شناسهٔ خبر: 75580175 - سرویس اقتصادی
نسخه قابل چاپ منبع: قدس آنلاین | لینک خبر

بحران نهاده؛ نقطه کور تصمیم‌های ارزی

با وجود اینکه چند روزی است عرضه گوشت قرمز تنظیم بازار در سطح فروشگاه‌ها آغاز شده و دبیر انجمن تأمین‌کنندگان و واردکنندگان فراورده‌های خام دامی هم خبر داده گوشت گرم وارداتی گوساله با قیمت ارز مرکز مبادله ارز و طلای ایران تأمین و وارد کشور می‌شود.

صاحب‌خبر -

به‌گزارش قدس آنلاین، با وجود اینکه چند روزی است عرضه گوشت قرمز تنظیم بازار در سطح فروشگاه‌ها آغاز شده و دبیر انجمن تأمین‌کنندگان و واردکنندگان فراورده‌های خام دامی هم خبر داده گوشت گرم وارداتی گوساله با قیمت ارز مرکز مبادله ارز و طلای ایران تأمین و وارد کشور می‌شود که در این صورت در میادین میوه و تره‌بار با نرخ ۶۲۰ هزارتومان و در فروشگاه‌های زنجیره‌ای به شکل بسته بندی- بشقابی با نرخ ۶۵۰ هزارتومان به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد، اما عملاً شاهد هیچ تغییری در بهبود وضعیت قیمت‌ها در بازار نیستیم.

با رسانه‌ای شدن این موضوع و آغاز واردات گوشت منجمد مغولی، روسی، هندی و برزیلی انتظار این بود که در بازار با کاهش قیمت هرچند موقتی گوشت قرمز مواجه شویم، اما نه‌تنها این خبر نتوانست قیمت را کاهش دهد که حتی ثبات هم در بازار ایجاد نکرد.

گفته می‌شود میزان تولید گوشت قرمز در کشور سالانه حدود ۷۵۰ تا ۸۵۰ هزار تن و میزان نیاز سالانه چیزی در حدود یک میلیون تن است. این اعداد را بگذارید در کنار این موضوع که تولید نهاده‌ دامی در سال جاری به دلیل خشکسالی حدود ۱۰ میلیون تن کاهش یافته و در کنار آن مدت‌هاست فرایند واردات نهاده هم به‌دلیل تخصیص نیافتن ارز با مشکل روبه‌رو شده است؛ در این شرایط طبیعی است که دامدار به دلیل نبود خوراک، دام خود را روانه کشتارگاه کند و در ادامه میزان تولید گوشت کاهش و قیمت آن سر به فلک بکشد.

سیاست‌های ضد تولید دولت در حوزه گوشت

افشین دادرس، مدیرعامل اتحادیه دام سبک در گفت‌وگو با خبرنگار قدس گفت: واردات گوشت و آنچه اسمش را تنظیم بازار می‌گذارند شاید در یک یا دو فروشگاه بتواند قیمت‌ها را پایین بیاورد، اما در کف بازار و در سطح خرده‌فروشی نخواهد توانست این امر را محقق کند کمااینکه از سال ۱۴۰۱ که حجم واردات سنگین‌تر شده شاهد این اتفاق بودیم که واردات گوشت نتوانسته تنظیم بازار ایجاد کند.

وی با بیان اینکه تنظیم بازار با تولید داخل ایجاد خواهد شد، تصریح کرد: با شرایطی که دولت‌ها در بازار ایجاد می‌کنند و سیاست‌گذاری‌هایی که در بحث تولید گوشت شاهد هستیم، این سیاست‌گذاری‌ها نمی‌تواند منجر به‌پایین آمدن قیمت گوشت شود، چراکه بیشتر این سیاست‌ها به‌خصوص در حوزه بازرگانی، سیاست‌های ضد تولید است.به باور دادرس وقتی تولید داخل را ضعیف می‌کنند و از بین می‌برند، نباید انتظار تنظیم قیمت داشته باشیم. قیمت‌ها زمانی تنظیم می‌شود که تولید افزایش یابد و رونق پیدا کند؛ این درحالی است که تمام سیاست‌های چند سال اخیر ضد تولید و عامل از رونق افتادن تولید بوده و تولیدکننده را از تولید ناامید کرده است.

