به گزارش گروه فرهنگ و هنر ایسکانیوز، بیش از پانزده سال از نخستین پخش سریال «یوسف پیامبر» می‌گذرد، اما هر بار که این مجموعه از تلویزیون بازپخش می‌شود، دوباره جمع زیادی از مردم پای تلویزیون می‌نشینند. صحنه‌های تکراری، گفت‌وگوهای آشنا و چهره‌های شناخته‌شده این سریال، هنوز می‌تواند در دل مخاطب ایرانی اثر بگذارد و اشک، حیرت یا لبخند را بر چهره‌ها بنشاند. پرسش اینجاست که چرا با وجود گذشت زمان، پیشرفت تکنولوژی، رشد پلتفرم‌های نمایش خانگی و سریال‌های رنگارنگ با بازیگران چهره و بازی های چند بعدی و داستان‌های پیچیده اما هنوز سریال «یوسف پیامبر» جایگاه ویژه‌ای دارد؟
جواب این سوال ساده است. اساس ماندگاری هر اثر نمایشی، داستان آن است. اگر فیلمنامه جان‌دار نباشد، هیچ جلوه ویژه یا بازی درخشانی نمی‌تواند اثر را در ذهن تماشاگر ماندگار کند. «یوسف پیامبر» بر پایه‌ی یکی از زیباترین و کامل‌ترین داستان‌های قرآن بنا شده است؛ داستانی که خود قرآن از آن به عنوان «احسن‌القصص» یاد میکند.
در بسیاری از سریال‌های تاریخی ایرانی، مشکل اصلی در خشک و گزارشی بودن روایت است. اما «یوسف پیامبر» توانست میان تاریخ و درام تعادلی ایجاد کند. نویسنده و کارگردان اثر، مرحوم فرج‌الله سلحشور، با بهره‌گیری از متون تفسیری، تاریخی و روایی، داستان را از قالب صرفاً دینی خارج کرد و به درامی انسانی تبدیل ساخت. در این سریال، یوسف فقط یک پیامبر نیست، انسانی است با احساسات و تردیدها و رنج‌هایی زمینی. زلیخا تنها یک شخصیت منفی نیست؛ او زنی عاشق، شکست‌خورده و در جست‌وجوی معناست.
در دوره‌ای که جلوه‌های ویژه دیجیتال هنوز در ایران چندان توسعه‌یافته نبود، «یوسف پیامبر» با استانداردهای زمان خود اثری خوش‌ساخت به شمار می‌رفت. طراحی صحنه، لباس‌ها، میزانسن‌ها و موسیقی متن ماندگار آن به همراه قرائت ویژه و صدای عرفانی استاد کریم منصوری فضایی می‌ساخت که تماشاگر را به دنیای باستان می‌برد.
بخش دیگری از محبوبیت مداوم سریال «یوسف پیامبر»، به نوستالژی بازمی‌گردد. نسلی از مردم، این سریال را در شب‌های بلند تابستان یا ایام ماه رمضان با خانواده دیده‌اند. اکنون تماشای دوباره آن، نوعی بازگشت به خاطرات جمعی است؛ به زمانی که خانواده‌ها دور هم تلویزیون می‌دیدند و درباره مفاهیم اخلاقی گفتگو می‌کردند.
وقتی مردم از اخبار ناامیدکننده، فضای مجازی پرتنش و رقابت‌های بی‌پایان خسته می‌شوند، به دنبال محتوایی هستند که به روحشان آرامش دهد. «یوسف پیامبر» چنین نقشی را بازی میکند؛ نه فقط به عنوان یک سریال دینی، بلکه به عنوان روایتی معنوی و اخلاقی از امید، بخشش و پیروزی نیکی بر بدی.
با وجود موفقیت «یوسف پیامبر»، تلویزیون ایران در ادامه این مسیر توفیق چندانی نداشت. تلاش‌هایی برای ساخت آثار مشابه چون «مریم مقدس»، «اصحاب کهف» یا «حضرت سلیمان» انجام شد، اما کمتر اثری توانست همان میزان از نفوذ و ارتباط عاطفی را ایجاد کند.
با وجود اینکه از زمان ساخت سریال «یوسف پیامبر» بیش از ۱۵ سال می‌گذرد و ده ها بار از تلویزیون بازپخش شده و تمام قسمت های آن در اینترنت وجود دارد اما وقتی نگاهی به آمار تلویبیون می اندازیم می‌بینیم که آمار بازدید از این سریال همچنان بالاست و جزو پربیننده ترین آمارهای تلیبیون محسوب می شود و مردمی که موفق به تماشای آن در ساعت ۲۲ هرشب از شبکه آی فیلم نشده اند به تلویبیون مراجعه کرده اند.
کوروش زارعی بازیگر نقش لاوی برادر یوسف در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایسکانیوز گفت: با تمام احترامی که به سینمای ایران و به کارگردان‌های سینمای ایران دارم اما سینمای ایران هیچ وقت دیگر کسی به نام فرج الله سلحشور با آن فاکتورها و پارامترها را به خودش نخواهد دید.
