سیدمحمدجواد حسینی رئیس مرکز مشارکت‌های مردمی و توسعه ظرفیت‌های اجتماعی و فرهنگی سازمان بهزیستی در نشست تشریح طرح ملی شبکه داوطلبان، با بیان اینکه بهزیستی امروز در میدان عمل در حال خدمت‌رسانی مستقیم به گروه‌های مختلف جامعه است، گفت: سازمان بهزیستی امروز در میدان دارد خدمت می‌دهد، مرکز نگهداری کودکان، مرکز نگهداری سالمندان و مرکز نگهداری بیماران روانی مزمن دارد طبیعتاً نظام خدمت‌رسانی ما مسائل و سختی‌هایی دارد، اما مردم اقبال جدی نشان داده‌اند و باید برای مشارکت آنان زمینه‌سازی کنیم.
به گزارش بهزیستی، وی با اشاره به نمونه‌ای از این ظرفیت‌ها در استان اصفهان افزود: چندی پیش مدیرکل بهزیستی استان اصفهان تماس گرفت و گفت شیرخوارگاه دولتی استان به دلیل کمبود نیرو با چالش اداره مواجه است در حالی‌که گروه‌های داوطلبانه‌ای در استان وجود دارند که حاضرند آموزش ببینند و برای مراقبت از شیرخواران همکاری کنند.
حسینی بیان کرد: در پیگیری‌هایی که برای حل این چالش قانونی انجام شد، در سال ۱۴۰۲ مکاتبه‌ای درباره درخواست یکی از مؤسسات خیریه برای استفاده از ظرفیت داوطلبان داشتیم با توجه به اینکه بهزیستی در این زمینه خلأ قانونی داشت، اما بر اساس قوانین موجود، این سازمان به‌عنوان دستگاه صادرکننده مجوز برای مؤسساتی که با نیت خیرخواهانه و بدون دریافت حقوق و مزایا فعالیت می‌کنند، از شمول قانون کار و تأمین اجتماعی معاف است و این دقیقاً همان چالش قانونی ما را حل کرد.
مؤسسات خیریه به عنوان حلقه میانی
رئیس مرکز مشارکت‌های مردمی و توسعۀ ظرفیت‌های اجتماعی و فرهنگی سازمان بهزیستی ادامه داد: در این نقطه تصمیم گرفتیم از ظرفیت صدور مجوز در سازمان بهزیستی استفاده کنیم و مؤسسات خیریه را به‌عنوان حلقه میانی بین سازمان و داوطلبان حقیقی تعریف کنیم تا بدون انتظار برای اصلاح قانون، کار را پیش ببریم بر همین اساس پیش‌بینی کردیم که مؤسساتی به‌عنوان واسطه بین بهزیستی و داوطلبان تشکیل شوند و چالش‌های حقوقی و اداری گذشته را رفع کنند.
وی افزود: در چهار استان به صورت پایلوت از امروز اجرای رسمی طرح آغاز می‌شود، این مدل بدین صورت است که در هر استان یک مؤسسه به‌عنوان بازوی استانی تشکیل و هدایت کار را برعهده می‌گیرد. در گام بعد، مدل نهایی سازمان بهزیستی تشکیل یک مؤسسه ملی با شعب استانی است که با هدف ایجاد شبکه داوطلبان فعالیت کند.
حسینی گفت: در اساسنامه این مؤسسه ملی پیش‌بینی شده است که هدف آن ایجاد و راهبری شبکۀ داوطلبان باشد و حتی برخی از ارکان حقوقی سازمان بهزیستی نیز می‌توانند در هیئت امنای آن حضور داشته باشند تا پیوند ساختاری با سازمان تقویت شود. این مؤسسه به‌عنوان حلقۀ میانی، ارتباط مستقیم میان داوطلبان و شبکه ملی داوطلبان را برقرار می‌کند و در سطح کشور دارای شعب استانی خواهد بود.
وی تأکید کرد: در فاز نخست، مقیاس کوچک‌تر آن در استان‌های خراسان جنوبی، گلستان، کرمانشاه و خوزستان اجرا می‌شود. در این مرحله، مؤسسات استانی با ویژگی‌هایی، چون سابقۀ کار داوطلبانه، نداشتن تخلفات نظارتی و تجربه فعالیت در سطح استان انتخاب می‌شوند و پس از عقد تفاهم‌نامه با بهزیستی متعهد می‌شوند بر اساس شیوه‌نامۀ سازمان به جذب و هدایت داوطلبان بپردازند.