مدیرعامل اتحادیه دام سبک به سیاست اخیر دولت در حوزه اولویت دادن به ‌تأمین جو برای گاو شیری صنعتی و تأمین ذرت برای طیور اشاره و این مسئله را یکی دیگر از برنامه‌های ضد تولید دولت خواند و تصریح کرد: ما از ابتدای سال بحث خشکسالی را داشتیم و پس از مدتی مشکل تأمین ارز هم به آن اضافه شد؛ این‌ها را بگذارید در کنار مشکلات عوامل توزیع که در سامانه بازارگاه با آن مواجه هستیم و حالا هم مشکل جدید اولویت دادن نهاده به تنها بخشی از دام‌ها. مسئولان پاسخ دهند در این سیاست جدید تکلیف تولیدکننده گوشت و دام‌های سبک و سنگین روستایی که تولید گوشت را بر عهده دارند چه می‌شود؟

وی ضمن اشاره به‌اینکه وقتی تولید گوشت برای سیاست‌گذار اهمیت ندارد چه انتظاری دارید که قیمت متعادل شود، گفت: امروز بحث گرانی نهاده نیست، بحث بر سر نبود نهاده است؛ سیاست‌گذار برای تولید گوشت اهمیتی قائل نیست و همین می‌شود که دام به کشتارگاه می‌رود و از چرخه تولید خارج می‌شود. در این شرایط مشخص است که قیمت‌ها افزایش می‌یابند.

واردات گوشت فقط یک مُسکن مقطعی

دادرس تأکید کرد: تجربه این سال‌ها نشان داده است واردات نمی‌تواند موجب تنظیم بازار در جامعه و بازار شود؛ بلکه واردات یک مُسکن موقتی است نه اینکه دولت به صورت دائمی بخواهد از این ابزار استفاده کند. مسئولانی که چنین نسخه‌ایی می‌دهند نه با موازین علمی و اقتصادی آشنا هستند و نه به تجربه که بیهوده بودن واردات را عیان کرده است، اعتنا دارند.

به گفته مدیرعامل اتحادیه دام سبک البته این رویه در همه دولت‌ها بوده و مربوط به این دولت نمی‌شود. عده‌ای در وزارت جهاد و سایر دستگاه‌هایی که مسئول هستند و سیاست‌گذاری می‌کنند، حضور دارند که با تغییر دولت‌ها تغییر نمی‌کنند و همچنان تصمیمات مخرب اتخاذ می‌کنند؛ فرقی هم نمی‌کند چه دولتی با چه جریان سیاسی بر سر کار باشد؛ این افراد کار خود را می‌کنند و این گونه می‌شود که دولت چهاردهم با یک نگاه سیاسی همان اتفاقی را در بازار گوشت رقم می‌زند که در دولت سیزدهم با یک نگاه سیاسی دیگر رخ داهد است و در دولت سیزدهم همان اتفاقی رخ داد که ما شاهد آن در دولت‌های یازدهم و دوازدهم بودیم. این نشان می‌دهد نگاه سیاسی دولت‌ها هیچ تأثیری در کار این افراد ندارد و اینان برنامه‌های مخرب خود را پیاده می‌کنند.

تصمیم‌های عادی در شرایط بحرانی!

وی با بیان اینکه وزارت جهاد قرار بود دو برنامه برای بهبود اوضاع را دنبال کند که هیچ‌کدام به نتیجه نرسید، ابراز کرد: نخستین برنامه این بود نهاده‌هایی که به دلیل عدم تمدید ثبت سفارش در گمرکات مانده بودند را آزاد کنند. برنامه دوم هم این بود چون ثبت سفارش‌ها پر شده، مسئولان اعلام کردند هر فردی که ثبت سفارش نکرده اما در مقابل نهاده وارد کند بلافاصله به او مجوز می‌دهیم که هیچ کدام عملیاتی نشد. همه این‌ها را بگذارید در کنار این خبر که به‌تازگی شنیدم یکی از مسئولان بانک مرکزی اعلام کرده براساس برنامه قانون بودجه، ارزی که باید به نهاده تخصیص می‌دادیم را دادیم!

