به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، دکتر سید مرتضی میرسراجی(استادیار دانشگاه) «ابن اَثیر» (م. ۶۳۰ق.) تاریخ نگار نامدار جهان اسلام، از شخصی به نام «رافِع بن حسین بن مُقَن»، از فرمانروایان شهر «تَکریت» در کشور «عراق» امروزی یاد کرده است که به سال ۴۳۷ هجری وفات یافته است.

گزارش های تاریخی حاکی از آن است که این شخص در مجلس میگساری، قصد صلح و سازش بین دو نفر را داشته است که در آنجا، آن دو در حال نزاع با یکدیگر بودند ولی به اشتباه یکی از آنان که نزاع و جدال را در پیش گرفته بود، دست رافِع بن حسین را با شمشیر قطع می نماید. جالب آن که این بُریدگی دست، بعدها به هیچ وجه مانع از قتال و جنگاوری رافع نشد بلکه او به جنگاوری ادامه داده چنان که در سطور تاریخ چنین ثبت شده است:

 «[فقد] عمل له کفاً اخری، یمسک بها العنان و یقاتل...» [۱]

(برای او دست دیگری (پروتز دستی) ساختند که با آن اَفسار [اسب] را می گرفت و نبرد می نمود...)

بحث

از وفات «رافِع بن حسین»، فرمانروای تکریت، 1010 سال به تاریخ امروز می گذرد و قطعاً زمان انجام پروتز دست او برای ایامی بیش و پیش از این تاریخ بوده است. به هر روی این گزارش کهن تاریخی، نشانگر وجود و سابقۀ قدیمیِ پروتز دست در بین مسلمانان است آن هم با کیفیتی که با آن یک جنگاورِ حرفه ای بتواند به خوبی در نبرد حاضر شود و با خصم درگیر گردد.

اگر چه به احتمال قوی، «اندام سازی دست» و به عبارتی «پروتز دست» در این گزارش تاریخی، قدیمی ترین نمونۀ این روش در جهان اسلام نیست اما حداقل از آن می توان چنین دریافت که در بیش از ۱۰۰۰ سال پیش، دانشمندان و صنعتگران مسلمان  برای اصلاح نقص دست های قطع شده- در جنگ یا غیر از جنگ- و به جهت کمک به انسان ها این رفتار را انجام می دادند و این حقیقت امروز از لا به لای صفحات غبار آلود تاریخ، برای ما نمایان شده است.

پی نوشت

[۱] الکامل، ج۹، ص۴۵۱