این فناوری با قابلیت تحلیل حجم انبوهی از دادهها در کسری از ثانیه، امکان ارائه خدمات شخصیسازی شده و مدیریت ریسک هوشمند را فراهم میآورد. اما پیادهسازی هوش مصنوعی در نظام بانکی ایران بدون مانع نیست و مهمترین مشکل را میتوان نبود زیرساخت دادهای یکپارچه دانست. همچنین استانداردهای واحدی برای ذخیرهسازی و پردازش دادهها وجود ندارد و به همین دلیل هم محدودیتهایی برای بهرهگیری مؤثر از قابلیتهای هوش مصنوعی ایجاد شده است. علاوه بر این، رفع چالشهای امنیتی و حفظ حریم خصوصی مشتریان، نیازمند ارائه راهکارهای جامع و بومی است. همچنین نگرانی از نشت اطلاعات حساس مالی نیز لزوم توسعه راهکارهای امنیتی پیشرفته را دوچندان میکند.
هوش مصنوعی میتواند در حوزه مدیریت ریسک، با تحلیل الگوهای تراکنشی و رفتاری، تقلبهای مالی را با دقت بالایی شناسایی و از زیانهای مالی جلوگیری کند. در بخش خدمات مشتریان هم دستیارهای هوشمند میتوانند با ارائه خدمات شخصیسازی شده، تجربه کاربری بینظیری خلق کنند. بدین ترتیب این سامانهها با یادگیری اولویتهای مشتریان، میتوانند پیشنهادهای مالی متناسب با نیازهای آنان را ارائه دهند.
در حوزه سرمایهگذاری نیز الگوریتمهای هوشمند میتوانند با تحلیل بازارهای مالی، سبد سرمایهگذاری بهینهای طراحی و ریسکهای سرمایهگذاری را کاهش دهند. در بخش اعتبارسنجی هم هوش مصنوعی میتواند با تحلیل دادههای مختلف، ارزیابی دقیقتری از وضعیت اعتباری متقاضیان ارائه دهد.
برای تحقق این چشمانداز، ایجاد پایگاه داده ملی یکپارچه اولین گام ضروری است و توسعه سامانههای نظارتی هوشمند و آموزش نیروی انسانی متخصص از دیگر الزامات این مسیر محسوب میشود. از این رو باید برای ایجاد این تحول دیجیتال در صنعت بانکداری کشور شتاب کرد که زمینهساز آن، سرمایهگذاری در پژوهش و همچنین توسعه و انتقال فناوریهای روز دنیاست.
در پایان باید گفت که تحقق بانکداری هوشمند نیازمند عزم جدی نهادهای حاکمیتی و همکاری فعالان بخش خصوصی است. این همکاری باید در قالب سرمایهگذاری در آموزش نیروی انسانی، حمایت از استارتاپهای فینتک و تدوین استانداردهای ملی داده تجلی یابد. آینده نظام بانکی ایران در گرو پذیرش هوشمندانه این فناوریهاست و طی چنین روندی است که میتوان صنعت بانکداری ایران را به یکی از پیشگامان تحول دیجیتال در منطقه تبدیل کرد.
رئیس اندیشکده توسعه فرهنگ و دانش فناوری و هوشمصنوعی
منبع: روزنامه ایران، ۱۹ آبان ۱۴۰۴