تلسکوپ فضایی جیمز وب موفق به کشف نقطه قرمز بزرگ و مرموزی در کیهان اولیه شده است. این رصد شگفت‌انگیز، به دنبال شیئی غول‌پیکر و ناشناخته در حال رشد می‌گردد.
تلسکوپ فضایی جیمز وب به تازگی موفق به شناسایی یک سیاهچاله کلان‌جرم غول‌پیکر با نام BiRD در کیهان اولیه شده است. این سیاهچاله که جرمی معادل ۱۰۰ میلیون برابر خورشید دارد، با سرعتی بی‌سابقه در حال بلعیدن مواد و رشد است. این رصد جدید در دورانی از کیهان موسوم به «ظهر کیهانی» صورت گرفته و درک ما را از چگونگی تکامل سیاهچاله‌های عظیم در ابتدای جهان دگرگون می‌کند. یافته‌های اخیر، پرده از رازهای نهفته در اسرار کیهان باستانی برمی‌دارد و مسیرهای جدیدی را برای تحقیقات آینده می‌گشاید.
BiRD: پرده‌برداری از یک سیاهچاله کلان‌جرم گرسنه در کیهان اولیه
تیم تحقیقاتی با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب، یک سیاهچاله کلان‌جرم پرجرم را در دورانی از کیهان موسوم به «ظهر کیهانی» کشف کرده است. این دوره حدود ۴ میلیارد سال پس از بیگ‌بنگ رخ داده و BiRD نام‌گذاری شده است. این سیاهچاله با جرمی معادل ۱۰۰ میلیون برابر خورشید، در مقایسه با «نقاط قرمز کوچک» دیگر که قبلاً توسط JWST کشف شده بودند، بسیار بزرگ‌تر است.
سیاهچاله‌ها به‌خودی‌خود نور ساطع نمی‌کنند، اما وقتی مقادیر زیادی ماده را می‌بلعند، این مواد باعث ایجاد یک جسم بسیار روشن به نام اختروَش می‌شوند. نور ساطع‌شده از BiRD حدود ۱۰ میلیارد سال در راه بوده تا به زمین برسد. این کشف نقطه قرمز بزرگ در منطقه‌ای از آسمان اطراف یک اختروَش شناخته‌شده به نام J1030+0524 صورت گرفته است. تحلیل دقیق تصاویر و طیف‌های گرفته‌شده توسط ابزار NIRCam تلسکوپ جیمز وب، منجر به شناسایی این منبع نوری غیرعادی شد که پیش از این در کاتالوگ‌های اشعه ایکس و رادیویی وجود نداشت. بر اساس تحلیل طیف نوری، مشخص شد که این جرم حاوی سیگنال‌های هیدروژن و هلیوم است که امکان تخمین فاصله و جرم آن را فراهم آورد.
بیشتر بخوانید- تصویر بی‌سابقه جیمز وب از مهد کهکشان‌ها؛ چرا ساختار آن‌ها بی‌نظم بود؟
- راز میلیاردها ساله زمین فاش شد؛ آنچه در مورد تولد سیاره‌مان نمی‌دانستیم
- دانشمندان نظریه بیگ بنگ را زیر و رو کردند؛ جهان ما چطور شروع شد؟
- رکوردشکنی جیمز وب با ثبت بزرگترین نقشه کیهان؛ اسرار 13 میلیارد ساله فاش شد
رمزگشایی از تکامل سیاهچاله‌ها: کشفیات انقلابی و چالش‌های نوین
«نقاط قرمز کوچک» اجرام فشرده‌ای هستند که نظریه غالب درباره آن‌ها، وجود سیاهچاله‌های کلان‌جرم در حال تغذیه و رشد را مطرح می‌کند. بااین‌حال، یک پارادوکس وجود دارد؛ مناطق اطراف سیاهچاله‌های گرسنه باید به شدت اشعه ایکس منتشر کنند، درحالی‌که این امر برای نقاط قرمز کوچک و BiRD مشاهده نشده است. یک توضیح احتمالی این است که این نقاط، «دانه‌های» سیاهچاله‌های عظیم هستند که در پوششی ضخیم از گاز و غبار پنهان شده‌اند. این پوشش اشعه ایکس را جذب کرده و تنها نور فروسرخ را عبور می‌دهد.
BiRD در میان نقاط قرمز کوچک شناخته‌شده، نمونه‌ای عجیب محسوب می‌شود. پیش از این، تنها دو نقطه قرمز دیگر با ویژگی‌های طیفی مشابه و در همین فاصله کیهانی شناسایی شده بودند. بررسی‌های تطبیقی نشان می‌دهد که BiRD شباهت‌های زیادی با این دو جرم دارد. این پژوهش نه تنها به کشف نقطه قرمز بزرگ منجر شده، بلکه می‌تواند دیدگاه دانشمندان را درباره «نقاط قرمز کوچک» و چگونگی تکامل سیاهچاله‌های کلان‌جرم تغییر دهد. قبلاً تصور می‌شد این اجرام در دوران «ظهر کیهانی» کمیاب می‌شوند، اما محاسبات جدید فراوانی آن‌ها را در این عصر کیهانی همچنان قابل توجه نشان می‌دهد. نتایج این تحقیق در تاریخ ۳۰ اکتبر (۸ آبان) در مجله Astronomy & Astrophysics منتشر شد.
∎