رئیس مرکز مشارکت‌های مردمی و توسعه ظرفیت‌های اجتماعی و فرهنگی سازمان بهزیستی تصریح کرد: مدل اجرایی ما دو مسیر اصلی دارد، نخست، جذب داوطلب از طریق بهزیستی که در گذشته با چالش‌های حقوقی مواجه بود؛ و دوم، جذب از طریق مؤسسات خیریه و تشکل‌های میانی، در این روش می‌توان از ظرفیت مؤسسات فعال موجود استفاده کرد یا در آینده مؤسسه‌ای ملی ایجاد کرد که به‌صورت اختصاصی مسئول راهبری شبکه داوطلبان باشد و شعب استانی خود را توسعه دهد.
اتصال میان نیاز مددجویان و ظرفیت داوطلبان
حسینی در تشریح فرآیند اجرای طرح گفت: در مدل پایلوت چهار استان، نیاز‌های خدماتی از طریق واحد‌های تخصصی بهزیستی یا مدل‌هایی، چون طرح "سلام" و "سی‌بی‌آر" احصا می‌شوند. پرونده‌های سلامت اجتماعی مددجویان بهزیستی مشخص می‌کند هر مددجو چه نیاز‌هایی دارد و این نیاز‌ها به تفکیک مکان، زمان و نوع خدمت دسته‌بندی می‌شوند.
وی افزود: شبکه داوطلبان و مؤسسه ملی، مأموریت دارند ظرفیت‌های مردمی را شناسایی کنند یعنی مشخص شود کدام داوطلبان در چه زمانی، در چه حوزه‌ای و در کدام منطقه قادر به ارائه خدمت هستند. این مؤسسه باید اتصال میان نیاز مددجویان و خدمت داوطلبان را برقرار کند.
به گفتۀ حسینی، برای اجرای این طرح در مرحلۀ پایلوت ۴ استان، سامانه‌ای با عنوان پرس‌لاین طراحی شده است و هدف‌گذاری ما این است که از ابتدای سال ۱۴۰۵ طرح به‌صورت ملی آغاز شود.
وی اعلام کرد: در ایام جنگ ۱۲ روزه بیش از ۲۳ هزار داوطلب متخصص از سراسر کشور در سامانه ثبت‌نام کرده‌اند و اطلاعات تخصص، حیطۀ خدمت، زمان و مکان حضور آنها مشخص شده است. از این تعداد حدود ۳ هزار نفر برای چهار استان پایلوت انتخاب و به مؤسسات استانی معرفی شده‌اند. از امروز که طرح پایلوت رسماً آغاز می‌شود، این مؤسسات موظف‌اند جذب و آموزش داوطلبان جدید را در انجام دهند.
حسینی توضیح داد: مدل اجرای پایلوت شامل انتخاب و معرفی مؤسسه خیریه استانی، انجام مصاحبه و ارزیابی، انعقاد تفاهم‌نامه میان مؤسسۀ داوطلبان و بهزیستی استان و تعهد به جذب و هدایت داوطلبان بر اساس مدل و شیوه‌نامۀ بهزیستی است. اطلاعات داوطلبان در اختیار مؤسسۀ عامل قرار می‌گیرد تا بر اساس ظرفیت‌های تخصصی آنان، ارتباط میان داوطلب و واحد‌های نیازمند در بهزیستی برقرار شود.
رئیس مرکز مشارکت‌های مردمی و توسعه ظرفیت‌های اجتماعی و فرهنگی سازمان بهزیستی در پایان گفت: هدف اصلی ما این است که اتصال واقعی میان ظرفیت‌های داوطلبی اعم از پزشک، پرستار یا نیروی خدماتی با نیاز‌های مددجویان در مراکز بهزیستی برقرار شود. این شبکه، پیوند زمان، مکان و نوع خدمت را ایجاد می‌کند تا هر داوطلب در جای درست و زمان مناسب بتواند در خدمت جامعه هدف سازمان بهزیستی باشد.
انتهای پیام/