مجتبی حقشناس در گفتوگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به چالشهای جدی موجود در حوزه تأمین آب برای فضای سبز شهر اصفهان اظهار کرد: شهر اصفهان در حال حاضر حدود ۵ هزار و ۷۰۰ هکتار فضای سبز شهری دارد، اما منابع آبی مورد نیاز برای حفظ و تداوم این فضاها بسیار محدود است که با وجود نیاز سالانه ۶۲ میلیون مترمکعب آب برای آبیاری فضای سبز، تنها حدود ۳۰ میلیون مترمکعب آب و پساب در دسترس است؛ به عبارت دیگر نیمی از نیاز آبی فضای سبز شهر تأمین نمیشود.
وی افزود: این مسئله در کنار عواملی چون گرمای شدید، خشکسالی، تغییرات اقلیمی، کاهش حقابه زایندهرود و افزایش آلایندههای هوا، فشار زیادی بر فضای سبز اصفهان وارد کرده است.
مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان با بیان اینکه مدیریت شهری طی سالهای اخیر تلاش کرده است تا روشهای آبیاری سنتی را کنار بگذارد، تاکید کرد: اصفهان با فاصله گرفتن از روشهای غرقابی، جوی و پشتهای و کرتی به سمت روشهای نوین و علمی آبیاری حرکت کرده است.
حقشناس گفت: هماکنون بیش از ۲۲۰۰ هکتار از فضای سبز شهر به روشهای آبیاری تحت فشار شامل قطرهای، بارانی و بابلر تجهیز شده است که با وجود این پیشرفتها، برخی مشکلات نیز در این روشها مشاهده میشد؛ از جمله آسیب به تجهیزات در اثر تردد شهروندان، جدا شدن شلنگهای آبیاری، تبخیر بخشی از آب بر سطح خاک، سرقت تجهیزات از جمله قطرهچکانها و دشواری در نگهداری شبکه آبیاری است.
وی ادامه داد: به دنبال رفع این مشکلات و همگام با فناوریهای نوین جهانی، شهرداری اصفهان به سمت اجرای سیستم «آبیاری زیرسطحی» حرکت کرده است.
مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان خاطرنشان کرد: این سیستم، که از جدیدترین روشهای آبیاری در کشورهای پیشرفته محسوب میشود، بهگونهای طراحی شده است که تمام تجهیزات آن زیر خاک نصب میشود و آب بهطور مستقیم به عمق ریشه گیاه میرسد.
حقشناس گفت: در این روش، لولهها و قطرهچکانها بهصورت حلقوی در اطراف درختها نصب شده و آب از طریق لایهای از ریگ و پارچههای مخصوص با فناوری نانو بهصورت یکنواخت به ناحیه ریشه نفوذ میکند.
وی افزود: در روشهای قدیمی، خاک به دلیل تردد زیاد در برخی مناطق فشرده میشد و مانع نفوذ آب به عمق خاک میشد، اما در آبیاری زیرسطحی، آب از طریق سیستم بسته درون خاک جریان مییابد و مستقیم به ریشه میرسد، بدون اینکه در سطح زمین باقی بماند یا تبخیر شود.
مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان تاکید کرد: پارچههای مورد استفاده در این سیستم ضدریشه هستند، بنابراین هیچگاه ریشهها به سمت آنها رشد نمیکنند، همچنین این پارچهها دوام بیش از ۱۰ سال دارند و حتی پس از پایان عمر مفیدشان، عملکرد سامانه بهدلیل وجود ریگهای نفوذپذیر درون خاک دچار اختلال نخواهد شد.
حقشناس با اشاره به اجرای آزمایشی این طرح گفت: نخستین اجرای آبیاری زیرسطحی در مادی ابوریحان انجام شده است و سال جاری نیز پنج محور دیگر در مناطق مختلف شهر ابلاغ و در مرحله طراحی و اجرا قرار دارد؛ هدف این است که به تدریج آبیاریهای سنتی و حتی آبیاریهای سطحی حذف شوند تا هدررفت آب و میزان تبخیر به حداقل برسد.
وی افزود: در پروژههای جدید شهری، از جمله خیابان استاد شهریار در منطقه ۸، آبیاری زیرسطحی از مرحله طراحی خیابان در نظر گرفته شده است تا همزمان با اجرای طرح عمرانی، سامانه آبیاری نیز نصب شود، همچنین در منطقه ۵ پارک مشاهیر بهعنوان یکی از پروژههای مهم شهر اصفهان با مساحت حدود ۲۴ هکتار، مجهز به سامانه آبیاری هوشمند خواهد شد؛ این نوع آبیاری دادهمحور است و بر اساس اطلاعات اقلیمی و هواشناسی از جمله دما، رطوبت هوا و میزان تبخیر، بهصورت خودکار زمان و میزان آبیاری را تنظیم میکند.
مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان از اجرای آبیاری هوشمند در سایر نقاط شهر نیز خبر داد و گفت: طراحی سامانه آبیاری هوشمند برای باغ گلها به پایان رسیده است و بهزودی این باغ نیز بهصورت کامل هوشمند آبیاری خواهد شد که این اقدامات در راستای مدیریت مصرف آب، افزایش بهرهوری، کاهش تبخیر، حفظ سلامت گیاهان و پایداری فضای سبز در شرایط کمآبی انجام میشود.
حقشناس تأکید کرد: سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان با رویکرد علمی و فناورانه در پی آن است تا با استفاده از روشهای نوین آبیاری، ضمن حفظ سرمایههای طبیعی شهر، الگوی مصرف آب را اصلاح کند و از بروز بحرانهای زیستمحیطی ناشی از کمبود آب جلوگیری کند.