به گزارش خبرگزاری آنا؛ محققان یک شرکت فناور ایرانی با رونمایی از دو خط تولید محصول کاملاً مجزا، اما مکمل در حوزه مهندسی پزشکی، موفق به توسعه فناوری‌هایی شده‌اند که چشم‌انداز درمان زخم‌های صعب‌العلاج و بازسازی ارگان‌های حیاتی بدن را متحول می‌کند. محصول اول این شرکت، یک پانسمان سیلیکونی هوشمند و مبتنی بر نانوفناوری است که برای نخستین بار در جهان، قابلیت درمان موثر زخم‌های باز عمیق و دیابتی را فراهم می‌کند.
محصول دوم، یک بستر کشت سلولی پیشرفته و پاسخ‌گو به محرک‌های محیطی است که امکان تولید ورقه‌های سلولی کاملاً سالم و بدون آسیب را برای پیوند و ترمیم بافت‌هایی نظیر قلب، قرنیه و مری ممکن می‌سازد. این شرکت که شانزدهمین نمایشگاه نانو حضور یافته، هدف اصلی خود را جذب سرمایه‌گذار و تعریف همکاری‌های راهبردی برای پیشبرد هر دو محصول به فاز آزمایش‌های بالینی و تجاری‌سازی انبوه اعلام کرده است.
پانسمان هوشمند برای درمان زخم‌های دیابتی
مدیر تحقیق و توسعه این شرکت در تشریح اولین دستاورد فناورانه این مجموعه گفت: «فعالیت اصلی ما بر توسعه و تولید پانسمان‌های پیشرفته بر پایه سیلیکون برای مدیریت اسکار و درمان زخم‌های باز متمرکز است. محصول پایه ما که یک پانسمان سیلیکونی است، پس از طی مراحل تحقیق و توسعه و انعقاد یک قرارداد انتقال دانش فنی در سال ۱۴۰۱، موفق به اخذ کلیه مجوز‌های لازم از جمله پروانه ساخت و تاییدیه بهداشت شده و هم‌اکنون در آستانه ورود به بازار دارویی کشور قرار دارد.»
وی در ادامه به توضیح نسخه پیشرفته‌تر این محصول که نقطه تمایز اصلی شرکت محسوب می‌شود، پرداخت و افزود: «ما با بهره‌گیری از فناوری نانو، این پانسمان پایه را به محصولی هوشمند ارتقا داده‌ایم. در این نسخه، از نانوذراتی بر پایه اگزوزوم به عنوان نانوحامل‌های هوشمند دارویی استفاده شده است. این نوآوری به پانسمان اجازه می‌دهد تا به طور هدفمند برای درمان زخم‌های باز عمیق، زخم‌های مزمن و به‌ویژه زخم‌های دیابتی که یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پزشکی امروز است، به کار گرفته شود؛ حوزه‌ای که در حال حاضر با خلاء درمانی جدی در سطح جهان مواجه است.»
این محقق با اشاره به نتایج موفقیت‌آمیز آزمایش‌های پیش‌بالینی، تصریح کرد: «آزمایش‌های ما در دو فاز آزمایشگاهی و حیوانی روی مدل‌های موش و خرگوش انجام شده و نتایج آن اثبات کرده است که پانسمان هوشمند ما قادر است در یک بازه زمانی ۱۲ الی ۱۴ هفته‌ای، فرآیند ترمیم کامل زخم‌های عمیق را به انجام برساند. نکته حائز اهمیت این است که در حال حاضر هیچ محصول مشابهی با این کارایی در بازار جهانی وجود ندارد. تنها محصول رقیب، ساخت یک شرکت سوئیسی است که عملکرد آن صرفاً به درمان زخم‌های سطحی و غیردیابتی محدود می‌شود.»
یکی از برجسته‌ترین مزایای این محصول، علاوه بر کارایی منحصر‌به‌فرد، هزینه تمام‌شده رقابتی آن است. مدیر تحقیق و توسعه شرکت در مقایسه قیمت محصول ایرانی با نمونه خارجی اظهار داشت: «محصول خارجی با قیمتی حدود ۷۰ الی ۸۰ دلار برای هر ۱۰ گرم به فروش می‌رسد که با توجه به نیاز به استفاده مکرر، هزینه سنگینی را به بیماران دیابتی تحمیل می‌کند. ما موفق شدیم محصول پایه خود را با یک‌سوم قیمت و محصول پیشرفته نانویی را با نصف قیمت نمونه خارجی تولید کنیم. تمام مراحل تحقیق، توسعه و تولید این محصول به صورت صفر تا صد در داخل کشور و در مرکز رشد دانشگاه انجام می‌شود.»
