امیر مشهدی‌عباس، نویسنده و کارگردان نمایش «اُطربمو» که این‌شب‌ها در تالارحافظ روی صحنه است، در گفت‌وگو با خبرنگار تئاتر ایرنا درباره این نمایش توضیح داد.

وی با اشاره به معنای واژه «اُطربمو» و دلیل انتخاب این نام برای جدیدترین اثر نمایشی خود گفت: «اُطربمو» به زبان مطربی به معنای مطرب است. ما برای عنوان نمایش از واژه مطرب بهره نبردیم چراکه مخاطب این اثر به طور خاص نوجوانان و جوانان هستند. گروه سنی که کشف، تفکر و جست‌وجو برای رسیدن به معنا از ویژگی‌های آن‌ها به شمار می‌آید.

مشهدی عباس ادامه داد: وقتی شما برای عنوان نمایش از واژه‌ای چون «اُطربمو» بهره می‌بری، نوجوان به دنبال کشف معنای آن می‌رود و متوجه می‌شود زبانی به نام مطربی وجود دارد.

این هنرمند افزود: گروه سنی نوجوان از کشف کردن لذت می‌برد. برای این نسل باید در نمایشنامه و اثر به گونه‌ای کاشت اطلاعات کنی که خودش برداشت اطلاعات داشته باشد. به همین دلیل هم سعی کردیم به صورت کارشناسی شده و علمی دست به تولید اثری با شاخصه‌ها و استاندارهای متناسب برای آن‌ها بزنیم.

مشهدی‌عباس با اشاره به شخصیت‌های نمایش گفت: شخصیت‌های این نمایش می‌توانستند به گونه‌ای طراحی و پرداخت شوند که دیالوگ بگویند؛ اما آن‌ها زمانی بیش از پیش ارزشمند شدند که با نداشتن توانایی دیالوگ کاری را انجام می‌دهند که سایر آدم‌ها با داشتن توانایی از انجام آن عاجر هستند. دو دوره‌ گرد مطرب نمایش «اُطربمو» زبان ندارند؛ اما آنچه می‌خواهند را با هنر خود بیان می‌کنند. در واقع ما در تلاش بودیم تا یادآور شویم باید قدر داشته‌های‌مان را بدانیم.

او با بیان اینکه «اُطربمو» ادای دینی به هنرمندان مطرب است؛ گفت: مطرب برای خنداندن مردم حاضر است ساز و لباس تنش را بفروشد؛ ولی نمی‌تواند مخاطب نداشته باشد. او نمی‌تواند به لحظه‌ای فکر کند که قادر به خنداندن مردم نباشد. شاید مخاطب پیش از دیدن این نمایش به دردهای مطرب و زندگی او فکر نکرده باشد اما بعد از دیدن این اثر قطعا به آن فکر خواهد کرد.

مشهدی‌عباس بیان کرد: حذف دیالوگ آن هم برای یک کار با دو پرسوناژ سخت‌ترین کار ممکن بود؛ اما این سختی را به جان خریدیم تا به لذت خلق شخصیت‌هایی که اکنون با بازی دو بازیگر نمایش «اُطربمو» روی جان می‌گیرند، برسیم.

حذف دیالوگ آن هم برای یک کار با دو پرسوناژ سخت‌ترین کار ممکن بود

این هنرمند با اشاره به چرایی ضرورت پرداختن به مفاهیمی چون خانواده، وطن و فرهنگ ملی مطرح کرد: اکنون خرده‌فرهنگ‌هایی از کشورهای دیگر وارد کشور ما شده است که متناسب با زیست فردی و اجتماعی جامعه ایرانی نیست. در فرهنگ ما پدر و مادر همیشه ستون خانواده بودند و احترام به بزرگ‌ترها حرف اصلی را می‌زد. در خانواده ایرانی هر مشکلی با مشورت، ریش سفیدی و بزرگتری و راهنمایی و گذشت حل می‌شد. اما اکنون از این فضا فاصله گرفته‌ایم؛ نوجوان یا جوان امروزی پدر و مادر خود را به اسم کوچک بدون پسوند یا پیشوند صدا می‌زنند. این اصلا چیز خوبی نیست. این اصلا راحتی نیست، ارزش خانواده را دانستن خیلی اهمیت دارد. خیلی از افراد مثل مطرب نمایش ما پدر و مادر ندارند و با یاد و خاطره آن‌ها زندگی می‌کنند. وظیفه ما بود تا به مخاطب امروز یادآور شویم قدردان خانواده و حضور آن باشد.