دادرس اضافه کرد: از این نظام تصمیم‌گیری تعجب می‌کنم که هیچ توجهی ندارد به اینکه ما در شرایط خشکسالی به سر می‌بریم که بنابر اظهارات کارشناسان مربوط در دهه‌های اخیر در کشور بی‌سابقه بوده است. این شرایط می‌طلبد مسئولان تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز نحوه اعمال سیاست‌های ارزی‌شان را باتوجه به شرایط بحرانی تنظیم کنند نه شرایط عادی. امروز وضعیت به‌گونه‌ای نیست که مسئولان اعلام کنند ارزی که براساس بودجه باید به این حوزه اختصاص می‌دادیم را اختصاص دادیم.

مدیرعامل اتحادیه دام سبک ابراز کرد: در شرایط بحرانی باید تصمیماتی متناسب با این شرایط گرفته شود. مشکلات پیش آمده تنها بر گردن یک نهاد یا وزارتخانه نیست تمامی دستگاه‌های دخیل در امر باید پاسخگو باشند حتی ستاد بحران؛ چراکه شرایط امروز شرایط عادی نیست، بنابراین نباید تمامی مشکلات را بر سر وزارت جهاد انداخت که البته وزارت جهاد در بحث توزیع ۱۰۰درصد مقصر است. اما در بحث تأمین اعتبار و نهاده باید سراغ دیگر دستگاه‌ها هم رفت افرادی که مسئول هستند و باید تصمیمی می‌گرفتند و نگرفتند و باید پاسخگو باشند.

به گفته وی، ورود ضربتی نهاده‌ها کمک مؤثری در زمینه کاهش قیمت محصولات خواهد کرد هم در قیمت گوشت و هم لبنیات. امروز مشکل شیر ما هم همین است منتها شیر قیمت مصوب دارد و بیش از نرخ مصوب خریداری نمی‌شود؛ همین موضوع دامداران ما در حوزه تولید شیر را هم با مشکل مواجه کرده است. جویی که باید ۱۱هزار و ۳۰۰ تومان می‌خریدند را امروز با نرخ ۲۷ تا ۲۸ هزار تومان در هر کیلو خریداری می‌کنند و این درحالی است که شیر را با نرخ نهاده کیلویی ۱۱هزار و ۳۰۰ تومان از آنان دریافت می‌کنند.

نهاده بیاید گوشت ارزان می‌شود

دادرس ادامه داد: در بازار گوشت همین مسئله وجود دارد. علت اصلی این جهش‌های ناگهانی در قیمت به بحث نهاده بازمی‌گردد. البته شرایط کارگری هم مؤثر بوده، اما در نیمه نخست سال تا مردادماه که بحران نهاده حاد نشده بود، قیمت هر کیلو بره نر ۵۰ کیلویی ۲۴۰ تا ۲۵۰ هزار تومان بود که لاشه آن در کشتارگاه کیلویی ۵۰۰ هزار تومان آب می‌خورد و این نرخ از قیمت گوشت وارداتی که امروز گفته می‌شود ۶۰۰ هزار تومان نرخ دارد ارزان‌تر بود. حالا امروز بحران نهاده ایجاد شده و نرخ گوشت هم سر به فلک کشیده است.
مدیرعامل اتحادیه دام سبک جهش قیمت گوشت را نه ناشی از گران‌فروشی که ناشی از افزایش هزینه سنگین تولید دانست و گفت: نهاده اولین جایی است که باید به صورت ضربتی روی آن اقدام صورت گیرد، چنانچه نهاده کافی وارد شود شرایط تغییر خواهد کرد.

وی بیان کرد: البته متناسب با شرایط خشکسالی باید ارز تخصیص و نهاده وارد شود. قانون بودجه مربوط به شرایط عادی است و چون امروز شرایط بحرانی است باید تصمیمات متناسب با این شرایط گرفته شود.