انقلابی در مهندسی بافت با ورقه‌های سلولی هوشمند
همزمان با این دستاورد، بخش دیگری از تیم بر روی چالشی متفاوت در حوزه مهندسی بافت متمرکز شده است. یکی دیگر از محققان ارشد این شرکت، ضمن رونمایی از فناوری جدیدی برای غلبه بر چالش‌های پیوند و ترمیم بافت، به مشکلات روش‌های فعلی اشاره کرد و گفت: «آسیب به بافت‌های حیاتی مانند قلب، نخاع یا قرنیه چشم، اغلب نیازمند پیوند است که با چالش‌هایی نظیر رد پیوند توسط سیستم ایمنی بدن بیمار همراه است. مهندسی بافت به عنوان راهکار جایگزین مطرح شده، اما این حوزه نیز با محدودیت‌های خود روبروست.»
وی افزود: «در مهندسی بافت، سلول‌ها بر روی یک بستر کشت داده می‌شوند تا ورقه سلولی منسجمی را تشکیل دهند. مشکل اصلی، جداسازی این ورقه سلولی بسیار نازک در حد میکرون از سطح بستر است. روش‌های متداول امروزی، مانند استفاده از آنزیم یا جداسازی مکانیکی، به ساختار ظریف این ورقه آسیب جدی وارد کرده و آن را متلاشی می‌کنند که کارایی درمانی آن را از بین می‌برد.»
این شرکت برای حل این معضل، یک فناوری نوآورانه مبتنی بر پلیمر‌های پیوندی پاسخ‌گو را توسعه داده است. این محقق در تشریح تکنولوژی ابداعی گفت: «ما سطوح کشت سلولی را با استفاده از پلیمر‌هایی پوشش داده‌ایم که به تغییرات دما و pH محیط حساس هستند. این پلیمر‌ها می‌توانند خواص سطح بستر را از حالت آب‌دوست که مناسب برای رشد سلول‌ها است، به حالت آب‌گریز که باعث جدایش سلول‌ها می‌شود تغییر دهند. با یک تغییر ساده در دمای محیط کشت، ما می‌توانیم ورقه سلولی را به صورت کاملاً سالم و دست‌نخورده، بدون هیچ مداخله آسیب‌زای آنزیمی یا مکانیکی، از سطح جدا کنیم.»
این ورقه‌های سلولی سالم کاربرد‌های درمانی گسترده‌ای در پزشکی بازساختی دارند. از جمله این کاربرد‌ها می‌توان به درمان بیماری‌هایی مانند سرطان مری که درمان قطعی ندارد، ترمیم قرنیه آسیب‌دیده چشم و همچنین ترمیم نقص‌های مادرزادی قلب مانند سوراخ بین بطنی در نوزادان اشاره کرد.
مهم‌ترین مزیت این روش، استفاده از سلول‌های بنیادی خود بیمار است. وی در این باره توضیح داد: «سلول‌های کشت داده شده از سلول‌های بنیادی خود بیمار گرفته می‌شوند. وقتی این ورقه سلولی به ناحیه آسیب‌دیده پیوند زده می‌شود، نه تنها به عنوان یک داربست زیستی عمل می‌کند، بلکه با آزادسازی فاکتور‌های رشد، سلول‌های خود بدن را نیز تحریک می‌کند تا فرآیند بازسازی بافت را آغاز کنند. در نتیجه، چون هیچ سلول بیگانه‌ای وارد بدن نشده، مشکلاتی نظیر رد پیوند و عوارض ایمونولوژیک به طور کامل حذف می‌شوند.»
این شرکت دانش‌بنیان اکنون با دو محصول استراتژیک و پیشرو در سبد خود، به دنبال جذب سرمایه و همکاری با شرکای صنعتی و دارویی است تا هر دو خط تولید را پس از اتمام موفقیت‌آمیز فاز آزمایش‌های بالینی انسانی، به مرحله تولید انبوه رسانده و به عنوان یکی از پیشگامان پزشکی بازساختی در منطقه شناخته شود.
انتهای پیام/