به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، مجمع عمومی سازمان ملل متحد سی‌ویکم اکتبر هر سال (نهم آبان ۱۴۰۴) را با هدف تقویت آگاهی عمومی نسبت به روند جهانی شهرنشینی و ارتقای توسعه پایدار شهری در سراسر جهان طی قطعنامه ۶۸/۲۳۹ «روز جهانی شهرها» نام‌گذاری کرده است، این روز فرصتی برای تمرکز بر چالش‌ها و فرصت‌های ناشی از رشد سریع شهرها و ترویج همکاری‌های بین‌المللی برای ساخت جوامعی تاب‌آور، عادلانه و پایدار است.
شعار روز جهانی شهرها ۲۰۲۵
شعار روز جهانی شهرها ۲۰۲۵ «شهرهای هوشمند مردم‌محور» تعیین شده و بر نقشی تأکید دارد که فناوری و نوآوری باید در خدمت انسان‌ها ایفا کنند، در سال ۲۰۲۵، تمرکز اصلی بر شهرهای هوشمندی است که مردم را در قلب تصمیم‌گیری و تحول دیجیتال قرار می‌دهند. مفهوم شهر هوشمند انسان‌محور فراتر از نوآوری فناورانه است و بر تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد، نظام‌های یکپارچه شهری و حکمرانی مشارکتی تکیه دارد. چنین رویکردی زمینه‌ساز ایجاد فضاهای شهری فراگیر، سالم و مقاوم در برابر بحران‌ها خواهد بود.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) به‌مناسبت این روز، نقش حیاتی سلامت شهری را در قلب تحول شهرهای هوشمند برجسته کرده است. این سازمان ضمن همکاری با سایر نهادهای سازمان ملل، مجموعه‌ای از منابع جدید را معرفی کرده که شامل چارچوب‌های استراتژیک، راهنماهای کاربردی و برنامه‌های ظرفیت‌سازی است تا کشورها بتوانند سلامت را در سیاست‌های شهری ادغام کنند. این منابع چارچوبی فراهم می‌کنند که سیاست‌گذاران را در هماهنگی میان حوزه‌های دیجیتالی، زیست‌محیطی و اجتماعی یاری می‌دهد.
رونمایی WHO از راهنمای استراتژیک سلامت شهری به مناسبت روز جهانی شهرها
از مهم‌ترین اقدامات سال جاری، انتشار «راهنمای استراتژیک سلامت شهری برای تصمیم‌گیرندگان» است که نقشه راهی بر اساس دهه‌ها فعالیت WHO در حوزه سلامت شهری ارائه می‌دهد. این سند به دولت‌ها و شرکا کمک می‌کند سلامت را با اولویت‌های کلان همچون تغییرات اقلیمی، اضطرارهای بهداشتی، مهاجرت و تحول دیجیتال پیوند دهند و بر مسئولیت مشترک نهادهای مختلف و ضرورت تدوین سیاست‌های منسجم تأکید دارد تا شهرهایی عادلانه‌تر و پایدارتر شکل گیرند. این راهنما به‌طور رسمی ساعت ۱۳:۰۰ (به وقت اروپای مرکزی) در روز جهانی شهرها (۳۱ اکتبر) در یک رویداد ترکیبی رونمایی خواهد شد.
هم‌زمان WHO از دو ماژول نخست مجموعه آموزشی سلامت شهری خود رونمایی می‌کند که از مجموع ۹ ماژول تشکیل می‌شود. این دوره‌ها برای سیاست‌گذاران و فعالان شهری طراحی شده و بر دانش پایه، همکاری میان‌بخشی، مهارت حل مسئله و تحلیل نابرابری‌های شهری متمرکز است. ماژول نخست به مفاهیم پایه‌ای محیط شهری همچون تراکم، ساختار محلات و استفاده از زمین و تأثیر آن‌ها بر سلامت می‌پردازد، ماژول دوم مدل‌ها و چارچوب‌های عدالت سلامت شهری را تشریح می‌کند و تعامل میان عوامل اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی را توضیح می‌دهد.
