خبرگزاری آنا ـ حسین بوذری؛ توسعه گردشگری در استان مازندران بر مبنای یک برنامه جامع گردشگری با محور پایداری استوار است.
این برنامه ابعاد مختلفی چون سلامت، دریا، ورزش و جنگل را پوشش می‌دهد و با توجه به حجم عظیم ۲۵ میلیون نفر گردشگر در سال، چالش اصلی تناسب زیرساخت‌ها و لزوم تعامل ملی است.
تمرکز ویژه‌ای بر توسعه بوم‌گردی، حمایت از روستاییان و احیای صنایع دستی برای مهاجرت معکوس وجود دارد.
همچنین، تأکید مطلق بر انطباق توسعه با حفظ منابع طبیعی است؛ به‌طوری که حتی پسماندها می‌توانند به سرمایه تبدیل شوند و در مناطق زون محیطی، توسعه تنها با تأسیسات سبک (اکولاژ) و با هدف حفظ طبیعت بکر استان مازندران مجاز است.
خبرنگار آنا در حاشیه همایش ملی «پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی گردشگری» گفت‌و‌گویی تفصیلی را با حسین ایزدی مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان مازندران ترتیب داده است.
گپ و گفت آنا با ایزدی در پی می‌آید:
تدوین یک برنامه جامع گردشگری در استان مازندران
آنا: در حوزه گردشگری پایدار در استان مازندران چه اقداماتی انجام داده‌اید و چه برنامه‌ای برای بازتعریف سیاست‌های گردشگری و توسعه مسئولانه و پایدار آن در استان دارید و محور‌های اصلی این برنامه‌ها کدامند؟
ایزدی: بسم الله الرحمن الرحیم. همانطور که مستحضرید، توسعه پایدار در مقوله گردشگری نیازمند یک برنامه جامع گردشگری است که تمامی ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حفظ منابع طبیعی را دربرمی‌گیرد، در این راستا حضور استادان و دانشجویان در این زمینه بسیار حیاتی است، ما با همکاری دانشگاه، اقدام به تدوین یک برنامه جامع گردشگری کرده‌ایم که عوامل مختلفی از جمله گردشگری سلامت، گردشگری دریایی، گردشگری ورزشی، گردشگری جنگل و سایر موضوعات مرتبط را شامل می‌شود و این برنامه جامع، ما را به سوی تکامل و توسعه گردشگری در استان مازندران سوق خواهد داد.
آنا: با توجه به اینکه استان مازندران بهعنوان مسیر و مقصد گردشگری شناخته می‌شود، چه تدابیری برای تناسب زیرساخت‌های استانی با این حجم از گردشگر اندیشیده‌اید؟
ایزدی: استان مازندران سالانه پذیرای حدود ۲۵ میلیون نفر گردشگر است و بهعنوان یک استان گردشگرپذیر، نیازمند تعامل و درک گردشگری از سوی مسئولان کشوری و استانی است و این جمعیت گردشگری، از جمعیت برخی از کشور‌ها بیشتر است، بنابراین انتظار داریم که زیرساخت‌های ملی نیز متناسب با این حجم از گردشگر توسعه یابند. خوشبختانه، این تعامل و هم‌افزایی در حال شکل‌گیری است و امیدواریم که به‌زودی به آن آرمان‌های نابی که در توسعه گردشگری مد نظر داریم، دست یابیم.
استان مازندران سالانه پذیرای حدود ۲۵ میلیون نفر گردشگر است و بهعنوان یک استان گردشگرپذیر، نیازمند تعامل و درک گردشگری از سوی مسئولان کشوری و استانی است و این جمعیت گردشگری، از جمعیت برخی از کشور‌ها بیشتر است
آنا: در زمینه بوم‌گردی و توسعه آن در استان مازندران چه برنامه‌هایی برای حمایت از روستاییان و حفظ فرهنگ و صنایع دستی بومی دارید؟
ایزدی: در مقوله بوم‌گردی، ما بر روی موضوعاتی نظیر مهاجرت معکوس، اقتصاد پایدار برای روستاییان و احیا و باززنده‌سازی صنایع دستی روستا که جزء مشاغل اصلی ما هستند، تمرکز کرده‌ایم.
همچنین حفظ فرهنگ بومی استان مازندران بهعنوان یک نقطه مکث یا نقطه جذبی برای حضور گردشگران مورد توجه است؛ بهعنوان مثال، کاخ صفی‌آباد که به‌زودی در اختیار قرار خواهد گرفت، می‌تواند به عنوان یک جاذبه فرهنگی گردشگران را به خود جذب کند.
هدف ما ایجاد توازن گردشگری از غربی‌ترین تا شرقی‌ترین نقاط استان مازندران و تعادل بین آنهاست.
آنا: یکی از چالش‌های اصلی توسعه گردشگری، حفظ منابع طبیعی و محیط زیست است. در این راستا چه تدابیری برای انطباق توسعه گردشگری با حفظ منابع طبیعی اندیشیده‌اید؟
ایزدی: سرلوحه کار ما، تناسب و انطباق توسعه گردشگری با حفظ منابع طبیعی بوده و معتقدیم که توسعه گردشگری نباید در تقابل و تعارض با منابع طبیعی باشد.
این تناسب و هماهنگی می‌تواند منجر به توسعه گردشگری پایدار شود و اگر می‌بینیم که این همه مسافر به استان مازندران می‌آید، آیا صرفاً آنچه را که عامیانه می‌گویند که فقط تجمع زباله و پسماند شده است، صحت دارد؟ پاسخ ما این است که سرمایه و تدبیر ما می‌تواند بهعنوان مقصد گردشگری همان پسماندها را بهعنوان یک نقطه و یک مقصد گردشگری و به عنوان یک سرمایه تبدیل کند و انشاالله با تعامل و درک گردشگری بین همه جوامع محلی به آن نقطه مطلوب خواهیم رسید.
