گروه اجتماعی - صبا صارمی: در دل کوه‌ها، جنگل‌ها و دشت‌های بی‌انتها، افرادی زندگی می‌کنند که شاید کمتر کسی نامشان را شنیده باشد. آنها نه در پی شهرت‌اند و نه در پی سود، اما شب و روزشان را برای پاسداری از طبیعت می‌گذارند.

محیط‌بانان، چشم‌های بیدار طبیعت‌اند؛ افرادی که با کمترین امکانات، با شکارچیان غیرمجاز، تخریب جنگل و قاچاق گونه‌های جانوری مقابله می‌کنند.

بسیاری از آنها در مسیر انجام وظیفه جان خود را از دست داده‌اند و یادآور این حقیقت‌اند که حفاظت از محیط زیست بدون حمایت از محیط‌بانان ممکن نیست.

منوچهر فلاحی، معاون یگان حفاظت محیط زیست، در گفت‌و‌گو با خبرنگار برنا گفت: محیط‌بانان در گذشته باید ۱۸ شبانه روز کار می‌کردند و ۱۲ روز استراحت داشتند. ما این مورد را به دوره ۱۵ - ۱۵ تقلیل دادیم. یعنی ۱۵ روز کار و ۱۵ روز استراحت بود.

وی افزود: با تصمیماتی که از اردیبهشت امسال در نظر گرفتیم، ساعت کار محیط‌بانان به صورت شیفت‌های ۱۲ – ۲۴ و ۲۴ – ۴۸  شده است که یعنی در ماه ۱۰ شبانه روز کار می‌کنند و ۸ شبانه روز ساعت کارشان را کاهش دادیم.

فلاحی اظهار کرد: استاندارد جهانی چیزی حدود هزار هکتار برای هر محیط‌بان مشخص کرده است؛ در کشور ما با توجه به مساحتی که محیط حفاظتی ما دارند، اعم از مناطق چهارگانه، مناطق شکار ممنوع و نوار مرزی کشور به عرض ۷ کیلومتر تحت عنوان مناطق تیراندازی ممنوع، حدود ۳۰ میلیون هکتار است که بر اساس استاندارد بخواهیم در نظر بگیریم حدود ۲۰ هزار نفر نیرو باید داشته باشیم که بخواهیم آنها را به صورت شبانه روزی در کار حفاظتی داشته باشیم.

وب تصریح کرد: سرانه حفاظتی یا به اصطلاح تعداد نیرویی که ما درحال حاضر داریم ۷۰۰۰ نفر است که از ۷۰۰۰ نفر تقریبا کمتر از نصف‌شان به کار گرفته شده‌اند. یعنی ۶۰ درصد از پست‌هایمان بلا تصدی‌اند.

فلاحی ضمن تاکید بر اهمیت تعداد صدور مجوز‌های لازم گفت: علتش هم این است که مجوز‌های استخدامی که ما می‌گیریم معمولاً ۲۵۰ نفر در سال است و جوابگوی وضعیتی که الان داریم نیست.

معاون یگان حفاظت محیط زیست درخصوص سختی‌ها و چالش‌های محیط‌بانی بیان کرد: شغل محیط‌بانی شغلی است که، چون به صورت شبانه روزی و در واقع مداوم باید کاری طاقت فرسا انجام دهند، مثل عبور از راه‌های صعب العب‌الورود و دور افتاده، زمانی که جوان هستند شور و شوقی دارند و با تمام توانشان کار می‌کنند، اما وقتی وارد دهه سوم خدمت‌شان می‌شوند و ۲۰ سال را رد می‌کنند متاسفانه عوارض تعقیب و گریز‌هایی که انجام دادند سراغ‌شان می‌آید و اکثراً دچار بیماری اسکلتی از جمله کمردرد و گردن درد می‌شوند.

وی افزود: الان به علت کمبود نیرو محیط‌بان‌ها در ده‌های سوم خدمتشان هم به جای آنکه ارفاقی شود و مثلا کار اداری انجام دهند، مجبورند کار‌های سخت و سنگین را ادامه دهند.

وی ضمن بیان اینکه محیط‌بانی از شرایط مشاغل زیان‌آور برخوردار نیست گفت: متاسفانه تا الان موفق نشدیم چنین قانونی را تصویب کنیم؛ همکار‌های ما از امتیاز سختی شرایط کار برخوردارند ولی از امتیازاتی که مربوط به بحث مشاغل سخت و زیان آور است تا الان برخوردار نبودند و بازنشستگی برایشان همان ۳۰ سال در نظر گرفته می‌شود.

حقوق کم، خطرات زیاد

فلاحی ادامه داد: استخدام محیط‌بانان با مدارک دیپلم و فوق دیپلم است و با توجه به اینکه کارمند دولت محسوب می‌شوند، بر اساس قانون خدمات کشوری پایه حقوقی که دارند بسیار پایین است.