دفتر منطقه‌ای سازمان جهانی بهداشت برای جنوب شرق آسیا (SEARO) نیز به همراه شبکه شهرهای سالم WHO و آزمایشگاه حکمرانی شهری برای سلامت و رفاه (RL-UGHW)، اقدامات گسترده‌ای در زمینه ترویج شهرهای هوشمند مردم‌محور انجام داده است. این برنامه‌ها بر تقویت ظرفیت دولت‌های محلی برای استفاده از فناوری‌های هوشمند در راستای سلامت، برابری و رفاه شهری تمرکز دارند و از یادگیری بین‌شهری برای به‌اشتراک‌گذاری تجربیات استفاده می‌کنند.
برای بزرگداشت روز جهانی شهرها در سال ۲۰۲۵، فدراسیون بین‌المللی توسعه خانواده (IFFD) بار دیگر تعهد خود را به ترویج توسعه شهری فراگیر و خانواده‌محور تأیید می‌کند. IFFD در راستای ابتکار اکتبر شهری سازمان ملل متحد، پیشرفت‌های کلیدی حاصل شده در سال جاری را در چارچوب اعلامیه ونیز در مورد شهرهای فراگیر برای خانواده‌های پایدار برجسته می‌کند که اهداف SDG 11 و SDG17 را پیش می‌برد. این اعلامیه از زمان راه‌اندازی در سال ۲۰۱۷ شتاب گسترده‌ای به خود گرفته است. تا اکتبر ۲۰۲۵، بیش از ۲۵۰ شهر و منطقه این اعلامیه را تأیید کرده‌اند و متعهد به طراحی سیستم‌ها و خدمات شهری شده‌اند که به‌طور فعال از خانواده‌ها حمایت می‌کنند.
بوگوتا میزبان رویداد جهانی شهرهای هوشمند و پایدار در سال ۲۰۲۵
مراسم روز جهانی شهرها ۲۰۲۵ در شهر بوگوتا، پایتخت کلمبیا، برگزار می‌شود. در این رویداد، شهرداران، کارشناسان و نمایندگان سازمان‌های بین‌المللی در میزگردهایی با محوریت هوش مصنوعی، داده‌های شهری، حمل‌ونقل هوشمند، نظام سلامت و تاب‌آوری در برابر بحران‌های جهانی شرکت می‌کنند. مباحث نشست‌ها تأکید دارند که گذار موفق به دوران دیجیتال مستلزم حکمرانی شفاف، داده‌محور و پاسخ‌گو به نیاز شهروندان است. در این نشست نقش خانواده، جوانان و جامعه محلی در شکل‌دهی آینده شهری نیز مورد تأکید قرار دارد.
به مناسبت روز جهانی شهرها ۲۰۲۵، برنامه‌هایی با محوریت آموزش زیست‌محیطی، توسعه فضای سبز، پاک‌سازی شهری و ترویج استفاده آگاهانه از فناوری نیز در شهرهای مختلف جهان برگزار می‌شود. هدف از این فعالیت‌ها، افزایش مشارکت عمومی در مدیریت محیط زیست شهری و تقویت حس تعلق اجتماعی است.
در حالی که چالش‌هایی همچون آلودگی هوا، کمبود منابع، ترافیک، پسماند و نابرابری‌های اجتماعی همچنان دغدغه اصلی سیاست‌گذاران شهری است، فرصت‌هایی همچون رشد اقتصادی و فرهنگی، نوآوری فناورانه و هم‌افزایی جوامع امید تازه‌ای برای آینده شهرها فراهم کرده است، نکته قابل‌توجه اینکه تنها از طریق همکاری میان دولت‌ها، شهروندان و نهادهای بین‌المللی می‌توان به سوی شهرهایی سالم، پایدار و انسان‌محور گام برداشت که کیفیت زندگی نسل‌های آینده را تضمین کند.