مناطق بوم‌گردی به‌‌معنای تغییر کاربری نیست
آنا: به موضوع تناسب بین حوزه‌های مختلف گردشگری اشاره کردید، درراستای تناسب‌سازی بین محیط زیست و گردشگری چه اقداماتی انجام داده‌اید تا بتوانید این دو مقوله مهم را در کنار همدیگر بگنجانید تا در کنار هم جذب گردشگر داشته باشند؟
ایزدی: ببینید. یکی از موضوعاتی که در مناطق زون محیطی داریم، مصوبه هیئت دولت مبنی بر این بوده که می‌شود در آنجا هم توسعه گردشگری بهعنوان بوستان و پارک و محیط گردشگری بهعنوان مناطق بوم‌گردی داشته باشیم.
آنا: علت چیست؟
ایزدی: مناطق بوم‌گردی بهعنوان تغییر کاربری نیست، بلکه حفظ محیط زیست است که بهعنوان کلی توسعه گردشگری محدود می‌شود.
از سوی دیگر، اگر ما بخواهیم با تأسیسات سبک یا به صورت اکولاژ باشد، هم موجود را حفظ کرده و هم توسعه گردشگری داشته باشیم، اینها همان شرایط و ملاحظات حفظ محیط زیست را شامل می‌شود.
عرض کردم، هیچ وقت راضی به این موضوع نیستیم که توسعه گردشگری داشته باشیم، اما طبیعت بکر استانمان، اصالتمان، هویتمان و محیط زیستمان را از بین ببریم و اراضی جنگل و جلگه‌ای ما را داریم و باید به درستی از آنها استفاده کنیم.
تمرکز بر مؤلفه‌های سلامت و ورزش در برنامه جامع
آنا: در برنامه جامع گردشگری که با همکاری دانشگاه تدوین شده است، سهم مؤلفه‌هایی مانند گردشگری سلامت و ورزشی که از ظرفیت‌های مغفول استان مازندران هستند، چقدر است و چه برنامه‌هایی برای عملیاتی شدن آنها در کوتاه‌مدت وجود دارد؟
ایزدی: گردشگری سلامت و ورزشی، دو محور بسیار مهم در سند بالادستی ما هستند. در زمینه گردشگری سلامت، به‌دلیل برخورداری از آب و هوای مناسب و مراکز درمانی رو به رشد، در تلاشیم تا زیرساخت‌های لازم برای جذب گردشگران درمانی و تندرستی را فراهم کنیم.
در بخش گردشگری ورزشی نیز با توجه به ظرفیت‌های ساحلی و کوهستانی، برنامه‌هایی برای برگزاری رویداد‌های ملی و بین‌المللی داریم تا سفر‌ها را از صرفاً تفریحی به سفر‌های هدفمند تغییر دهیم و فصل گردشگری را در استان گسترش دهیم.
تبدیل پسماند به سرمایه؛ جزئیات رویکرد جدید مدیریت زباله
آنا: به نکته بسیار جذابی اشاره کردید مبنی بر اینکه پسماندها می‌توانند به عنوان سرمایه و مقصد گردشگری تبدیل شوند. لطفاً کمی بیشتر در مورد این رویکرد نوآورانه در مدیریت زباله در مناطق پرتردد توضیح دهید؛ منظور از تبدیل پسماند به «سرمایه» دقیقاً چیست؟
ایزدی: این رویکرد براساس اصل اقتصاد چرخشی در گردشگری استوار است. در مناطقی که حجم ورودی گردشگر بالاست، به جای تمرکز صرف بر جمع‌آوری، به‌دنبال ایجاد طرح‌هایی هستیم که پسماندها را به منبع درآمد یا جاذبه تبدیل کنند.
آنا: مثال می‌زنید؟
ایزدی: بهعنوان مثال می‌توانیم با استفاده از زباله‌های تفکیک شده (به‌خصوص پلاستیک‌ها و مواد بازیافتی) به کمک سرمایه‌گذاران، کارگاه‌های کوچک تولید محصولات هنری و یادگاری‌های محلی ایجاد کنیم، یا زیرساخت‌های تفکیک زباله را خود به یک مرکز آموزشی و نمایشگاهی تبدیل کنیم.
این کار هم مشکل زیست‌محیطی را رفع و هم یک مسیر سرمایه‌گذاری جدید در اکوسیستم گردشگری استان مازندران ایجاد می‌کند.
آنا: با توجه به تمرکز بر حفظ اصالت و هویت استان مازندران، آیا برنامه مشخصی برای حمایت از صنایع دستی سنتی و بومی در برابر تولیدات انبوه و وارداتی دارید؟
ایزدی: بله، دقیقاً بر همین اساس است که احیای صنایع دستی را در دستورکار بوم‌گردی قرار داده‌ایم و تمرکز ما بر این است که گردشگر در اقامتگاه‌های بوم‌گردی با اصالت‌ترین نمونه‌های صنایع دستی که توسط روستاییان تولید شده، مواجه شود.
این حمایت، از طریق آموزش، تأمین مواد اولیه و بازاریابی هدفمند برای مشاغل اصلی روستایی صورت می‌گیرد تا هویت صنایع دستی به عنوان یک مزیت رقابتی حفظ شود.
انتهای پیام/