گروه استان‌های دفاع‌پرس- حجت‌الاسلام‌والمسلمین «موسی سلیمانی» جانشین نمایندگی ولی فقیه در سپاه امام رضا علیه‌السلام؛ در روز‌های اخیر، جهان شاهد یک رقابت خطرناک و تشدیدکننده بین دو ابرقدرت هسته‌ای بوده است. به دنبال اظهارات «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا مبنی بر احتمال ازسرگیری آزمایش‌های هسته‌ای توسط آمریکا، «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه با صدور فرمانی از مقامات این کشور خواست تا آمادگی لازم برای انجام آزمایش‌های مشابه را داشته باشند.
این حرکت، یک بازی تهاجمی «چشم در برابر چشم» است که ثبات استراتژیک جهانی را به مخاطره انداخته و پیمان منع جامع آزمایش‌های هسته‌ای را عملاً به حاشیه می‌راند.
این اقدام پوتین را نمی‌توان جدای از رفتار سیاسی فعلی آمریکا تحلیل کرد. اظهارات ترامپ، چه یک تاکتیک انتخاباتی باشد و چه یک سیاست جدی، پیامی از بازگشت به عصر تنش‌های جنگ سرد را به جهان ارسال کرده است. پوتین نیز با واکنشی سریع و متقابل، قصد دارد پیام تقارن و بازدارندگی را بفرستد.
پارادوکس آشکار
این رویداد، یک پارادوکس بزرگ و اغلب جانبدارانه در نظام بین‌الملل را به وضوح نشان می‌دهد: از یک سو، قدرت‌های هسته‌ای رسمی؛ مانند آمریکا و روسیه، که خود را نگهبانان غیرپروپاگاندای این سلاح‌ها می‌دانند، علناً در حال تهدید به ازسرگیری آزمایش‌هایی هستند که پیامد‌های فاجعه‌بار زیست‌محیطی و امنیتی دارند. از سوی دیگر، کشوری مانند ایران که تحت معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) متعهد شده و برنامه هسته‌ای آن تحت نظارت دقیق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دارد، تحت شدیدترین تحریم‌ها و فشار‌های سیاسی قرار گرفته است. این تناقض به وضوح نشان می‌دهد که بحث اصلی، اشاعه «سلاح هسته‌ای» نیست، بلکه «انحصارطلبی هسته‌ای» است.
قدرت‌های دارنده این سلاح می‌خواهند انحصار خود را حفظ کرده و از هرگونه تلاش دیگر کشور‌ها برای دستیابی به فناوری هسته‌ای ـ حتی برای مقاصد کاملاً صلح‌آمیز ـ جلوگیری کنند. حق ذاتی ایران (و هر کشور دیگری) برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای ـ که در ماده چهارم پیمان منع گسترش سلاح هسته‌ای (NPT) به صراحت به آن اشاره شده است ـ در عمل توسط همین قدرت‌ها به چالش کشیده می‌شود. در حالی که آنها خود را از هر قاعده و تعهدی مبرا می‌دانند.
عبرت‌های دوگانگی هسته‌ای
رقابت هسته‌ای جدید بین قدرت‌های هسته‌ای، جهان را در آستانه یک دور جدید تسلیحاتی قرار داده و اهمیت رژیم‌های کنترل تسلیحات را کاهش می‌دهد. این وضعیت برای ایران حاوی چند درس و هشدار است:
۱. بی‌اعتمادی به تضمین‌های امنیتی قدرت‌های بزرگ: این رفتار غیرمسئولانه آمریکا ثابت می‌کند که نمی‌توان به وعده‌ها و تعهدات آنها در بلندمدت اعتماد کرد. تنها راه تضمین امنیت و حقوق ملی، اتکا به دیپلماسی فعال و تقویت موقعیت منطقه‌ای و بین‌المللی است.
۲. لزوم پایبندی به تعهدات صلح‌آمیز: در این فضای متشنج، ایران باید بیش از پیش بر ماهیت کاملاً صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای خود تأکید کند. این بهترین کارت برای مشروعیت بخشیدن به مواضع خود و افشای معیار‌های دوگانه غرب است.
۳. فرصتی برای افشای دوگانگی غرب: ایران می‌تواند از این فرصت برای نشان دادن تناقض آشکار در رفتار قدرت‌های هسته‌ای استفاده کند و فشار اخلاقی و دیپلماتیک بر آنها را افزایش دهد.
در چنین فضایی، حق ایران برای دستیابی به انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز نه تنها نباید مورد چالش قرار گیرد، بلکه باید به عنوان الگویی از پایبندی به تعهدات بین‌المللی ـ در مقابل رفتار غیرمسئولانه قدرت‌های بزرگ ـ مورد تأکید قرار گیرد.
انتهای پیام/
∎