کارگردان نمایش «اُطربمو» افزود: یکی از ارزشمندترین نکات اخلاقی این نمایش تاکید بر خانواده است. اینکه پدر و مادر شخصیت مطرب چه میراثی برای او گذاشته‌اند و در نهایت در بزرگ ترین معضل زندگی با آن میراث و گنجینه‌ای که آنچنان ارزش مادی هم ندارد مشکل خود را برطرف می کند؛ تاکید ما بر اهمیت خانواده و پاسداشت آن را به نمایش می‌گذارد.

«اُطربمو» دغدغه مخاطب امروز؛ چون مسئله آن خانواده است

گاهی شخصیت‌های نمایش کلماتی دارند که شاید مناسب نباشد اما زمانی که قرار است تحول یک شخصیت را به نمایش بگذاریم ابتدا باید شخصیت واقعی او و سپس سیر تحول او را نشان دهیم. نوجوانان تمام آنچه در نمایش ما گفته می‌شود، شنیده‌انداو بیان کرد: گاهی شخصیت‌های نمایش کلماتی دارند که شاید مناسب نباشد اما زمانی که قرار است تحول یک شخصیت را به نمایش بگذاریم ابتدا باید شخصیت واقعی او و سپس سیر تحول او را نشان دهیم. نوجوانان تمام آنچه در نمایش ما گفته می‌شود، شنیده‌اند. آن‌ها با وجود فضای فانتزی کار با آن بیگانه نیستند، چراکه ما براساس کارشناسی روی این گروه سنی و تلاش برای هم‌زبانی با او دست به تولید اثر زدیم. اما اینکه در نهایت شخصیت‌های این قصه با این شکل تکلم، این حجم از مصیبت و بدبختی به آدم‌هایی تبدیل می‌شوند که تغییر می‌کنند، مسیری بود که می‌خواستیم در آن گام برداشته و به انتهای آن برسیم. چون نوجوان من در ابتدا باشخصیت‌ها همزادپنداری می‌کند با خنده آنها خوشحال می‌شود و با گریه آن‌ها غمگین و در حقیقت آنها را دنبال می‌کند.

این هنرمند افزود: طی این مسیر این تحول شخصیتی از نظر ذهنی در درون مخاطب من هم شکل می‌گیرد. پس برای متحول شدن باید قبل و بعد شخصیت را نشان دهید و به همین واسطه باید در بخش‌هایی خط قرمزها را رد کنید و به ویژگی‌های بد شخصیت‌ها اشاره کنی تا متوجه تحول آن‌ها شوی.

مشهدی‌عباس با تاکید بر اینکه «اُطربمو» دغدغه مخاطب امروز به شمار می‌آید چون مسئله آن خانواده است، گفت: به نظر من چیزی که نوجوان و جوان امروز از آن فاصله می‌گیرد خانواده است. ما اگر خانواده را داشته باشیم، اگر هماهنگی و همبستگی با خانواده را اولویت قرار دهیم؛ این اعضای خانواده هستند که می‌توانند کدهایی به ما بدهند تا آدم‌های موفق‌تری باشیم. خانواده یعنی گذشته، میراث، اخلاقیات و نبود آن فقدان بزرگی است.

این هنرمند بیان کرد: تلاش کردم؛ نمایشی تولید کنم که جوانان قدر داشته‌های خود را بدانند و امیدوارم که این اتفاق بیفتد.

نویسنده و کارگردان نمایش «اُطربمو» در پایان با اشاره به لزوم توجه به تبلیغات تئاتر برای نوجوان گفت: هر نوع تبلیغاتی برای آثار نوجوان باید توسط سازمان‌ها و ارگانها رایگان باشد تا حداقل با اطلاع‌رسانی نوجوان از وجود کار بهره‌مند شوند.