به گزارش گروه اجتماعی ایسکانیوز، رفلاکس معده (GERD) اختلال گوارشی است که بر حلقه عضلانی تأثیر میگذارد که بین مری و معده قرار دارد. این حلقه را عضله تنگکننده پایینی مری (LES) مینامند. مبتلایان به رفلاکس معده از سوزش معده یا سوءهاضمه رنج میبرند. از نظر برخی پزشکان، رفلاکس معده میتواند ناشی از بیماری به نام فتق هیاتال (فتق حجاب حاجز) باشد. خوشبختانه، در بیشتر موارد میتوان با تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی مناسب رفلاکس معده را درمان کرد، اما برخی از مبتلایان هم باید سراغ درمان دارویی یا حتی جراحی بروند. در ادامه با ما همراه شوید تا بیشتر با رفلاکس معده، علل و روشهای درمان رفلاکس معده و پیشگیری از آن آشنا شوید. اگر علائم رفلاکس معده را در خود میبینید، بهتر است به متخصص گوارش یا دکتر داخلی مراجعه کنید.
رفلاکس معده چیست؟
رفلاکس معده (GERD) یکی از بیماریهای شایع دستگاه گوارشی است که بر حلقه عضلانی تأثیر میگذارد که بین مری و معده قرار دارد. برای معرفی مفهوم رفلاکس معده لازم است فرآیند آن را برایتان توضیح دهیم. در قسمت فوقانی معده جایی که محل اتصال مری به معده است، دریچهای قرار دارد که در حالت معمول بسته است و زمانی باز میشود که غذا از مری به معده میآید.
این دریچه را عضله تنگکننده پایینی مری میگویند که در افراد مبتلا به ریفلاکس معده عملکرد درستی ندارد. یعنی یا دریچه کامل بسته نمیشود یا اینکه گاهی بیموقع باز میشود و نتیجهاش بازگشت محتویات معده به مری است. وجود آنزیمها و اسیدی بودن محتویات معده به مرور زمان به جداره مری آسیب میرساند و فرد به بیماری ریفلاکس معده مبتلا میشود.
مشکل ذکرشده که با سوزش و درد در قسمت بالای شکم همراه است در ۳ حالت خفیف، متوسط و شدید بروز پیدا میکند. گاهی شدت و محل درد به حدی است که با درد قلبی اشتباه میگیرند.
علل اصلی رفلاکس معده چیست؟
طبیعتاً رفلاکس معده بر اثر علتهای بسیار متفاوتی شکل میگیرد که در ادامه بررسی برخی از مهمترین آنها میپردازیم:
۱. پرخوری و رفلاکس معده
از مهمترین علتهایی که باعث ترش کردن معده میشود میتوان به مصرف بیش از اندازه غذا اشاره کرد. اگر فردی بیشتر از ظرفیت معده خودش، غذا بخورد باعث تولید هیدروکلراید بسیار زیاد در معده می شود. در نتیجه، اسیدیته و ترش شدن معده بروز خواهدکرد. به همین دلیل هم هست که معمولاً بعد از مصرف بیش از اندازه غذا دچار رفلاکس معده میشویم.
۲. مصرف نوشیدنی های کربناته
معمولاً نوشیدنیهایی که گاز و همینطور الکل دارند در بروز رفلاکس و ترش کردن معده موثر هستند. تولید اسید اضافی ناشی از مصرف این نوشیدنیها باعث سوزش معده خواهدشد.
۳. مصرف غذاهای تند از دلایل رفلاکس معده
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در رفلاکس معده، مصرف غذاهای تند است. این یعنی ادویههای تند با ایجاد سوزش در معده، رفلاکس و ترشکردن معده را به دنبال خواهندداشت.
۴. ضعف ماهیچه های مری
از دیگر علتهای رفلاکس معده میتوان به ایجاد ضعف در ماهیچههای مری اشاره کرد. معمولاً این معضل هم بر اثر مصرف برخی از مواد غذایی همچون قهوه، چای، نعنا، شکلات، مرکبات، برخی از لبنیات و موارد دیگر رخ میدهد.
