به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، سید یوسف مجتهدی، رئیس بیمارستان کودکان بهرامی با اشاره به طرح درمان رایگان کودکان زیر هفت سال گفت: «من خیلی از این طرحها استقبال میکنم؛ اما سؤال اساسی این است که چرا باید یک فرد متمول از یارانهای استفاده کند که حق صدکهای پایین جامعه است؟» او افزود که در عمل مواردی دیده میشود که افراد برخوردار نیز از خدمات رایگان بهرهمند میشوند در حالی که اولویت باید با نیازمندان باشد.
مجتهدی با تشریح چالشهای اجرایی رایگانسازی خدمات، بیان کرد: «اگر قرار است منابع محدود را برای سرپایی رایگان اختصاص دهیم، به نظر من این کار پرتمنابع است. ما بیمارانی داریم که اصلاً نیازی به مراجعه به فوقتخصص یا برخی بخشهای تخصصی ندارند؛ مثلاً یک کودک با سرماخوردگی به فوقتخصص ریه مراجعه میکند، در حالی که پزشک عمومی یا متخصص اطفال باید این موارد را مدیریت کند.» وی تاکید کرد این مراجعههای غیرضروری بار کاری فوقتخصصها و بیمارستانها را افزایش داده و موجب اتلاف منابع میشود.
رئیس بیمارستان کودکان بهرامی درباره تبعات این وضعیت توضیح داد: «وقتی خدمات رایگان میشود، بیمارانی به مراکز تخصصی مراجعه میکنند که نباید آنجا باشند؛ این باعث میشود وقت و توان همکاران ما صرف موارد ساده شود و از رسیدگی به بیماران جدیتر بازمانند. در واقع ما بهجای افزایش اثربخشی سلامت عمومی، فشار بر سیستم را بیشتر میکنیم.» وی اضافه کرد که گاهی بیماران نسخهای که از فوقتخصص آوردهاند را به وی نشان میدهند و از او میخواهند نظر دهد، در حالی که این مراجعهها غیرضروری است.
مجتهدی با اشاره به نقش بخشهای خصوصی و کمکهای مردمی گفت: «بخش خصوصی و درمانگاههای خصوصی نیز بهصورت مستقل خدمات ارائه میکنند و وقتی خدمات ما رایگان میشود، این مراکز از بازارشان محروم میشوند؛ در عین حال ما با افزایش حجم کار و فشار مالی روبهرو میشویم.» او افزود که در صورتی که هدف سیاستگذار ارتقای سطح سلامت عمومی است، باید اثربخشی و بازگشت سرمایه سلامت مورد پایش قرار گیرد: «اگر امروز هزینهای میکنیم، باید مشخص باشد که آیا سطح سلامت جامعه افزایش یافته یا خیر. اگر این اثبات شود، من هم با جدیت از آن دفاع میکنم.»
پیشنهادها: اولویتبندی و هدفمندسازی یارانهها
در ادامه، دکتر مجتهدی راهکارهای خود را برای بهبود سیاست پوشش خدمات درمانی تشریح کرد. او پیشنهاد کرد که در مرحله نخست تمرکز بر خدمات بستری و یارانه هدفمند باشد و نه رایگانسازی جامع خدمات سرپایی. بهگفتۀ او: «بهتر است منابع محدود را برای کسانی اختصاص دهیم که واقعاً نیاز دارند؛ مددکاری بیمارستان و سازمانهای مربوطه میتوانند افراد نیازمند را شناسایی کنند و خدمات بسته به نیاز از صفر تا صد برای آنان رایگان شود.»
وی همچنین خواستار توجه ویژه به افراد بیمهنشده شد و گفت: «درصدی از نیازمندان اصلاً بیمه نیستند؛ این گروه باید مورد حمایت قرار گیرند. بودجهای که برای رایگانسازی همگانی صرف میشود را میتوان اندکی هدفمند کرد و به گروههای محروم اختصاص داد.» مجتهدی افزود که اگر یارانهها هدفمند شود و ساختاری برای ارزیابی نیاز وجود داشته باشد، کمکها اثربخشتر خواهد بود.
نقد عملکرد و نگاه به منافع عمومی
رئیس بیمارستان بهرامی با اشاره به یک مورد نمادین گفت: «رئیس یک کارخانه آمد و از ما تشکر کرد، اما حتی یک قران هم بابت خدمات نداد؛ آیا درست است که افراد متمول از یارانه استفاده کنند و کسانی که واقعاً نیاز دارند، همچنان دسترسی محدود داشته باشند؟» وی این مسئله را مصداقی از سوءتخصیص منابع دانست و خواستار اصلاحاتی در شیوه اجرا شد.
مجتهدی در خاتمه تاکید کرد: «ما از هر طرحی که سلامت کودکان را واقعی و پایدار ارتقا دهد حمایت میکنیم. اما طرحها باید هوشمند و هدفمند باشند تا هم عدالت تأمین شود و هم منابع محدود ما هدر نرود. پیشنهاد من این است که اولویت را به خدمات بستری و مددجویان واقعی بدهیم و از رایگانسازی غیرهدفمند سرپایی پرهیز کنیم.»