به گزارش خبرگزاری آنا، علی القاصی، رئیس کل دادگستری استان تهران در آیین تحلیف و معارفه اعضای جدید هیئت منصفه دادگاه جرایم سیاسی و مطبوعاتی ضمن گرامی‌داشت ولادت باسعادت حضرت زینب سلام الله علیها و با اشاره به جایگاه ویژه هیئت منصفه در نظام قضایی کشور عنوان کرد: هیئت منصفه یکی از نهادهای ریشه‌دار در نظام حقوقی ایران است که سابقه آن به دوران مشروطیت و متمم قانون اساسی مصوب ۱۲۸۷ هجری شمسی بازمی‌گردد. در طول بیش از یک قرن، قانون‌گذاران کشور همواره بر ضرورت حضور هیئت منصفه در رسیدگی به جرایم مطبوعاتی و سیاسی تأکید کرده‌اند و این نهاد را ضامن دادرسی علنی، شفاف و مردمی دانسته‌اند.
رئیس کل دادگستری استان تهران اصل ۱۶۸ قانون اساسی را از مظاهر روشن این جایگاه دانست و افزود: بر اساس اصل ۱۶۸ قانون اساسی، رسیدگی به جرایم سیاسی و مطبوعاتی باید به‌صورت علنی و با حضور هیئت منصفه انجام گیرد. این اصل، حضور نمایندگان وجدان عمومی جامعه را در فرآیند قضاوت الزامی کرده و به همین سبب، دادگاه بدون حضور هیئت منصفه رسمیت نخواهد داشت.
هیئت منصفه، چشم بیدار جامعه در دادرسی‌ها است
وی، هیئت منصفه را «چشم بیدار جامعه در دادرسی‌ها» توصیف کرد و گفت: قانون‌گذار در ترکیب اعضای هیئت منصفه دقت و وسواس ویژه‌ای به خرج داده است؛ بر اساس قانون، اعضای هیئت منصفه در تهران ۲۱ نفر و در سایر استان‌ها ۱۴ نفر هستند که برای مدت دو سال از میان اقشار مختلف جامعه انتخاب می‌شوند؛ روحانیون، دانشگاهیان، وکلا، پزشکان، کارگران، پیشه‌وران و سایر صنوفی که دارای حسن شهرت، صداقت و اعتماد عمومی‌اند، باید معتمدین واقعی جامعه باشند، نه صرفاً افراد منتخب از روی کاغذ.
القاصی با تأکید بر اینکه «هیئت منصفه نماد مشارکت مردمی در فرآیند قضاوت است»، اظهار کرد: در سایر دعاوی، از جمله جرایم مستوجب اعدام یا حبس‌های طویل‌المدت، چنین هیئتی پیش‌بینی نشده است، اما در جرایم مطبوعاتی و سیاسی، قانون‌گذار حضور نمایندگان وجدان عمومی را الزامی دانسته تا نظارت اخلاقی و اجتماعی بر دادگاه برقرار باشد. این حضور، تضمینی است برای آنکه هیچ قضاوتی در خلأ و به دور از افکار عمومی صورت نگیرد.
هیئت منصفه در حقیقت ناظر مستقیم بر دادرسی است
وی ادامه داد: هیئت منصفه در حقیقت ناظر مستقیم بر دادرسی است؛ وجدان جمعی جامعه در برابر قاضی می‌نشیند و پس از استماع اظهارات، به‌صورت کتبی اعلام نظر می‌کند که آیا متهم از دید جامعه گناهکار است یا خیر. بدون نظر هیئت منصفه، دادگاه رسمیت ندارد و رأی صادره فاقد وجاهت قانونی است.
اهمیت نقش رسانه‌ها در آگاهی‌بخشی جامعه
القاصی با اشاره به اهمیت نقش رسانه‌ها در آگاهی‌بخشی جامعه تصریح کرد: اهالی رسانه و مطبوعات، چشم و گوش جامعه‌اند؛ کسانی که در تنویر افکار عمومی، تبیین حقایق و تنظیم مناسبات اجتماعی نقشی اساسی دارند. رسانه‌ها با قلم و بیان خود می‌توانند وجدان جامعه را بیدار نگه دارند و مانع شکل‌گیری استبداد یا سوء‌استفاده از قدرت شوند؛ اما در عین حال، وظیفه دارند در چارچوب موازین شرعی و قانونی حرکت کنند و از قرار گرفتن در زمین دشمن پرهیز نمایند.
