پایگاه خبری جماران: نویسنده، پژوهشگر برجسته، استاد حوزه و دانشگاه و رئیس پیشین جامعهالزهراء(س) با تأکید بر اینکه نمیتوانیم کشور را با یک گروه اداره کنیم، گفت: ما باید حضور در صحنههای سیاسی، انتخابات و رسانهها را با حفظ اصول، همگانی کنیم و نترسیم که با انتقاد یک نفر، نظام متزلزل میشود. فوراً او را دستگیر نکنیم؛ با این شیوه وحدت محقق نمیشود. «آلَةُ الرِّئاسَةِ سَعَةُ الصَّدر» (ابزار ریاست، سعه صدر است). ما طوفانهای فراوانی را پشت سر گذاشتهایم و نباید نگران شویم.
مشروح گفتوگوی خبرنگار جماران با آیتالله سید محمود مدنی بجستانی را در ادامه میخوانید:
به نظر شما، با فرض تداوم وضع موجود در عرصه بینالمللی و بازگشت تحریمهای بینالمللی، در عرصه داخلی چه رشته اقداماتی را برای ارتقاء رضایتمندی مردم از نظام باید انجام داد؟
ما امیدواریم که با برخی اقدامات دیپلماتیکی که انجام شد، فشار تحریمها در دور اخیر به صورت قبل نباشد و نتوانند اجماع جهانی را علیه کشور ما داشته باشند. ولی به هر حال مسلم است که اروپا و آمریکا تصمیمشان را گرفتهاند و شرایط طبیعباً برای کشور مشکل خواهد شد.
آنچه بهعنوان راهحل عرض میکنم، راهکارهایی است که حتی اگر شرایط تحریم هم نباشد، ما به آنها بهعنوان ضرورت نیازمندیم و در شرایط تحریم، ضرورتش بیشتر و جدیتر است.
اولین مسأله این است که بعد از این تجربه چهاردههای، باید به این نتیجه رسیده باشیم که «همهچیز را همگان دانند». ما نمیتوانیم کشور را با یک گروه اداره کنیم؛ باید از همه سلایق و اندیشهها در چهارچوب ارزشهای اساسی انقلاب اسلامی استفاده کنیم و دست از تخریب، تکفیر و کنار زدن دیگران برداریم. صداوسیما و رسانهها در این جهت رسالت مهمی دارند و تا این امر عملی نشود، ما با این گرفتاریها روبرو خواهیم بود.
برای عبور از این بحران، چه اصلاحات ساختاری در حوزه اقتصاد و مدیریت کشور ضروری است؟
این نکته اجتماعی قضیه بود. نکته اقتصادی قضیه این است که در نظام اداری مان فاسد داریم و باید به این اعتراف کنیم. اصلاح این نظام اداری یک ضرورت است. تمام کسانی که به واسطه جایگاه سیاسی در هیأتمدیره شرکتها و مؤسسات اقتصادی قرار گرفتهاند و تخصص لازم را ندارند، در حال خیانت به کشور هستند؛ باید از جایگاهشان کنار بروند و آن را به متخصصین همان رشته واگذار کنند.
وضعیتی که الآن در صنعت دامداری کشور و قیمتهای وحشتناک آن میبینیم، بخشی وابسته به همین امر است. زمانی که در دبی بودم، رئیسجمهور وقت(آقای احمدینژاد) در بحرانهای مختلف گوشت، کسانی را فرستادند و ما کمک کردیم. اما همان وقت به وزیر محترم عرض کردم که اساسی فکر کنید؛ چرا شما نمیتوانید نهادههای دامی را به قیمت ثابتی در اختیار دامداران قرار دهید تا خیالشان راحت باشد؟ فسادهای اقتصادی که هر روز گفته میشود، علتش همین است.
