به گزارش خبرگزاری آنا؛ در حالی که آمار‌ها حاکی از کاهش تولید ۳۰ درصدی تولیدات خودروسازان است بر اساس اخبار منتشر شده قرار است که نقدینگی معادل ۴۰ همتی به خودروسازان برای رونق تولید تزریق شود. بر این اساس اعلام وزیر صمت، بانک مرکزی با پرداخت ۴۰همت تسهیلات به دو خودروساز بزرگ کشور برای تسویه بدهی آنها به قطعه‌سازان موافقت کرده است.
این در حالی هر دو خودروساز علی رغم چندین بار اجرای طرح پیش فروش همچنان نتوانسته‌اند خود را از زیان دهی خارج کنند و با کاهش تولید هر روز بیش از قبل از پاسخگویی به نیاز بازار وا می‌مانند. ایران خودرو نیز با وجود اجرای عملیات خصوصی و تغییر مدیریت آن از دولتی به خصوصی و افزایش قیمت محصولات دچار افزایش زیان انباشته شده و بر بدهی‌های خود افزوده است.
با این شرایط تصمیم وزارت صمت بر تزریق نقدینگی بیشتر به این خودروسازان ابهامات بسیاری را به دنبال دارد. عماد جعفری کارشناس صنعت خودرو در این خصوص به خبرنگار اقتصادی آنا گفت: در واکنش به خبر تزریق ۴۰ همت نقدینگی به خودروسازان بزرگ کشور اظهار کرد:نقدینگی قرار نیست به ایران‌خودرو و سایپا تزریق شود، بلکه قرار است به زنجیره تأمین این دو خودروساز تزریق شود. بدهی‌هایی که به قطعه‌سازان وجود دارد باید پرداخت شود. در سال‌های گذشته هر زمان پولی به خودروسازان داده شده، صرف هزینه‌های دیگر شده است. مدیرانی که در رأس این شرکت‌ها قرار داشتند، هزینه‌های دریافتی را برای جبران زیان شرکت‌های اقماری و دیگر هزینه‌ها صرف کردند و عملاً پول به زنجیره تأمین نرسید.
وی تأکید کرد: همه می‌دانیم که بدهی خودروسازان به زنجیره تأمین بسیار زیاد است. انجمن‌های قطعه‌سازی اعلام کرده بودند که اگر مطالبات‌شان پرداخت نشود، با خطر ورشکستگی و بیکاری گسترده کارگران مواجه می‌شوند. به همین دلیل تصمیم گرفته شده این پول به‌صورت مستقیم به زنجیره تأمین تزریق شود تا چرخ تولید متوقف نشود.
خودروساز بدون زنجیره تأمین عملاً فلج است
جعفری در ادامه گفت: ایران‌خودرو و سایپا صرفاً دو کارخانه هستند. اگر زنجیره تأمین وجود نداشته باشد، کوچک‌ترین قطعه‌ای نمی‌توانند تولید کنند. از سالن پرس‌کاری تا مونتاژ و رنگ، همه منوط به تأمین قطعات از زنجیره است. بدون این زنجیره، خودرویی برای تولید وجود نخواهد داشت.
وی افزود: اگر این پول واقعاً در اختیار زنجیره تأمین قرار بگیرد و نه خودروساز، اتفاق خوبی خواهد افتاد. اما اگر مثل گذشته به خودروساز تزریق شود، نتیجه‌ای نخواهد داشت. خودروسازان تنها بخش کوچکی از بدهی‌های کوچک را پرداخت می‌کنند و بدهی‌های بزرگ باقی می‌ماند. در این صورت دوباره همان آش و همان کاسه خواهد بود.
مدیریت خصوصی و وعده‌های عمل‌نشده
جعفری در ادامه با اشاره به تغییرات مدیریتی اخیر گفت: ایران‌خودرو را اکنون بخش خصوصی اداره می‌کند که خود بزرگ‌ترین زنجیره تأمین این شرکت است. یعنی در واقع مدیریت و تأمین قطعات در یک مجموعه متمرکز شده است. این مدیران زمانی که مدیریت را به دست گرفتند، قول داده بودند که ظرف یک سال وضعیت ایران‌خودرو را متحول کنند و گفته بودند اگر در پنج سال موفق نشدند، ما را اعدام کنید! اما هیچ‌کسی قرار نیست آنها را اعدام کند، چون همه‌چیز در کشور ما شعاری پیش می‌رود.
