خبرگزاری آنا ـ حسین بوذری؛ در فضای رقابتی کنونی اقتصاد جهانی که مبتنی بر محور دانش و نوآوری تعریف میشود، تحقق توسعه پایدار منطقه‌ای منوط به بازتعریف نقش نهادهای آموزش عالی از صرفاً ارائه‌دهندگان دانش نظری به بازیگران فعال و پیشران در اکوسیستم نوآوری است.
این تحول پارادایمی، مستلزم استقرار سامانه‌های منسجم و ساختارهای عملیاتی چابک است که بتوانند شکاف میان ظرفیت‌های فناورانه دانشگاهی و گلوگاه‌های تولیدی صنایع بومی را مسدود کنند.
تأسیس سراهای نوآوری تخصصی که بر محور صنایع کلیدی منطقه سازماندهی شده‌اند، گامی اساسی در راستای نهادینه‌سازی فرآیند خلق ثروت مبتنی بر دانش تلقی میشود و سرای نوآوری مبل و منبت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر از اینگونه است.
این رویکرد استراتژیک با هدف فعال‌سازی حداکثری ظرفیت‌های موجود در زنجیره ارزش محلی طراحی شده و تمرکز خود را بر تسهیل فرآیندهای انتقال فناوری، توسعه مهارت‌های نوین مورد نیاز صنعت و ایجاد بستری برای شکل‌گیری و رشد هسته‌های کسب‌وکار فناورانه معطوف می‌سازد.
در این چارچوب، تعامل مستقیم و مستمر میان هیئت علمی، صنعتگران پیشرو و نهادهای شتاب‌دهنده، برای رفع چالش‌های فنی و تجاری‌سازی ایده‌های بدیع، یک اصل عملیاتی بنیادین محسوب میشود.
علاوه بر این، نقش دانشگاه آزاد اسلامی در تقویت بنیان‌های فنی و استانداردسازی محصولات منطقه‌ای از طریق تدوین و اجرای استانداردهای آموزشی بهروز و متناسب با نیازهای واقعی بازار، نقشی حیاتی در ارتقای کیفیت و قابلیت پذیرش محصولات داخلی در سطوح ملی و بین‌المللی ایفا می‌کند.
گفتوگوی زیر در پی عملیاتی‌سازی این گفتمان راهبردی بوده و به دنبال آن است تا با بهره‌گیری از ظرفیت‌های دانشگاهی به این سوال پاسخ دهد که در راستای تقویت بنیه اقتصادی منطقه و تبدیل مزیت‌های نسبی موجود به مزیت‌های رقابتی پایدار چه گام‌های مهمی می‌توان برداشت.
این امر مستلزم یک عزم سازمانی برای تحقق اهداف تجاری‌سازی و شناسایی منابع مالی مکمل جهت توسعه زیرساخت‌های لازم برای این منظور است.
گپ و گفت آنا با بهروز کُرد رئیس سرای نوآوری مبل و منبت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر در پی می‌آید:
سرای نوآوری مبل و منبت دانشگاه آزاد ملایر؛ پیوند علم و صنعت در قلب همدان
آنا: ابتدا بگویید فلسفه راه‌اندازی سرای نوآوری مبل و منبت در ملایر چه بود و چه نیازهایی موجب شکل‌گیری آن شد؟
کُرد: اساس تشکیل سرای نوآوری مبل و منبت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر که در دوره شهید دکتر طهرانچی شکل گرفت، بر مبنای ظرفیت‌های هر منطقه بود؛ به‌عنوان مثال منطقه ملایر یا استان همدان دارای ظرفیت‌هایی مانند انگور، کشمش، صنایع تبدیلی، مبل و منبت و ... است و شهر‌ها و استان‌های مختلف هم به تناسب ظرفیت خودشان.
سرای نوآوری مبل و منبت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر نهادی است که یک شبکه نوآوری را از طریق آموزش فناوری، خلّاقیت، مدرسه کسب و کار، مراکز نوآوری، شتاب‌دهنده و ... در مجموعه خود ایجاد می‌کند و هدف کلی سرا هم گسترش و تقویت اقتصاد منطقه‌ای است.
با توجه به اینکه شرایط دانشگاه آزاد اسلامی هم به‌گونه‌ای بود که در سال اخیر با مشکلات مالی ازجمله کاهش دانشجو مواجه بود، به سمت «تولید ثروت» حرکت کرد که البته تولید ثروت صرفاً فقط با محور و برای دانشگاه نیست، با این نگرش که این تولید ثروت برای مردم آن منطقه باشد و دانشگاه آزاد اسلامی از کنار این تولید سود ببرد.
