حسین بیدختی، مدیرکل حمایت از تولید وزارت میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، در مصاحبه با برنامه «فرهنگسرای گفت‌و‌گو» رادیو گفت‌و‌گو، ضمن اشاره به ظرفیت‌های فرهنگی ایران و تمرکز برنامه بر اقلیم زیبای کردستان گفت: عصاره فرهنگ بومی و اعتقادی مردم ایران در صنایع‌دستی این سرزمین متجلی است و این هنر‌ها حاصل هزاران سال تجربه، ممارست و باور‌های عمیق مردمان ایران‌زمین است.
وی افزود: بخش زیادی از رفتارها، آیین‌ها و اعتقادات مردم ایران در صنایع‌دستی متجلی شده است؛ از کاشی‌کاری و سنگ‌تراشی گرفته تا گلیم‌بافی و سایر هنر‌های سنتی که همگی برآمده از ایمان و فرهنگ مردم‌اند. این هنر‌ها نه‌تنها ابزار کاربردی که زبان گویای هویت ایرانی هستند.
بیدختی با اشاره به صنایع‌دستی استان کردستان تصریح کرد: کردستان یکی از مناطق غنی از نظر هنر‌های بومی است و هنرهایی، چون گلیم و گیوه در این اقلیم، بازتابی از زندگی، زیست‌باور و آیین مردمان آن منطقه است.
وی توضیح داد: گلیم‌های کردستان از نوع «دورو» یا «چاک‌دار» هستند که از نظر نقش و بافت ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند. در این گلیم‌ها نقوش از حالت صرفاً هندسی به سمت طرح‌های منحنی و نرم‌تر رفته‌اند و ترکیب رنگ‌ها و فرم‌ها موجب خلق آثاری چشم‌نواز شده است. نمونه‌ای از این گلیم‌ها، گلیم معروف «گل میرزاعلی» در سنندج است که با نقوش گل فرنگ و فرم‌های انتزاعی شناخته می‌شود.
وی ادامه داد: نقوش گلیم‌های کردستان بیشتر گیاهی و متأثر از طبیعت کوهستانی منطقه است. در حاشیه گلیم‌ها معمولاً طرح‌های هندسی و نقوش حیوانی، چون «ماهی درهم» دیده می‌شود. همچنین نخستین نمونه‌های نقوش محرابی و سجاده‌ای در گلیم‌های سنندج شکل‌گرفته و برخی از فرم‌ها نیز از نقوش قفقازی و آذربایجانی تأثیر پذیرفته‌اند.
مدیرکل حمایت از تولید وزارت میراث‌فرهنگی در رادیو گفت‌و‌گو با اشاره به وضعیت کنونی صنایع‌دستی گفت: امروز نگران تداوم حیات هنر‌های سنتی هستیم، چراکه فضای مجازی و مشغله‌های زندگی مدرن فرصت انتقال دانش سنتی را کاهش داده است.
نظام استاد و شاگردی و انتقال سینه‌به‌سینه مهم‌ترین روش برای حفظ این هنرهاست و باید برای جلوگیری از گسست نسلی در این حوزه چاره‌ای اندیشید.
بیدختی تأکید کرد: دولت و حاکمیت باید از هنرمندان صنایع‌دستی حمایت مؤثر داشته باشند؛ از جمله در حوزه بیمه، مالیات و ارائه تسهیلات.
وی با اشاره به برنامه‌های وزارت میراث‌فرهنگی در این زمینه گفت: «ما برنامه‌های ترویجی، آموزشی، جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های فصلی متعددی داریم که هنرمندان برجسته و صنعتگران را شناسایی و رتبه‌بندی می‌کند. همچنین در قالب شورای ارزشیابی، هنرمندان صنایع‌دستی در پنج رتبه تخصصی ارزیابی می‌شوند که بالاترین سطح معادل مدرک دکتراست.»
وی افزود: وزارت میراث‌فرهنگی در کنار صدور مجوز‌های رسمی، تسهیلات ویژه‌ای برای تجهیز کارگاه‌های تولیدی و توسعه فعالیت‌های بومی اختصاص داده است.
بیدختی در پایان خاطرنشان کرد: باید بدانیم بخش قابل‌توجهی از صادرات مناطق اورامانات، کردستان و کرمانشاه مربوط به پاپوش‌های سنتی است که در کشور‌های همسایه مشتریان فراوانی دارد. این میراث گران‌بها شایسته آن است که با برنامه‌ریزی دقیق، در مسیر حفظ، احیا و جهانی‌شدن قرار گیرد.
انتهای پیام/