ترندهای روزانه نوعی دماسنج فضای عمومی شبکههای اجتماعی محسوب میشوند. از یک طرف برای روزنامهنگاران، پژوهشگران رسانه و تولیدکنندگان محتوا، ترندها میتوانند بهعنوان منبعی برای شناسایی سوژههای تازه و پیگیری دغدغههای افکار عمومی عمل کنند. از طرف دیگر برای کاربران عادی هم این امکان را فراهم میآورند که بدانند جامعه آنلاین در ۲۴ ساعت گذشته بیشتر روی چه موضوعاتی متمرکز بوده است؛ خواه این موضوعات اجتماعی و فرهنگی باشند.
گروه دادهکاوی ایرنا با استفاده از سامانه پایشگر شبکههای اجتماعی، به استخراج ترندهای داغ ۲۴ ساعت گذشته در بسترهای مختلف توئیتر، تلگرام و اینستاگرام و همچنین پلتفرمهای داخلی ایتا و ویراستی پرداخت. در پایان نیز، ترندهای گوگل با استفاده از ابزار «گوگل ترندز» جمعآوری و در جدول زیر ارائه شده است:
غلبهی اقتصاد بر فضای مجازی: هشتگ «انس»؛ اشارهای به نوسانات قیمت طلا و ارز. این نشان میدهد که دغدغههای اقتصادی همچنان از مهمترین سوژههای تولید محتوا در شبکههای اجتماعی ایران هستند. افزایش بیثباتی مالی و نوسانات نرخ ارز بلافاصله خود را در قالب جستوجوهای پرتکرار، کانالهای تلگرامی قیمتمحور و گفتوگوهای عمومی نشان میدهد. به بیان دیگر، کاربران از شبکههای اجتماعی نه فقط برای تفریح بلکه برای پایش لحظهای وضعیت اقتصادی استفاده میکنند(نشانهای از جستوجوی سریعتر منابع غیررسمی)
هشتگهای «بانوی مقاومت» و «میلاد حضرت زینب(س)» رنگ و بوی مذهبی و فرهنگی دارند. بانوی مقاومت به حضرت زینب اشاره دارد که توئیتریها این هشتگ را به مناسبت میلاد ایشان برجسته کردند.
سیاست و واکنش عمومی به عملکرد مسئولان: هشتگ «محاکمه ظریف و روحانی» بازتاب مستقیم تنشهای سیاسی کشور است. اعتراض به عملکرد دولتهای گذشته، بهویژه در حوزه اقتصاد و سیاست خارجی، در شبکهها بازتابی پررنگ دارد. این موضوع معمولاً با موجی از تحلیلهای مردمی، طنز سیاسی و بحثهای جناحی همراه است. حضور این ترند در میان ۶ مورد برتر، نشانهای از افزایش گفتوگوهای سیاسی در فضای دیجیتال و انتقال مباحث حاکمیتی به سطح کاربران عادی است.
بازنمایی چهرههای نظامی: ترند «سردار نقدی» نیز بر محور بازتابهای خبری است که به جانشینی سردار قریشی به جای او اشاره دارد.
چالشهای اجتماعی و رسانهای: ویدئوی پر بازدید «مهدی طارمی» و عملکرد او در فوتبال نیز از جمله محتوهای برجسته ۲۴ ساعت گذشته در اینستاگرام بوده که نمونهای از موجهای رسانهای سریع در حوزه ورزش و سرگرمی است. این نشان میدهد که محتوای ورزشی و چهرههای محبوب همچنان توانایی ایجاد همگرایی و تعامل گسترده را دارند.
ترکیب این ترندها تصویری چندوجهی از جامعه دیجیتال ایران ارائه میدهد:
اقتصاد در مرکز توجه است؛
مذهب و مقاومت نقش معنابخش و نمادین دارند؛
سیاست همواره سایهای پررنگ بر گفتوگوهای عمومی میافکند؛
و در نهایت، چهرههای ورزشی و فرهنگی فضای تنفس کوتاهی برای کاربران فراهم میکنند.
بهطور کلی، این فهرست نشان میدهد که شبکههای اجتماعی ایران نه تنها آینهٔ دغدغههای روزمره مردم هستند، بلکه میدان رقابتِ گفتمانهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی نیز محسوب میشوند.