علاوه بر این، تقویت فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی و فناوری را در حوزه تخصصی سرای نوآوری مبل و منبت در دستورکار داریم که متعلق به دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر است.
آنا: با توجه به ظرفیت صنعتی و هنری ملایر در حوزه مبل و منبت، برنامه‌های شما و همکارانتان در سرای نوآوری مبل و منبت برای هم‌افزایی میان دانشگاه، صنعت و جامعه محلی چیست؟
کُرد: از زمان شکل‌گیری سرای نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر، هدف ما این بود که فاصله بین صنعت و دانشگاه را از بین ببریم و واقعیت اینکه تا اندازه‌ای موفق شدیم، به‌خصوص از زمانی که توانستیم یک اعتباری از معاونت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر بگیریم و فضای سرای نوآوری مبل و منبت را در دانشگاه به یک نوع فناورانه شکل بدهیم؛ البته از قبل با دوستان فعال در حوزه مبل و منبت (دوستان صنعت را عرض میکنم) ارتباط داشتیم، اما اکنون این ارتباط به‌گونه‌ای شده که در مجموعه سرای نوآوری مبل و منبت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر، دفاتر را به آنها اختصاص دادیم.
در کنار هسته‌های فناور خودمان هم در سرای نوآوری مبل و منبت همراه با مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر مستقر هستیم؛ هدف این هم این بوده که صنعتگر، دانشجو، مدرس، هیئت علمی و استادان هیئت علمی در این فضا همدیگر را ببینند، باهم صحبت کنند و اگر پیشنهاد یا انتقادی مرتبط با صنعت یا دانشگاه وجود دارد عنوان کنند تا برطرف کنیم و این جزء خواسته‌های ماست، امیدواریم به آن برسیم.
آنا: با توجه مأموریت دانشگاه آزاد اسلامی برای ورود به ساخت مبلمان؛ در حال حاضر در چه مرحله‌ای از بررسی هستید و آیا مدل کسب‌وکاری مد نظر (تولید مستقیم، سرمایه‌گذاری یا مشارکت) برای تبدیل این مأموریت به یک منبع درآمد پایدار برای دانشگاه مشخص شده است؟
کُرد: در این راستا دو برنامه داریم؛ نخست برگزاری نمایشگاه مبلمان که البته یک نمایشگاهی را در مجموعه سرای نوآوری مبل و منبت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر در ۲۸ اردیبهشت همزمان با افتتاحیه ساختمان سرا برگزار کردیم که نمایشگاه موفقی بود و قصد داریم این نمایشگاه را در مجموعه سازمان مرکزی تهران دایر کنیم و این نمایشگاه با هدف استفاده مجموعه کارکنان دانشگاه آزاد استان تهران و استان البرز خواهد بود.
آنا: جزئیاتی از نمایشگاه مبل و منبت در سازمان مرکزی که قرار است در آینده برگزار شود بگویید.
کُرد: درباره کمّیت و کیفیت نمایشگاه مبل و منبت در حال برنامه‌ریزی هستیم تا به ثمر برسد و هدف این است که نمایشگاه برگزار و محصول مبلمان شناسانده شود که البته معرف شهروندان تهرانی هست و نکته مهم‌تر این است که دانشگاه آزاد اسلامی از فروش مبلمان در شهر تهران منافع مالی داشته باشد.
نکته دیگر اینکه به‌تازگی دکتر ابراهیمی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر به من مأموریت داد که پیگیر ساخت مبلمان شویم، امیدوارم این موضوع را عملیاتی کنیم.
ورود چندین هسته فناور به مجموعه سرای نوآوری مبل و منبت
آنا: چه سازوکارهایی برای حمایت از ایده‌های فناورانه و تجاری‌سازی دستاوردهای پژوهشی در حوزه صنایع‌چوب تعریف کرده‌اید؟
کُرد: متأسفانه، ایده‌های فناورانه‌ای که بتوانند منجر و منتج به تجاری‌سازی شوند، با توجه به ظرفیت دانشگاهی و علمی شهر ملایر، هنوز محقق نشده‌اند.
همه‌ساله چندین هسته فناور را وارد مجموعه سرای نوآوری مبل و منبت میکنیم و پس از مدتی حضور، عملکرد آنها را ارزیابی میکنیم؛ در صورتی که عملکرد مطلوب باشد، تمدید قرارداد صورت می‌پذیرد؛ درغیراینصورت خروج محقق میشود، اما تا به امروز، ما به آن موضوعی که از مصادیق نوآوری مد نظر باشد، دست نیافته‌ایم؛ هرچند امید داریم که در آینده این اتفاق محقق شود.
