به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ دکتر محمدجواد لاریجانی، عضو شورای سیاستگذاری همایش «ما و غرب»، در سخنرانی خود با محوریت بررسی آراء و اندیشههای حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای درباره غرب، گفت: بحث اصلی من همواره این است که راه معقول و درست تعامل با غرب در جمهوری اسلامی چیست و این مسئله باید عملیاتی و واقعبینانه بررسی شود. البته مباحث مفهومی و نظری که دوستان پیش از من اشاره کردند، مقدمهای ضروری برای شناخت بستر تهدیدها و ماهیت غرب است.
وی افزود: مجموعه کشورهای غربی که امروز بخش مهمی از نظام سلطه را تشکیل میدهند، تنها بر مبنای جغرافیا یا قومیت شکل نگرفتهاند، بلکه دارای رهبری فکری و ایدئولوژیک هستند. این مجموعه در ذات خود معتقد است که جهان باید نهایتاً ذیل تمدنی به نام تمدن غربی به کمال برسد و سایر ملتها صرفاً باید تابع آن باشند.
لاریجانی تصریح کرد: تمدن غربی بر بنیان فکری سکولاریسم و لیبرالیسم بنا شده است. البته سکولاریسم گاهی با ظاهر مذهبی همراه است، اما مذهبی که صرفاً به امور خصوصی انسان محدود میشود و در عرصه اجتماعی و سیاسی جایگاهی ندارد. دموکراسی لیبرال که غرب از آن سخن میگوید نیز در اصل، ابداع آنان نیست؛ بهترین نمونه دموکراسی در یونان باستان شکل گرفت، اما غرب امروز آن را به شکل ابزاری برای سلطه بازتولید کرده است.
وی با اشاره به دو ویژگی بنیادین در رفتار غرب گفت: اول، جامعه غربی به شدت امنیتمحور است و این ریشه در اندیشههای فیلسوفانی چون هابز دارد که اساس وجود حکومت را بر حفظ امنیت تعریف کردهاند. پس از حوادث ۱۱ سپتامبر، غربیها حتی قوانین پایه خود درباره حقوق بشر را زیر پا گذاشتند؛ بازداشتهای بدون حکم قضایی و شکنجههای رسمی در آمریکا و اروپا تصویب و اجرا شد، چون امنیت برایشان بر همه چیز مقدم است.
وی افزود: ویژگی دوم، عادیسازی خشونت در فرهنگ غربی است. برای آنان خشونت، اگر در خدمت منافعشان باشد، امری مذموم نیست. رفتار غرب در غزه، لبنان و سایر نقاط جهان، تداوم همان منطق تاریخی است. حتی در میان افکار عمومی غرب نیز حمایت از این اقدامات کموبیش وجود دارد و مخالفتها بیشتر از جنبههای اقتصادی و شخصی نشأت میگیرد نه از دغدغه بشریت.
لاریجانی تأکید کرد: مقام معظم رهبری بارها تأکید کردهاند که پرچم واقعی حقوق بشر باید در دست ما باشد، چون ما کرامت انسان را هبه الهی میدانیم نه صدقهای از سوی سازمان ملل. این تفاوت مبنایی است: در نگاه اسلامی، کرامت انسان ذاتی و خدایی است، در حالی که در نگاه غربی، تابع مصلحت قدرتهاست.
وی سپس به مسئله تعامل جمهوری اسلامی با غرب پرداخت و گفت: ما امروز با مجموعهای از تهاجمات غربی مواجهایم؛ از تهاجم فرهنگی و رسانهای گرفته تا محاصره اقتصادی، امنیتی و اطلاعاتی. سؤال این است که در برابر این وضعیت، جمهوری اسلامی چه باید بکند؟
عضو شورای سیاستگذاری همایش در پاسخ، دو رویکرد یا «دکترین» را تشریح کرد و توضیح داد: در جمهوری اسلامی دو دکترین برای تعامل با غرب وجود دارد. نخست، آنچه من نامش را دکترین برجامی میگذارم. این دکترین بر سه پایه استوار است: اول، احساس استیصال؛ یعنی تصور اینکه کشور در بنبست است و تنها راهحل، کنار آمدن با آمریکا و غرب است. دوم، شجاعت معکوس؛ یعنی اینکه برای حفظ کشور میتوان بخشی از حقوق را واگذار کرد. سوم، اعتماد نسبی به غرب؛ این باور که هرچند غربیها بد هستند، اما نه آنقدر که نتوان با آنها کنار آمد. این دکترین، در ظاهر واقعگرایانه است اما در باطن متکی به پذیرش سلطه است.
لاریجانی افزود: اما دکترین دوم که مبتنی بر اندیشه امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب است، دکترین اقتدار و خودباوری است. در این نگاه، هیچگونه استیصال و فلجشدگی وجود ندارد. امام خمینی به ما آموخت که میتوانیم روی پای خود بایستیم و غرب را به چالش بکشیم. پیشرفتهای عظیم جمهوری اسلامی در علوم و فناوری، حاصل همین باور به توانمندی ملی است.
وی در ادامه گفت: غرب همواره با تبلیغات گسترده، قدرت خود را بزرگنمایی کرده است تا در ذهن ملتها، احساس ناتوانی القا کند. در حالی که واقعیت چیز دیگری است؛ ما میتوانیم، اگر به ظرفیت خودمان باور داشته باشیم.
لاریجانی با اشاره به موضوع مشروعیت غرب در طرح پرسش از ایران گفت: وقتی آمریکاییها یا اروپاییها از برنامه موشکی ایران سؤال میکنند، باید بپرسیم اساساً مشروعیت این سؤال چیست؟ چه کسی به آنان حق داده درباره امنیت ما اظهار نظر کنند؟ جمهوری اسلامی چارچوب اصولی خود را دارد و بر مبنای آن عمل میکند.
وی درباره سیاست منطقهای جمهوری اسلامی نیز گفت: ما معتقدیم امنیت منطقه باید توسط خود کشورهای منطقه تأمین شود، نه با حضور نیروهای خارجی. حضور آمریکا و ناتو در منطقه، عامل اصلی ناامنی است.
در بخش پایانی سخنانش، لاریجانی به فتوای رهبر معظم انقلاب درباره حرمت سلاح هستهای اشاره کرد و گفت: این فتوا یکی از مهمترین اسناد عقلانیت فقهی و اخلاقی در جهان معاصر است. این فتوا نشان میدهد که در مکتب اسلام و فقه اهل بیت، خشونت بیمرز جایگاهی ندارد. حتی اگر جنگی پیش آید، جنگ ما وحشیانه و بیقاعده نخواهد بود.
وی ادامه داد: من از مدافعان توسعه توانمندی هستهای هستم و معتقدم جمهوری اسلامی باید در همه زمینهها پیشرفت کند. اما در عین حال، اینکه کشوری توان تولید بمب اتم را داشته باشد ولی با عقلانیت دینی خود، قاطعانه بگوید نمیخواهد، جهان را متحیر کرده است. این همان عقلانیت اسلامی و التزام به اصول است که دشمن را گیج میکند.
لاریجانی در پایان گفت: در چارچوب فکری جمهوری اسلامی، ما هم اهل گفتوگو و تعامل هستیم و هم اهل مقاومت. تعامل آنگاه معنا دارد که بر پایه عزت، حکمت و مصلحت باشد، نه بر اساس ترس و انفعال. این همان چارچوبی است که از اندیشه امام و رهبر معظم انقلاب الهام گرفته و میتواند راهنمای تعامل عزتمندانه ایران با غرب باشد.
................................
پایان پیام/ 218