۷۰ سال، ارزش‌هایی فراتر از آمار دارند، افزود: در حوزه فرهنگ، نمی‌توان با معیار‌های اقتصادی و عددی قضاوت کرد. باید به عمق و اثرگذاری توجه داشت.
سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان جنوبی همچنین از اجرای طرحی نوآورانه در راستای ترویج مطالعه خبر داد و گفت: بر اساس تفاهم‌نامه‌ای با بیمه سلامت، اعلام می‌کنیم که هر مرکز درمانی یا آزمایشگاهی که فضای مناسبی برای مطالعه فراهم کند، کتاب به‌صورت رایگان در اختیارش قرار می‌گیرد. این طرح با هدف بهره‌گیری از زمان انتظار مراجعان در مراکز درمانی، آرایشگاه‌ها و بنگاه‌های املاک اجرا خواهد شد.
وی در ادامه با قدردانی از تلاش خبرنگاران حوزه فرهنگ، بر لزوم تفکیک نگاه رسانه‌ای به حوزه‌های فرهنگی از حوزه‌های اقتصادی تأکید کرد و گفت: رسانه‌ها نقش مهمی در تبیین جایگاه واقعی فرهنگ دارند و باید به ترویج نگاه کیفی در این عرصه کمک کنند.
ظهوری با اشاره به جایگاه نهاد کتابخانه‌های عمومی به عنوان یک نهاد عمومی غیردولتی، گفت: تجهیز کتابخانه‌های مدارس و مساجد به صورت مستقیم در وظایف قانونی ما نیست، اما همواره فراتر از وظیفه اداری عمل کرده‌ایم و در پاسخ به درخواست‌ها، همکاری لازم را داشته‌ایم.
سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان جنوبی افزود: حتی روز گذشته رئیس عقیدتی سیاسی ارتش با ما دیدار داشتند و با وجود اینکه مجموعه ارتش در حوزه مأموریتی ما قرار نمی‌گیرد، بیش از ۱۳۰ عنوان کتاب به عقیدتی سیاسی ارتش و بیمارستان بوعلی وابسته به ارتش اهدا کردیم. نگاه ما به مساجد نیز همین‌گونه است؛ بخش عمده‌ای از مردم که در مساجد تردد دارند، از مخاطبان کتابخانه‌های عمومی هستند و در صورت نیاز، آمادگی همکاری داریم.
وی با اشاره به محدودیت‌های موجود در تأمین منابع دینی برای مساجد گفت: کتابخانه‌های عمومی معمولاً منابع متنوعی دارند و تهیه منابع صرفاً دینی مانند قرآن‌های صحی برای ما دشوار است. با این حال، اگر همکاری مشترکی در قالب تفاهم‌نامه یا برنامه‌های فرهنگی شکل بگیرد، آمادگی لازم برای مشارکت وجود دارد.
فعالیت‌های عمرانی و افتتاح کتابخانه جدید
ظهوری در حوزه عمرانی و فنی، از تمرکز بر منابع فرهنگی و فعالیت‌های نرم‌افزاری خبر داد و گفت: کتابخانه محمد جمعه اسدآباد از توابع شهر نیمبلوک در آخرین روز هفته کتاب، پنجشنبه ۲۹ آبان‌ماه افتتاح خواهد شد. این کتابخانه با مشارکت خیر نیک‌اندیش، محمد جمعه اسدآباد، ساخته شده است.
سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان جنوبی همچنین به ارتقاء بخش عشق‌آباد به شهرستان مستقل اشاره کرد و گفت: عشق‌آباد به عنوان دوازدهمین شهرستان استان شناخته شده و مراحل اداری استقلال آن در حال تکمیل است. به‌زودی رئیس اداره شهرستان معرفی خواهد شد.
وی از تجهیز کتابخانه استاد سعیدی بیرجند به تالار کتاب و گفت‌و‌گو خبر داد و گفت: این تالار به نام استاد سید محمد مشکات، نخستین فردی که در ایران دکترای فلسفه گرفت، نام‌گذاری خواهد شد.
ظهوری افزود: استاد مشکات با وجود اینکه فلسفه را به صورت آکادمیک نیاموخته بود، به‌قدری بر آن مسلط بود که به عنوان مدرس دانشگاه تهران در رشته فلسفه فعالیت داشت. ایشان اهل بیرجند بود و بیش از ۱۱۰۰ نسخه کتاب خطی و قدیمی را به کتابخانه دانشگاه تهران اهدا کرد که موجب شکل‌گیری کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران شد.
سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان جنوبی تأکید کرد: باید به جای تمرکز بر ساخت‌وساز و عدد و رقم، به فعالیت‌های فرهنگی توجه کنیم و از ظرفیت‌های علمی و فرهنگی استان بهره ببریم.
وی از جذب ۵ میلیارد تومان اعتبار از شرکت بازآفرینی شهری تهران برای ساخت کتابخانه مرکزی شهر قائن خبر داد و گفت: این کتابخانه در بافت تاریخی و فرسوده شهری واقع شده و عملیات عمرانی آن از سر گرفته خواهد شد.
برنامه‌های فرهنگی و مسابقات آنلاین
ظهوری در ادامه به برنامه‌های فرهنگی اشاره کرد و گفت: فراخوان عمومی برای اهدای کتاب‌های درمانی منتشر شده و روند اجرایی ثبت و ساماندهی کتاب‌های اهدایی آغاز شده است.
سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان جنوبی افزود: خراسان جنوبی بیشترین میزان مسابقات آنلاین را در سایت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به خود اختصاص داده و تاکنون سه مسابقه برگزار شده است.
وی از اجرای برنامه‌هایی نظیر بازدید از کتاب‌فروشی‌ها، دیدار با ناشران، حضور در مزار شهدا و دیدار با نماینده ولی‌فقیه استان خبر داد و گفت: دیدار با آیت‌الله عبادی، نماینده ولی‌فقیه، روز گذشته انجام شد.
ظهوری با اشاره به آغاز هفته کتاب از ۲۴ تا ۲۹ آبان‌ماه گفت: با توجه به برنامه‌ریزی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، از روز گذشته وارد فاز اجرایی شده‌ایم و به مدت ۱۰ روز با عنوان «کتاب و کتابخانه» در خدمت مردم خواهیم بود.
سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان جنوبی تأکید کرد: حمایت از چرخه فرهنگی استان وظیفه ماست و تلاش کرده‌ایم بخشی از خرید‌های فرهنگی به صورت استانی انجام شود. این موضوع مورد پذیرش قرار گرفته و به زودی اجرایی خواهد شد.
وی با اشاره به فشار‌های اقتصادی بر ناشران و کتاب‌فروشان گفت: برخی از فعالان حوزه نشر که در دوران جنگ تحمیلی مقاومت کرده بودند، اکنون زیر بار گرانی کاغذ و هزینه‌های چاپ دچار مشکل شده‌اند. با این حال، در خراسان جنوبی تعطیلی گسترده کتاب‌فروشی نداشته‌ایم و تنها برخی از آنها مکان خود را تغییر داده‌اند.
بهبود فضای مطالعه در کتابخانه‌ها
ظهوری با اشاره به بهبود وضعیت سالن‌های مطالعه گفت: در حال حاضر مشکل خاصی در سالن‌ها وجود ندارد و در روند جدید خرید خدمات، صندلی‌های چوبی خشک با صندلی‌های چرمی زیست‌پذیر جایگزین شده‌اند.
سرپرست اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان از اجرای پایلوت کتابخانه بدون کاغذ در تهران خبر داد و افزود: ما نیز آمادگی خود را برای اجرای این طرح در سطح خرد اعلام کرده‌ایم، اما تحقق آن نیازمند اعتبارات و تجهیزات مدرن است.
وی از امضای قرارداد با آستان قدس رضوی برای نگهداری نسخ خطی و اسناد تاریخی خبر داد و گفت: در قالب این طرح، اسناد ارزشمند از جمله وقف‌نامه‌ها، مهریه‌نامه‌ها، مبایعه‌نامه‌ها و نسخ خطی قرآن از مردم دریافت و پس از بازسازی، فایل دیجیتال آن به اهداکننده ارائه می‌شود. سند مالکیت نیز به نام اهداکننده صادر خواهد شد.
ظهوری در پایان از مردم خواست تا در حفظ میراث مکتوب استان مشارکت کنند و اسناد ارزشمند خود را از خطر نابودی نجات دهند.
خبرنگار: سحرنخعی
انتهای‌پیام/
∎