بنا به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، این گزارش، با نگاهی تحلیلی و انتقادی، ابعاد مغفول هنجاری در سیاست‌گذاری هوش‌مصنوعی کشور را آشکار می‌کند و نشان می‌دهد که تمرکز یک‌جانبه و تقلیل‌گرایانه سیاست‌های موجود بر جنبه‌های فنی و امنیتی، موجب شکل‌گیری شکافی عمیق میان ارزش‌های اعلام‌شده و اقدامات عملی در این حوزه شده است.
در این گزارش تصریح شده است که اگرچه در اسنادی همچون «سند ملی هوش‌مصنوعی» (۱۴۰۳) اصولی چون شفافیت، انصاف و پاسخگویی به‌عنوان ارزش‌های بنیادین مورد اشاره قرار گرفته‌اند، اما این اصول به سازوکارهای حقوقی و اجرایی قابل پیگیری برای شهروندان ترجمه نشده و در نتیجه، نظام سیاست‌گذاری کشور در برابر چالش‌های فرهنگی، اخلاقی و عدالت‌محور این فناوری نوظهور آسیب‌پذیر مانده است.
نویسندگان گزارش، با بهره‌گیری از رویکردی تطبیقی و مرور چارچوب‌های مرجع بین‌المللی، به «غفلت اجرایی» در سیاست‌گذاری هوش‌مصنوعی ایران اشاره کرده و هشدار داده‌اند که استمرار پارادایم فنی‌ـ امنیتی می‌تواند به شکل‌گیری «حاکمیت الگوریتمی» غیرپاسخگو، گسترش نابرابری‌های اجتماعی و فرسایش اعتماد عمومی منجر شود.
این گزارش در بخش پایانی خود سه راهبرد کلیدی را برای اصلاح این وضعیت پیشنهاد می‌کند:
۱. عملیاتی‌سازی اصول هنجاری سند ملی هوش‌مصنوعی و تدوین منشور ملی اخلاق در این حوزه با مشارکت نهادهای دانشگاهی و مدنی؛
۲. تصویب قانون ارزیابی تأثیر الگوریتمی و ایجاد «دیده‌بان مستقل هوش‌مصنوعی» برای پایش عمومی سامانه‌های هوشمند؛
۳. سرمایه‌گذاری در ارتقای سواد انتقادی هوش‌مصنوعی در نظام آموزشی و رسانه‌ها به‌منظور توانمندسازی شهروندان در مواجهه آگاهانه با فناوری‌های نوین.
گزارش رصد فرهنگی شماره ۹۵، با تحلیل انتقادی روند سیاست‌گذاری هوش‌مصنوعی در ایران، بر ضرورت گذار از نگاه صرفاً فناورانه و امنیت‌محور به رویکردی انسان‌محور، اخلاقی و فرهنگی تأکید دارد.