وی افزود: ما در این دوره با توجه به پیگیری‌هایی که خانم انصاری داشتند داریم به این سمت می‌رویم که بتوانیم در آینده نزدیک محیط‌بان‌هایی که استخدام می‌کنیم مدرک فوق دیپلم و لیسانس داشته باشند.

فلاحی با بیان اینکه این اقدام برای ما چند مزیت دارد تصریح کرد: اول اینکه سطح حقوقی بالاتر می‌رود و دوم آنکه ما می‌خواهیم با توجه به اینکه یک قشر عظیمی از تحصیل‌کرده‌های رشته محیط زیست به واسطه اینکه بازار کار آن بخش ضعیف است جذب کنیم تا افرادی که علاقمند هستند در مناطق و خط مقدم حفاظت کار کنند.

وی افزود: خط مقدم نیرو‌های تحصیل کرده و آشنا به مسائل محیط باعث می‌شوند وقتی ما بخواهیم از تجهیزات نوینی مثل پهپاد یا دوربین‌های مدار بسته استفاده کنیم می‌توانیم با کمترین آموزش خیلی سریع آنها را به کار بگیریم.

فلاحی ضمن تاکید بر پیشرفت خدمات بیمه برای محیط‌بانان گفت: محیط‌بانان و خانواده هایشان بیمه مکمل و بیمه مسئولیت مدنی رایگان دارند. درصورتی که کوچک‌ترین اتفاقی برایشان رخ بدهد می‌توانند از مزایای بیمه استفاده که بر اساس قانون حمایت بیمه و قضایی مصوبه مجلس است.

معاون یگان حفاظت محیط زیست هشدار داد: با توجه به وظایف و ماموریت‌هایی که محیط‌بانی دارد اگر ما در آن جاذبه ایجاد نکنیم، در آینده شاید کمتر کسی راغب باشه سراغ این شغل بیاید و این زنگ خطری است که ما باید از همین الان به فکرش باشیم.

وی تاکید کرد: خیلی از همکاران ما جانشان را در این راه از دست دادند، خیلی از آن‌ها جانباز یا مصدوم شدند، چون شغل محیط‌بانی خطرات بسیاری دارد. آن‌ها هم با اشرار درگیری دارند هم با افرادی که حاضرند برای شکار یک جانور وحشی دست به هر کاری بزنند.

فلاحی افزود: همچنین محیط‌بانان با انواع اقسام جانوران وحشی و شرایط مختلف آب و هوایی سر و کار دارند. ما همکارانی داشتیم که در اثر خفگی، سقوط و تعقیب و گریز فوت کرده‌اند.

آمادگی داریم هر تعداد محیط‌بانی که جذب شود را آموزش دهیم

محمد مدادی، رئیس مرکز آموزش محیط زیست و تربیت محیط‌بان، در گفت‌و‌گو با خبرنگار برنا درخصوص چالش‌های آموزش محیط‌بانان گفت: طبیعتا مثل هر پروژه دیگری بحث مالی مطرح است؛ برای آموزش تئوری، نظری و عملی خوب نیازمند اعتبارات ویژه هستیم که امکانات خاص خودش را می‌طلبد.

وی افزود: عمده‌ترین چالش در حوزه آموزش محیطی فکر می‌کنم بحث‌های اعتباری باشد که البته در یکی دو سال گذشته این اعتبارات رشد خوبی داشتند و ما توانستیم آموزش‌های محیطی را به خوبی در سطح کشور پوشش دهیم.

وی با بیان اینکه آموزش‌های محیطبانی شامل سه گروه آموزش‌های پیش از استخدام، تکمیلی و اجباری است اظهار کرد:، چون محیط‌بان‌ها ضابط قضایی هستند و از طرفی مجوز حمل سلاح دارند، هر دو سال یک بار باید دوره‌هایی بگذرانند برای تمدید مجوز حمل سلاحشان.

وی تاکید کرد: آموزش در کمبود نیروی محیط زیست دخالتی ندارد و ما آمادگی داریم هر تعداد محیط‌بانی که جذب شود را آموزش دهیم؛ منتها مقررات و مجوز‌های استخدام محدود است.

مدادی تصریح کرد: البته همکاران سازمان در بخش‌های دیگر پیگیری می‌کنند و اخیراً هم با اعلام ریاست محترم سازمان مجوز ۷۰۰ نیروی جدید از سازمان امور استخدامی اخذ شده است.

حفاظت از طبیعت تنها کار دولت‌ها نیست؛ بلکه مسئولیتی جمعی است. محیط‌بانان پیشگامان این مسیرند، اما برای موفقیتشان به همراهی همه مردم نیاز دارند.

انتهای پیام/