وی با بیان اشاره به استقبال مردم از این سریال ادامه داد: نه تنها در ایران بلکه در کشور ترکیه، تونس، لیبی و الجزایر خودشان را مقید می‌دانند که هر ماه مبارک رمضان این سریال را پخش کنند. به یاد دارم در آن سالها داوری یک جشنواره تئاتر در تونس بودم و همزمان چهار شبکه تونس این سریال را پخش میکرد و سینمای ایران دیگر کسی مثل فرج الله سلحشور را به خود نخواهد دید.
زارعی تصریح کرد: وقتی ایشان هر صبح پشت مانیتور می‌نشست قبل از اینکه هر پلان خود را شروع کند ابتدا چند آیه قرآن را میخواند و با صلوات کار خود را آغاز میکرد و نیم ساعت قبل از اذان ظهر کار را در هر شرایطی که بود تعطیل میکرد تا نماز جماعت برپا شود و بعدازظهر نیز با دعای فرج کار را تمام میکرد. چه کسی در سینمای ما این کار را میکند؟ دلیل محبوبیت یوسف پیامبر بعد از ۱۵سال این است که نگاه الهی بر کار استوار است و نگاه معنوی پروردگار، قرآن و اهل بیت به این کار وجود دارد.
وی با بیان اینکه سریالی که نگاه الهی روی آن باشد هیچ وقت کهنه نمی‌شود و کم بیننده نخواهد بود خاطرنشان کرد: در آن زمان من در تئاترشهر نمایش «رویاهای خلیج فارس» به کارگردانی امیر دژاکام را تا ساعت ۹شب روی صحنه داشتم. منزل خود من در شهر قم بود. از تئاترشهر خارج شدم تا به منزل خواهرم بروم اول سریال را نگاه کنم بعد به قم برگردم اما در خیابان پرنده پر نمی‌زد و من ده دقیقه‌ای به منزل خواهرم رسیدم و نشستم سریال را تماشا کردم و بعدش که بیرون آمدم تا به قم برگردم خیابان دوباره شلوغ بود.
بازیگر سریال یوسف پیامبر تاکید کرد: باید استقبال کشورهای دیگر از ما را ببینید. در عراق، سوریه، لبنان، تاجیکستان و در افغانستان و سایر کشورهای عربی مسلمان وقتی میرویم چه برخورد پر از شوقی دارند و بازیگران یوسق پیامبر از بازیگران کشورهای خودشان معروف‌تر هستند. یکی تماشاگر کویتی مرا در عراق دید و گفت چرا عربی با ما صحبت نمیکنی؟ تو فقط متعلق به ایران و ایرانی‌ها و فارس‌ها نیستی و شما هنرپیشه ما هم هستی و شما بازیگران یوسف پیامبر به جهان اسلام تعلق دارید. اطلاع دارم افرادی که در واقع معاند و مخالف نظام هستند در لس آنجلس پای این سریال می‌شینند و این سریال را تماشا می‌کنند.
وی گفت: آقای سلحشور با ساخت این سریال هم خودش را در دل مردم ایران و جهان اسلام جا کرد و هم ما را و ما همیشه از او سپاسگذاریم و من خودم همیشه هرجا در هر مجلسی باشم برای ایشان ختم صلوات می‌گیرم و فاتحه‌ای قرائت می‌کنم و همیشه یا این مرد شریف و بزرگ هستیم.
زارعی در پایان سخنانش تصریح کرد: خصوصیات مرحوم سلحشور را تا حدودی در آقای احمدرضا درویش دیده‌ام و البته در آقای جمال شورجه هم همینطور. جلوی پای همه بلند میشد و نفر اول سلام میکرد و طوری با همه رفتار میکرد و گرم بود که گویی سالهاست افراد را می‌شناسد. کدامیک از کارگردانان اینگونه هستند؟ ۳سال سر پروژه یوسف پیامبر کار کردیم و یکبار نشد که حقوقمان عقب بیفتد. کانکس مالی در صحنه مستقر بود و حقوق همه به صورت چک پول پرداخت میشد و حتی یک روز هم پروژه بخاطر مسائل مالی تعطیل نشد.
«یوسف پیامبر» صرفاً یک سریال موفق نیست؛ پدیده‌ای فرهنگی است که توانسته میان ایمان، درام و زیبایی‌شناسی توازن برقرار کند. در زمانی که بسیاری از تولیدات نمایشی به دنبال شوک، اغراق یا سرگرمی‌های گذرا هستند، این اثر به تماشاگر یادآوری میکند که قدرت اصلی روایت در صدق و معنا نهفته است. در نهایت، مردم هنوز پای این سریال می‌نشینند، چون با گذشت این همه سال اما هنوز جای داستان خوب، پرداخت هنرمندانه، نگاه قرآنی و خلوص در سینمای ایران خالی است.
انتهای پیام/