سامانی‌فرد کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با خبرنگار گروه اقتصادی دانشجو، به بررسی روند ارزش دلاری بازار سرمایه از سال ۱۳۹۹ تاکنون پرداخت و چشم‌انداز آن تا پایان سال ۱۴۰۴ را تشریح کرد.
او در ابتدا با اشاره به اوج تاریخی بازار سرمایه در مرداد ۱۳۹۹ گفت: در میانه‌های مرداد ۹۹، مجموع ارزش بازار بورس و فرابورس حدود هشت و نیم تا نه هزار همت بود و با در نظر گرفتن نرخ دلار حدود ۲۳ هزار تومان، ارزش دلاری بازار سرمایه ایران به رقمی بین ۳۷۰ تا ۳۹۰ میلیارد دلار می‌رسید. اما امروز، در میانه آبان ۱۴۰۴، با وجود رشد حدود ۲۷ درصدی ارزش ریالی بازار و رسیدن آن به حدود ۱۱ هزار و ۵۰۰ همت، اگر دلار ۱۰۸ هزار و ۵۰۰ تومان مبنا قرار گیرد، ارزش دلاری بازار به حدود ۱۰۶ میلیارد دلار کاهش یافته است.
به گفته این کارشناس، این آمار نشان می‌دهد که بازار سرمایه ایران در طول این دوره، با وجود رشد اسمی ریالی، بیش از ۷۰ درصد از ارزش دلاری خود را از دست داده است.
او افزود: «این افت شدید عملاً بیانگر آن است که بازار سرمایه نتوانسته هم‌پای تورم عمومی و رشد نرخ ارز حرکت کند و این موضوع برای بازار سهام ایران یک زنگ خطر جدی محسوب می‌شود.»
پیش‌بینی تا پایان سال ۱۴۰۴
سامانی‌فرد درباره چشم‌انداز بازار تا پایان سال گفت: اگر فرض کنیم در بهترین شرایط ممکن، ارزش ریالی بازار تا پایان سال حدود ۱۰ درصد رشد کند و به عدد ۱۲ هزار و ۶۰۰ همت برسد، اما همزمان نرخ ارز طبق پیش‌بینی اتاق بازرگانی ایران تا سطح ۱۳۵ هزار تومان افزایش یابد، ارزش دلاری بازار به حدود ۹۳ تا ۹۴ میلیارد دلار می‌رسد. یعنی با وجود رشد ریالی، ارزش دلاری بازار حدود ۱۲ درصد دیگر افت خواهد کرد.
عملکرد شاخص‌ها از ابتدای سال
این کارشناس بازار سرمایه درباره عملکرد شاخص‌ها نیز توضیح داد: از ابتدای سال ۱۴۰۴ تا کنون، شاخص کل و شاخص هم‌وزن هر دو حدود ۱۶ درصد بازدهی مثبت داشته‌اند، اما از شهریورماه تاکنون، شاخص کل حدود ۳۴ درصد و شاخص هم‌وزن حدود ۲۲ درصد رشد کرده‌اند. این اختلاف ۱۲ درصدی دو معنا می‌تواند داشته باشد؛ یا شاهد نوعی شاخص‌سازی بوده‌ایم و تلاش شده نماد‌های بزرگ و شاخص‌ساز رشد داده شوند تا وضعیت کلی بازار مطلوب‌تر نشان داده شود.یا سرمایه‌گذاران ترجیح داده‌اند نقدینگی خود را در نماد‌های بزرگ و نقدشونده متمرکز کنند تا در صورت تصمیم به خروج، درگیر عدم نقدشوندگی در نماد‌های کوچک نشوند.
او اضافه کرد: از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا امروز، این دو شاخص تقریباً رشد مشابهی حدود ۵۵ تا ۵۶ درصد داشته‌اند، اما اختلاف اخیر از اوایل پاییز به بعد ایجاد شده و نیاز به بررسی دقیق‌تری دارد.
چهار محرک اصلی بازار در ماه‌های آینده
سامانی‌فرد در بخش پایانی گفتوگو، مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر بازار سرمایه تا پایان سال را چنین برشمرد:
تحولات سیاسی و ژئوپولیتیکی:
روابط بین‌المللی ایران و تحولات منطقه‌ای بزرگ‌ترین متغیر اثرگذار بر انتظارات بازار خواهند بود.
سیاست‌های بانک مرکزی:
به‌ویژه تصمیمات درباره نرخ بهره و سیاست‌های ارزی که مسیر نقدینگی را مشخص می‌کنند.
نوسانات قیمت‌های جهانی:
تغییرات در بازار‌های جهانی کامودیتی‌ها بر گروه‌هایی مانند پتروشیمی‌ها، فلزات و معدنی‌ها اثر مستقیمی دارد.
انتظارات از لایحه بودجه ۱۴۰۵:
انتشار جزئیات این لایحه می‌تواند جهت‌گیری بازار را تغییر دهد، زیرا فعالان اقتصادی منتظر مشخص شدن ارقام کلان آن هستند.
در پایان، سامانی‌فرد تأکید کرد: بازار سرمایه در وضعیت فعلی بیش از هر زمان دیگری به اعتماد، ثبات سیاستی و اطمینان از آینده اقتصادی کشور نیاز دارد. در غیر این صورت، شکاف میان ارزش دلاری بازار و واقعیت‌های اقتصادی کشور عمیق‌تر خواهد شد.