بحث امنیت سرمایهگذاری را از اول انقلاب شعار دادهایم، ولی هیچوقت به نحو مطلوب فراهم نشده است. بارها افرادی به من مراجعه کردهاند که میگویند وقتی شروع به سرمایهگذاری میکنیم، بعد از مدتی معلوم میشود توقعات و انتظاراتی دارند؛ میخواهند شریک شوند یا رشوه بگیرند. قوه قضائیه اینجا وظیفه جدی دارد و باید به صورت اضطراری با این جریانات مبارزه کند.
در حوزه سیاست خارجی و روابط منطقهای چه بازنگریهایی باید صورت گیرد؟
در جنبه سیاسی هم بعضی از شعارها یا شیوهها باید بازنگری شود. به عنوان مثال، روابط ما با همسایگانمان تحت تأثیر بعضی از فعالیتهایی بود که آنها گلایهمند بودند؛ اینها باید تصحیح شود. میدانیم که بعضی از شیوهها پایدار نیست و نمیتواند برای ما امنیت پایدار و رفاقت با همسایهها را به ارمغان بیاورد.
معنای این حرف، بازبینی در اصول اساسی انقلاب یا پشیمانی از مسیر آن نیست. ما به آن اصول معتقدیم، ولی در شیوهها و در بعضی از چیزهایی که فکر میکنیم اصول هستند در حالی که اصول نیستند، نیاز به بازبینی و بررسی همهجانبه داریم تا بتوانیم این بحران را انشاءالله پشت سر بگذاریم.
این عوامل سهگانه (اجتماعی، اقتصادی و سیاسی) چقدر در موج ناامیدی جوانان تأثیرگذار بوده است؟
قطعاً این سه عامل و عوامل دیگری که فرصت بیانش نیست، در این مطلب تأثیرگذار بودهاند و این ناامیدی برای کشور بسیار شکننده است. باید هر مقدار از ناامیدی نسل جوان را بهعنوان یک خطر تلقی کنیم و درصدد رفع آن باشیم. رفع آن هم با شعار و فیلم و سریال درست کردن نیست؛ رفع آن با اقدامات عملی است که جوانها و جامعه مطمئن شوند بنای اصلاح بعضی از امور وجود دارد.
در مسأله فسادهایی که هر روز کشف میشود، اگرچه خودِ کشف، نشانه این است که کسانی دنبال اصلاح هستند، اما این نتوانسته اطمینان را به جامعه برگرداند. باید اقدامات جدیتری صورت بگیرد. البته در تبیین هم باید بکوشیم و به جوانهای عزیزمان عرض کنیم که ما بحرانهای سنگینتری را از سر گذراندهایم و کشور ایران بهعنوان پایگاه شیعه، با هزاران بحران سنگین تاریخی روبرو بوده و سرفرود نیاورده است.
برای تحقق و تحکیم وحدت ملی واقعی و نه شعاری، چه اقدامات مهمی باید انجام بگیرد؟
ما در جنبههای شعاری کمبودی نداریم؛ آنچه مهم است، تحقق بخشیدن به این شعارهاست. اگر صداوسیما بهگونهای عمل کند که روحانیون احساس کنند فقط یک طیف خاص [در آن] راه ندارند، بلکه همه روحانیون معتقد به نظام و انقلاب میتوانند در رسانه ملی حضور داشته باشند، این موجب وحدت خواهد شد. اما اگر عکس آن عمل شود، اینگونه نیست. من شنیدم که یکی از روحانیون که نقدی درباره ساختمانسازی بعضی از نهادها کرده بود را ممنوعالتصویر کردهاند. با این شیوه وحدت به وجود نمیآید، بلکه یک طیفی هم ناامید میشوند که اگر کسی حرف بزند، حذف میشود.
لذا ما باید حضور در صحنههای سیاسی، انتخابات و رسانهها را با حفظ اصول، همگانی کنیم و نترسیم که با انتقاد یک نفر، نظام متزلزل میشود. فوراً او را دستگیر نکنیم؛ با این شیوه وحدت محقق نمیشود. «آلَةُ الرِّئاسَةِ سَعَةُ الصَّدر» (ابزار ریاست، سعه صدر است). ما طوفانهای فراوانی را پشت سر گذاشتهایم و نباید نگران شویم.