آنا: اگر بخواهید مقایسه‌ای بین سرای نوآوری مبل و منبت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر و سرای نوآوری دانشگاه صنعتی شریف داشته باشید، به چه نکاتی اشاره می‌کنید؟
کُرد: مطلقاً نمی‌توان مقایسه‌ای انجام داد، ظرفیتی که در مجموعه دانشگاه صنعتی شریف و سطح شهر تهران وجود دارد، با شهر ملایر کاملاً متفاوت است.
آنا: در قالب سرای نوآوری مبل و منبت با شرکت دانش‌بنیان و کارگاه تولیدی تعامل و همکاری دارید؟
کُرد: طیف عمده‌ای از فناوران ما خود تولیدکننده هستند، گروه صنایع چوب که تولیدکننده است و به تبع اینکه ما رشته صنایع چوب را تا مقطع کارشناسی ارشد در اینجا داریم، دانشجویان آمده‌اند و مشغول تحصیل هستند و متعاقباً به‌عنوان هسته فناور ما نیز به کار اشتغال یافته‌اند.
طیف عمده‌ای از فناوران ما خود تولیدکننده هستند، گروه صنایع چوب که تولیدکننده است و به تبع اینکه ما رشته صنایع چوب را تا مقطع کارشناسی ارشد در اینجا داریم، دانشجویان آمده‌اند و مشغول تحصیل هستند و متعاقباً به‌عنوان هسته فناور ما نیز به کار اشتغال یافته‌اند
فناورانی در زمینه طراحی داریم که در حوزه طراحی مبلمان فعالیت می‌کنند و نماینده ایشان دانشجوی کارشناسی ما است. یک فناور داریم که در زمینه مهندسی تجهیزات کار می‌کند؛ مهندسی تجهیزات نه به این معنا که بخواهد تجهیزاتی را ایجاد کند، بلکه از این باب که تجهیزاتی که دچار ایراد می‌شوند، نظیر دستگاه CNC که در طول زمان با مشکل مواجه میشود، فرد بتواند آن را اصلاح کرده و آماده به‌کار مجدد سازد.
تعداد هسته‌های فناوری که در مجموعه سرای نوآوری مبل و منبت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر خود تولیدکننده هستند، قابل توجه است؛ یعنی تمام تلاش ما این است که تعداد آنها بیشتر باشد تا بتوانند مشکلات صنعت را به ما منتقل کنند (که البته ما از بسیاری از آنها آگاه هستیم) یا دانشگاه را وارد مجموعه صنعت کنند.
آنا: در زمینه آموزش نیروی انسانی متخصص، چه برنامه‌هایی برای ارتقای مهارت‌های فنی و طراحی دانشجویان و فعالان صنعت دارید؟
کُرد: دوره فعال است و ارتباط سازنده با مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای شهرستان ملایر برقرار شده و حتی سال گذشته درراستای توسعه زیرساخت‌های آموزشی تخصصی، موفق به تعریف استاندارد آموزشی با عنوان «طراحی مبلمان» در سامانه استاندارد سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای شدیم؛ این اقدام به‌دلیل فقدان استاندارد مدوّن برای این حوزه در مراکز فنی و حرفه‌ای ملایر و استان همدان صورت گرفت.
فرآیند استانداردسازی با اتکا به پروپوزال‌های تخصصی، مشارکت اعضای هیئت علمی و بهره‌گیری از دانش صنعتگران فعال در این عرصه به انجام رسید.
استاندارد تهیه شده، پس از دفاع موفقیت‌آمیز در سامانه و بارگذاری مستندات، تأییدیه نهایی سازمان را دریافت کرد.
در حال حاضر، دوره‌های آموزشی متنوعی برای جامعه دانشجویی و بخش صنعت در حال برگزاری است.
همچنین، تأکید میکنم که دامنه فعالیت این هسته فناور محدود به دانشجویان حوزه صنایع چوب نیست و در حال حاضر، شاهد حضور هسته‌های فناوری از گروه مهندسی کامپیوتر هستیم که در زمینه‌های دیجیتال و توسعه اپلیکیشن‌های واقعیت افزوده (Augmented Reality) اشتغال دارند.
تمامی طرح‌های نوآورانه با رویه استقبال کامل پذیرفته شده و امید به تحقق موفقیت در این حوزه‌های میان‌رشته‌ای ابراز میشود.