۵. مشکلات پزشکی
برخی از شرایط و مشکلات پزشکی هم میتوانند در بروز رفلاکس معده موثر باشند. مثلاً کسانی که ورم معده دارند، معمولاً به وفور دچار رفلاکس معده میشوند. در کنار این هم کسانی که در معده خود باکتری هلیکوباتر پیلوری دارند بیشتر در معرض رفلاکس معده قرار میگیرند. در کنار این هم مصرف داروهایی همچون داروهای آسم، مسدودکنندههای کانال کلسیم، آنتیهیستامین و همینطور آرامبخش و ضدافسردگی تاثیر بسیار زیادی در افزایش رفلاکس معده خواهندداشت.
سایر علت ها و دلیل رفلاکس معده
معمولا ترشکردن معده در افرادی با برخی از شرایط مشخص به مراتب، بیشتر رخ میدهد و از میان آنها هم میتوان به این موارد اشاره کرد:
- اضافه وزن: افزایش فشار بر شکم و دریچه ورودی مری به معده
- بارداری: افزایش فشار بر شکم ناشی از رشد کودک
- مصرف بالای سیگار و الکل
علت رفلاکس معده نوزاد چیست؟
رفلاکس نوزاد که به آن رفلاکس اسید در نوزادان هم میگویند بازگشت محتوای معده در فاصله کوتاهی پس از غذا خوردن است. معمولاً این مشکل در نوزادان با افزایش سن کمتر میشود و نهایتاً تا ۱۸ ماهگی طول میکشد. اگر پس از ۱۸ ماهگی همچنان نوزاد ریفلاکس داشتهباشد، غیرطبیعی است و میتواند نشانه وجود مشکلات جدیتری مثل آلرژی، انسداد یا بیماری ریفلاکس معده به مری باشد.
علت رفلاکس معده در بارداری چیست؟
خانمهای باردار معمولاً از سوزش سر دل رنج میبرند که علیرغم بیخطر بودن کمی اذیتکننده است. بارداری باعث تغییر در میزان هورمونهای بدن شده و هورمون پروژسترون بیشتری تولید میشود. هر چند که افزایش هورمون پروژسترون باعث شلشدن ماهیچههای رحمی میشود، اما ترشح اسید معده و احساس سوزش هم به دنبال دارد. به طور کلی این مشکل در بارداری پس از گذشت چند ماه سروکلهاش پیدا میشود. به خصوص اگر در بارداری اول این مشکل را داشتید، احتمال رفلاکس در بارداریهای بعدی بیشتر میشود. از علائم شایع این معضل در بارداری میتوان به سوزش سر دل و سوزش در سینه و گلو اشاره کرد. دیگر علائم این بیماری شامل این موارد میشوند:
- درد معده
- حالت تهوع و استفراغ
- احساس طعم اسید در دهان
- دردناک شدن بلع
- گرفتگی صدا و سوزش گلو
بهترین دارو برای رفلاکس معده
این مشکل و معضل برگشتن اسید معده به مری را میتوان با کمک دارو کنترل و درمان کرد. نخستین گام برای درمان رفلاکس معده تغییر سبک و عادات زندگی و رژیم غذایی است. پرخوری و چاقی یکی از علل اصلی این بیماری هستند. بهتر است توجه بیشتری به خوراکیها و نوشیدنیهای مصرفیتان داشتهباشید تا دچار بیماری بازگشت اسید معده به مری نشوید.
در رفلاکس معده خفیف، بیماری معمولاً کوتاهمدت است و زود برطرف و درمان میشود، اما گاهی هم به حالت مزمن درآمده و مدتهای طولانی با بیمار باقی میماند. دارو درمانی یا پرهیز غذایی از جمله روشهای متداول درمان رفلاکس معده هستند.
اگر داروهای خانگی و روشهای طب سنتی برای درمان ریفلاکس معده جوابگو نبود، باید به سراغ درمان دارویی رفت. داروهای معده انواع مختلفی دارند و از بسیاری از آنها میتوان برای درمان رفلاکس اسید معده هم استفاده کرد. برخی از داروهای رفلاکس معده عبارتاند از:
- قرص فاموتیدین
- امپرازول
- پنتوپرازول
- سایمتیدین
- رابپرازول
- لانسوپرازول
انتهای پیام/