«دونالد ترامپ» رئیسجمهوری ایالات متحده آمریکا روز دوشنبه به وقت محلی با «احمد الشرع» رئیس موقت حکومت سوریه در کاخ سفید دیدار کرد؛ این دیدار در حالی انجام شده که شورشی سابق، حالا به عنوان «نخستین» رئیس حکومت سوریه از زمان استقلال این کشور در سال ۱۹۴۶ میلادی به واشنگتن سفر کرده است.
به گزارش ایرنا، احمد الشرع رئیس موقت حکومت سوریه بر اساس فیلمی منتشر شده، بر خلاف پروتکل معمول استقبال رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا از مقامات کشورهای مختلف در کاخ سفید، از در پشتی کاخ سفید به اتاق دونالد ترامپ وارد شد.
یک مقام کاخ سفید در گفتوگو با خبرگزاری رویترز تایید کرد که دیدار ترامپ و الشرع آغاز شده است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز به نقل از یک مقام کاخ سفید اعلام کرد که این دیدار خصوصی و بدون پوشش رسانهای و حضور خبرنگاران خواهد بود.
این، نخستین دیدار رسمی یک رئیس حکومت سوریه از کاخ سفید از زمان استقلال این کشور از فرانسه در سال ۱۹۴۶ محسوب میشود و نشانگر چرخشی بزرگ در روابط میان واشنگتن – دمشق پس از دههها قطع ارتباط و تحریمهای سنگین است.
ایالات متحده آمریکا پیش از این، در پی سقوط حکومت بشار اسد در دسامبر ۲۰۲۴ (آذرماه ۱۴۰۳) و روی کار آمدن دولت موقت به رهبری احمد الشرع معروف محمد الجولانی، تحریمهای خود علیه سوریه را لغو کرد و نام او و انس خطاب وزیر کشور سوریه را از فهرست تحریم های القاعده و داعش خارج کرد. الشرع، که رهبری نیروهای مخالف را در جریان سرنگونی حکومت اسد بر عهده داشت، در ژانویه (دی ماه) به عنوان رئیس دولت موقت سوریه منصوب شد.
دو دهه پیش، الشرع زمانی که به شبهنظامیان القاعده پیوسته بود و علیه نیروهای آمریکایی میجنگید، در بازداشتگاهی تحت اداره آمریکا در عراق زندانی بود و کمتر کسی تصور می کرد که او روزی نخستین رئیس حکومت سوریه شود که پس از ۸۰ سال به طور رسمی به واشنگتن سفر کند.
ترامپ و الشرع نخستینبار در ماه مه در عربستان سعودی دیدار کردند. ترامپ در آن زمان، وی را «مردی جوان، جذاب و سختکوش با گذشتهای پر فراز و نشیب» توصیف کرد. این نخستین تماس رسمی میان مقامهای عالیرتبه دو کشور از سال ۲۰۰۰ تاکنون بود؛ زمانی که «بیل کلینتون» با «حافظ اسد» پدر بشار اسد، دیدار داشت.
«کارولین لیویت» سخنگوی کاخ سفید، این دیدار را بخشی از تلاشهای دیپلماتیک رئیسجمهوری آمریکا برای «گفتوگو با همه رهبران جهان در مسیر دستیابی به صلح» توصیف کرد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از منابع آگاه در دولت ترامپ اعلام کرد، سوریه قرار است به ائتلاف جهانی تحت رهبری آمریکا برای مبارزه با گروه داعش بپیوندد؛ هرچند نیروهای جدید ارتش سوریه و نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها، پیشتر نیز علیه داعش در شمالشرق کشور میجنگیدند.
پیش از ورود الشرع به واشنگتن، شورای امنیت سازمان ملل متحد با لغو تحریمهای اعمالشده علیه او و دیگر مقامهای دولت جدید سوریه موافقت کرد. «مایک والتز» سفیر آمریکا در سازمان ملل، این اقدام را نشانهای از «آغاز دورهای تازه در سوریه پس از سقوط اسد» دانست.
الشرع با دستورکار مشخصی وارد واشنگتن شده است: لغو کامل و دائمی تحریمهایی که در دوران حکومت اسد بهدلیل نقض گسترده حقوق بشر علیه دمشق وضع شده بود. اگرچه ترامپ در حال حاضر تحریمهای قانون «سزار» را تعلیق کرده است، اما لغو دائمی آن نیازمند مصوبه کنگره است.
در کنگره، دو طرح در این زمینه در دست بررسی است: طرحی از «جین شاهین» ، رئیس دموکرات کمیته روابط خارجی سنا، که خواستار لغو بیقید و شرط تحریمهاست؛ و طرح دیگری از سناتور جمهوریخواه «لیندزی گراهام» که خواهان لغو مشروط و بازبینی دورهای تحریمها هر شش ماه یکبار است.
اما نهادهای مدنی هشدار دادهاند که لغو مشروط، سرمایهگذاری خارجی در سوریه را متوقف خواهد کرد، زیرا شرکتها از خطر بازگشت احتمالی تحریمها بیم دارند. «معاذ مصطفی» ، مدیر اجرایی گروه «نیروی ویژه اضطراری سوریه» در این باره به آسوشیتدپرس گفت: «وجود چنین شرطهایی مثل سایهای معلق است که هر ابتکار اقتصادی برای بازسازی کشور را فلج میکند.»
این دیدار در حالی انجام میشود که ایالات متحده امریکا بهتازگی تحریمهای اعمالشده علیه سوریه در دوران حکومت خاندان اسد را لغو کرده است؛ اقدامی که از سوی تحلیلگران بهعنوان گامی مهم در جهت بازگشت سوریه به جامعه بینالملل ارزیابی میشود.
به گفته منابع نزدیک به کاخ سفید، گفتوگوهای دو طرف بر همکاری امنیتی، بازسازی سوریه پس از جنگ و ایجاد ثبات در خاورمیانه متمرکز خواهد بود. این نخستین بار است که رئیسجمهور سوریه به طور رسمی به کاخ سفید دعوت میشود و ناظران این دیدار را آغاز فصلی تازه در روابط دو کشور و تاریخی و بی سابقه توصیف می کنند.
الشرع یک روز پیش از دیدار رسمی خود با رئیسجمهوری آمریکا در کاخ سفید، روز یکشنبه با جمعی از اعضای جامعه سوریهای مقیم واشنگتن (دیاسپورا) دیدار و گفتوگو کرد.
به گزارش خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، در این دیدار که «اسعد حسن الشیبانی» وزیر امور خارجه سوریه و «تام باراک» فرستاده ویژه آمریکا در امور سوریه نیز حضور داشتند، الشرع به دستاوردهای داخلی و بینالمللی دولت جدید پرداخت و آن را نشانهای از «دوران تازه ثبات و بازسازی» در کشور دانست.
وی در سخنانی بر نقش سوریهای خارج از کشور در حفظ ارتباط با وطن و بازتاب چهره واقعی سوریه در صحنه جهانی تاکید کرد و گفت: «جامعه سوریان مقیم خارج، پلی میان ملت و دولت است و میتواند صدای حقانیت مردم سوریه را در جهان طنینانداز کند.»
تام باراک فرستاده ویژه آمریکا، نیز در این دیدار بر تعهد واشنگتن برای کمک به بازگشت کامل سوریه به عرصه منطقهای و بینالمللی تاکید کرد و گفت که آمریکا از روند ادغام دوباره دمشق در نظام جهانی حمایت میکند