رسالت دستگاه قضایی و هیئت منصفه، حراست از مرز میان نقد منصفانه و تخریب مغرضانه است
رئیس‌کل دادگستری استان تهران با اشاره به تأکیدات مکرر مقام معظم رهبری(مدظله العالی) درباره حفظ امنیت روانی جامعه خاطرنشان کرد: نباید اجازه دهیم کسانی که در لباس رسانه یا تحت عنوان آزادی بیان فعالیت می‌کنند، امنیت روانی جامعه را مخدوش سازند یا ارزش‌های دینی و ملی را هدف قرار دهند. دشمن امروز با استفاده از ابزار رسانه، در پی تضعیف ایمان و اعتماد مردم است؛ بنابراین رسالت دستگاه قضایی و هیئت منصفه، حراست از مرز میان نقد منصفانه و تخریب مغرضانه است.
القاصی در بخش دیگری از سخنان خود، وظیفه هیئت منصفه را در تشخیص نیت و انگیزه متهمان مطبوعاتی حائز اهمیت دانست و افزود: اگر فردی آگاهانه و عامدانه در مسیر اهداف دشمن گام بردارد، دستگاه قضایی موظف است قاطعانه با او برخورد کند؛ اما اگر خطایی از سر غفلت یا ناآگاهی رخ داده باشد، باید با تذکر و هدایت، او را به مسیر درست بازگرداند. اینجا همان نقطه‌ای است که نقش تشخیصی و اخلاقی هیئت منصفه معنا پیدا می‌کند.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه هیئت منصفه نه صرفاً برای صدور رأی، بلکه برای پاسداری از عدالت، انصاف و عقلانیت در فضای رسانه‌ای کشور تشکیل می‌شود، گفت: انتظار ما این است که اعضای محترم هیئت منصفه با پرهیز از افراط و تفریط، نگاه سیاسی و جانبداری‌های جناحی را کنار گذاشته و صرفاً بر مبنای واقعیت‌ها، وجدان عمومی و موازین شرعی تصمیم‌گیری کنند.
دادگاه ویژه مطبوعات نماد دادرسی مردمی و عدالت مشارکتی است
القاصی در بخش پایانی سخنان خود، دادگاه ویژه مطبوعات را «نماد دادرسی مردمی و عدالت مشارکتی» توصیف کرد و گفت: دادگاه جرایم سیاسی و مطبوعاتی، صحنه‌ای است که در آن عدالت و وجدان عمومی دست در دست هم دارند. رأی صادره از چنین دادگاهی نه‌تنها یک رأی قضایی، بلکه بیانگر داوری جامعه است و از این حیث باید تخصصی، دقیق و متناسب با اوضاع و احوال هر پرونده صادر شود.
وی همچنین از تلاش‌های ناصر سراج به دلیل معرفی به‌موقع اعضای جدید تشکر کرد و گفت: در تهران ۲۱ نفر عضو هیئت منصفه داریم که ۱۴ نفر از آنان از دوره قبل باقی مانده‌اند و ۷ نفر برای نخستین‌بار به‌عنوان عضو جدید منصوب شده‌اند. از اعضای سابق که در دوره‌های پیشین همکاری مؤثری داشتند، قدردانی می‌کنم و از اعضای جدید نیز می‌خواهم با حضور مستمر و منظم در جلسات دادگاه، این نهاد مردمی را هرچه پویاتر سازند.
القاصی در پایان با تأکید بر اهمیت حضور فعال تمامی اعضا اظهار داشت: اگرچه با حضور هفت نفر از اعضا، دادگاه رسمیت پیدا می‌کند، اما انتظار ما این است که همه اعضای محترم هیئت منصفه در جلسات شرکت کنند. حضور شما پیام روشنی برای جامعه دارد و مایه تقویت اعتماد عمومی به نظام دادرسی کشور است.
رئیس‌کل دادگستری استان تهران در پایان سخنان خود ضمن تقدیر از قضات و کارکنان دادگاه ویژه مطبوعات، برای همه اعضای هیئت منصفه آرزوی توفیق، عزت و سربلندی در خدمت به نظام مقدس جمهوری اسلامی کرد.
انتهای پیام/