مسمومیت در کودکان یکی از اورژانس‌های شایع و خطرناک در سراسر جهان است که می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری بر سلامت کودک داشته باشد. کودکان به دلیل کنجکاوی ذاتی، رفتارهای اکتشافی و همچنین متابولیسم متفاوت بدن، بیشتر در معرض خطر مسمومیت قرار دارند. مصرف داروها بدون نظارت بزرگسالان،بلع مواد شیمیایی خانگی (شوینده‌ها، حلال‌ها)،مصرف گیاهان سمی، مسمومیت با مواد مخدر و الکل و گاز گرفتگی یا گزش موجودات سمی از جمله عوامل بروز مسمومیت در کودکان است.
آسیب به سیستم گوارشی (زخم معده،خونریزی) نارسایی کبدی و کلیوی،اختلالات سیستم عصبی،مشکلات تنفسی و قلبی و در موارد شدید، مرگ یا معلولیت دائمی از پیامدهای ناگوار و مهم مسمومیت‌های مختلف در کودکان است.
علی ربانی، رئیس انجمن پزشکان کودکان ایران، در گفت‌وگویی بر ضرورت افزایش آگاهی خانواده‌ها و جامعه در زمینه پیشگیری از بروز مسمومیت در کودکان تأکید کرد.
وی با اشاره به آسیب‌پذیری بیشتر کودکان در برابر عوامل مسمومیت‌زا اظهار کرد: کودکان به دلیل کنجکاوی ذاتی و نداشتن درک کافی از خطر، بیشتر در معرض بلع یا تماس با مواد سمی مانند داروها، مواد شوینده، سموم و گیاهان سمی قرار دارند. این موضوع وظیفه ما را در زمینه مراقبت و پیشگیری دوچندان می‌کند.
این متخصص کودکان با اشاره به توصیه‌های کلیدی برای پیشگیری از مسمومیت در کودکان، افزود: داروها، مواد شوینده، ضدعفونی‌کننده‌ها و سموم باید همیشه در کمدهای قفل‌دار و دور از دید و دسترس کودکان نگهداری شوند.
ربانی با اشاره به خطر بالای مسمومیت با متادون تأکید کرد: متادون به دلیل ظاهر شربت‌گونه‌اش برای کودکان بسیار فریبنده و کشنده است؛ خانواده‌ها باید در نگهداری آن نهایت دقت را به‌کار گیرند و از ظروف قفل‌دار استفاده کنند.
رئیس انجمن پزشکان کودکان ایران به والدین توصیه کرد: از نگهداری مواد سمی در بطری‌های خوراکی مانند بطری نوشابه یا آب‌میوه که ممکن است کودک را به اشتباه بیندازد، جداً خودداری شود.
وی با تاکید بر مصرف ایمن داروها در منزل، یادآور شد: خانواده‌ها باید از خوددرمانی پرهیز کنند و داروها را مطابق دستور پزشک و با دز صحیح به کودک بدهند.
ربانی با هشدار نسبت به افزایش خودسرانه دوز دارو، به‌ویژه در شربت‌های متداول، ابراز کرد: این موضوع می‌تواند عواقب خطرناکی برای کودک به‌همراه داشته باشد.
این متخصص کودکان با بیان اینکه باید به تاریخ مصرف مواد غذایی توجه کنید و از نگهداری غذاهای پخته در دمای محیط برای مدت طولانی خودداری شود، تاکید کرد: میوه‌ها و سبزیجات نیز باید قبل از مصرف به‌دقت شسته شوند.
رئیس انجمن پزشکان کودکان ایران با اشاره به اهمیت پیشگیری از مسمومیت با گاز منواکسید کربن، تصریح کرد: پیش از شروع فصل سرما، وسایل گرمایشی باید بازرسی و سرویس دوره‌ای شوند. همچنین وجود تهویه مناسب و جریان هوای کافی هنگام استفاده از بخاری و آبگرمکن ضروری است.
وی بیان کرد: به کودکان بیاموزید هیچ ماده‌ای را بدون اجازه والدین به دهان نبرند.این آموزش ساده، یکی از مؤثرترین روش‌های پیشگیری از بروز مسمومیت است.
ربانی با یادآوری اهمیت آمادگی برای مواقع اضطراری، خاطرنشان کرد:شماره تماس مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم (۱۹۰ - داخلی ۳ - کد ۲) و اورژانس (۱۱۵) باید همیشه در دسترس باشد.
این متخصص کودکان افزود: در صورت شک به مسمومیت، خانواده‌ها باید بدون اتلاف وقت با این مراکز تماس بگیرند.
رئیس انجمن پزشکان کودکان ایران از همه نهادهای مرتبط، رسانه‌های جمعی و فعالان حوزه سلامت خواست تا با همکاری مؤثر، در راستای کاهش موارد مسمومیت در کودکان و نوجوانان گام بردارند.
وی تصریح کرد:پیشگیری از مسمومیت، سرمایه‌گذاری برای حفظ سلامت نسل آینده کشور است. با هوشیاری و مسئولیت‌پذیری می‌توانیم محیطی امن‌تر برای رشد و شکوفایی کودکانمان فراهم کنیم.