وی افزود: در سایپا شرایط متفویت است، چون هنوز دولتی محسوب می‌شود، اما در نهایت اگر روند گذشته ادامه یابد و نقدینگی باز هم به خودروساز تزریق شود، مطمئن باشید هیچ اتفاقی نمی‌افتد. قطعه‌سازانی که امروز می‌گویند دو ماه دیگر ورشکسته می‌شوند، دوباره دو ماه دیگر همین حرف‌ها را تکرار می‌کنند.
راه‌حل واقعی؛ تزریق پول به قطعه‌سازان
این کارشناس صنعت خودرو تأکید کرد: تنها راه‌حل این است که پول به خود زنجیره تأمین پرداخت شود. بهتر است این کار از طریق انجمن همگن قطعه‌سازان انجام شود تا مطمئن شویم نقدینگی مستقیماً به دست قطعه‌سازان می‌رسد، نه خودروسازان. چون خودروساز با پول هزار کار دیگر می‌کند و تسویه با زنجیره تأمین در ویلویت آخر است.
وی ابراز امیدواری کرد که این بار از اشتباهات گذشته درس گرفته شود و نقدینگی واقعاً به زنجیره تأمین اختصاص پیدا کند.
تزریق نقدینگی تأثیری بر تولید ندارد
جعفری در پاسخ به پرسشی درباره تأثیر این نقدینگی بر میزان تولید گفت: این تزریق نقدینگی تأثیر خاصی بر افزایش تولید نخواهد داشت، چون بسیاری از بدهی‌ها مربوط به یک سال یا بیشتر است. این پول در واقع برای پرداخت بدهی‌های گذشته خرج می‌شود، نه توسعه تولید.
وی افزود: در شرایط عادی وقتی عرضه افزایش پیدا کند، سود هم بیشتر می‌شود. اما در کشور ما به خاطر قیمت‌گذاری دستوری، خودروساز تلاش می‌کند عرضه را کم نگه دارد تا تقاضا بالا برود و قیمت کاذب در بازار ایجاد شود. سپس با استناد به همین قیمت‌ها از وزارتخانه درخواست افزایش قیمت می‌کند.
کاهش تولید؛ راهی برای حفظ سود
به گفته جعفری: از سال ۱۳۹۷ تاکنون هر سال شاهد کاهش تولید بوده‌ایم، چون سود خودروساز در کم‌فروشی است. قبلاً به بهانه کمبود قطعه، خودرو‌های ناقص را در پارکینگ‌ها می‌خواباندند. حالا برای اینکه نهاد‌های نظارتی حساس نشوند، تولید را از ابتدا کاهش داده‌اند تا عرضه کم باشد و بازار متعادل نشود.
راه نجات صنعت خودرو؛ رقابت و آزادی بازار
جعفری گفت: صنعت خودروی ما فقط یک راه نجات دارد: اینکه وزارتخانه بی‌خیال قیمت‌گذاری دستوری شود و اجازه دهد خودروساز هر قیمتی که می‌خواهد برای محصولاتش تعیین کند. از سوی دیگر، باید واردات آزاد و پلکانی باشد، مثلاً با تعرفه ۲۰ تا ۱۶۵ درصد، تا رقابت واقعی شکل بگیرد.
وی تأکید کرد: وقتی رقابت وجود داشته باشد، خودروساز دیگر نمی‌تواند قیمت‌های کاذب تعیین کند. اگر محصولش فروش نرود، مجبور می‌شود قیمت را کاهش دهد یا خودروی به‌روزتر تولید کند. این نه تنها به ضرر وی نیست بلکه باعث رشد صنعت هم می‌شود.
پایان ۵۰ سال حمایت بی‌ثمر
عماد جعفری در پایان گفت: ما ۵۰ سال است که به خودروسازان کولی می‌دهیم و در عوض به مردم ظلم می‌کنیم. با بستن واردات و اجازه ندادن به ورود خودرو‌های باکیفیت، مردم را مجبور کرده‌ایم خودرو‌های ۴۰ یا ۵۰ سال پیش را سوار شوند. وقت آن رسیده که اجازه دهیم مردم نفس بکشند و این صنعت لوس و وابسته کمی روی پای خودش بایستد.
انتهای پیام/