چالش‌های پیش روی مجموعه سرای نوآوری مبل و منبت
آنا: سرای نوآوری مبل و منبت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر چه نقشی در تحول و نوآوری در طراحی، بسته‌بندی یا بازاریابی محصولات مبل و منبت ایفا می‌کند؟
کُرد: مجموعه سرای نوآوری مبل و منبت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر به‌گونه‌ای نیست که صرفاً به تولید محصول و متعاقباً اقدام به بسته‌بندی و ارسال آن مبادرت ورزد، در زمینه بازاریابی فعالیت داریم و در حوزه بازاریابی آنلاین حضوری فعال داریم و پیگیری مستمری را برای راه‌اندازی وب‌سایت برای سرای نوآوری با در نظر گرفتن محدودیت‌های موجود دنبال میکنیم.
این وب‌سایت با هدف اصلی فروش مبلمان تولیدی در مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی، منحصراً برای کارکنان این دانشگاه راه‌اندازی میشود و این وب‌سایت با توجه به حجم جمعیت موجود در ساختار دانشگاه آزاد، طراحی و پیگیری میشود.
با این وجود، چالش‌های متعددی پیش رو داریم؛ به عنوان مثال، در رابطه با همین وب‌سایت با وجود ظرفیت‌های موجود در دانشکده کامپیوتر دانشگاه، متأسفانه به نتیجه مطلوب نرسید.
امیدواریم بتوانیم این پروژه‌ای که شخصاً استارت آن را زده‌ایم و پیگیری بحث سایت را دنبال میکنیم و البته این کار خارج از ساختار دانشگاه و از طریق یکی از هسته‌های فناور مستقر در مرکز رشد مجموعه صورت می‌گیرد را به سرانجام برسانیم.
در صورت تحقق این امر، یک سیستم بازاریابی و فروش آنلاین قدرتمند مستقر خواهد شد و حداقل می‌توانیم موضوع فروش را در سطح مجموعه دانشگاه آزاد در سراسر کشور به نتیجه برسانیم.
آنا: چه چالش‌هایی در مسیر توسعه این سرا وجود دارد (از جمله تأمین مالی، زیرساخت‌ها یا همکاری بین‌بخشی) و راهبرد شما برای رفع آنها چیست؟
کُرد: ببینید، مهم‌ترین چالش پیش روی مجموعه سرای نوآوری مبل و منبت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر، تأمین منابع مالی است.
با این وجود تا این مقطع زمانی موفق به اخذ اعتبار ۲.۵ میلیارد تومانی از معاونت علمی ریاست جمهوری شده‌ایم که این میزان اعتبار به طور خاص برای ساخت فضای در سرای نوآوری تخصیص یافته است.
در حال حاضر، مجدداً پیگیری جذب بودجه تکمیلی از سوی معاونت علمی ریاست جمهوری در دستور کار قرار دارد.
دلیل این پیگیری، تخصیص فضای فیزیکی در ساختمان سرای نوآوری به عنوان استودیو است؛ در صورتی که امکان فعال‌سازی این استودیو فراهم آید، قادر خواهیم بود بخش عمده‌ای از تیزرهای تبلیغاتی مربوط به مبلمان و همچنین مستندات اتحادیه، هیئت مدیره بازار مبل و انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان را در این استودیو تهیه کنیم که این امر به طور مستقیم به منبع درآمدزایی برای مجموعه سرای نوآوری مبل و منبت تبدیل خواهد شد.
آنا: چشم‌انداز سرای نوآوری مبل و منبت را چگونه ترسیم می‌کنید و چه جایگاهی برای آن در اکوسیستم نوآوری کشور متصورید؟
کُرد: خوشبین هستم، اما باید مدنظر داشت که در دانشگاه‌های خارج از کشور فرآیند آموزش، فناوری و کارآفرینی در نسل‌های چهارم قرار دارد و ما در آموزش و پژوهش نسل‌های اول و دوم مانده‌ایم که امری زمان‌بر محسوب میشود.
ضمن اینکه این فرآیند زمان‌بر، متأسفانه با شرایط مالی دانشگاه تلاقی پیدا کرده است؛ در نتیجه، ذی‌نفعان این انتظار را دارند که سرای نوآوری باید الزاماً درآمدزا باشد، درحالی که تحقق درآمدزایی تا حد مشخصی امکان‌پذیر است، به‌خصوص با در نظر گرفتن تفاوت صنایع و همچنین ظرفیت‌های موجود در سطح شهرستان ملایر تمامی این عوامل دخیل هستند.
با این وجود، ابراز امیدواری میکنیم که این امر محقق شود تا حداقل در حوزه نوآوری در این مجموعه سرافراز باشیم.
آنا: و سخن آخر...
کُرد: از لطف شما و خبرگزاری آنا ممنونم، امیدوارم شاهد موفقیت مجموعه دانشگاه آزاد در همه زمینه‌ها باشیم، همانطور که این موفقیت بیشتر و بهتر هم شده و در آینده خواهد شد.
انتهای پیام/