منافذ باز روزنههای قابل مشاهده و بزرگی روی سطح پوست هستند که به شکل نقاط یا سوراخهای ریز دیده میشوند. منافذ باز به انواع مختلفی تقسیم میشوند که بر اساس شکل و محل قرارگیریشان شامل موارد زیر هستند:
- منافذ O شکل: گرد هستند و بیشتر در ناحیه T صورت (پیشانی، بینی و چانه) دیده میشوند. معمولاً در پوستهای چرب وجود دارند و پوست را مستعد جوش میکنند.
- منافذ U شکل: معمولاً روی پوستهای خشک یا پوسته پوسته شده دیده میشوند.
- منافذ Y شکل: شبیه قطره آب هستند و معمولاً در ناحیه گونهها به دلیل کاهش خاصیت ارتجاعی پوست در اثر افزایش سن به وجود میآیند.
علل ایجاد منافذ باز پوست
دلایل ایجاد منافذ باز میتوانند درونی یا بیرونی باشند.
- تولید بیش از حد چربی (سبوم): در پوستهای چرب یا مختلط، غدد چربی بیش فعال هستند و ترشح زیاد سبوم باعث مسدود شدن منافذ میشود.
- باز بودن بیش از حد دهانه فولیکولهای مو: هر فولیکول مو سوراخی روی پوست دارد. فولیکولهای ضخیمتر دهانههای بزرگ تری دارند که به صورت منافذ باز دیده میشوند.
- افزایش سن و قرارگیری در معرض آفتاب: این عوامل موجب کاهش کلاژن و الاستین پوست شده و خاصیت کشسانی آن را از بین میبرند، در نتیجه منافذ بزرگتر به نظر میرسند.
- مراقبت ضعیف از پوست: اگر پوست به درستی تمیز و مراقبت نشود، چربی، سلولهای مرده و آلودگی درون منافذ جمع شده و باعث باز شدن آنها میشود.
- ژنتیک و نژاد: افرادی که در خانواده یا قومیت خود سابقه منافذ باز دارند، احتمال بیشتری دارد که خودشان هم دچار این مشکل شوند.
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی باعث تحریک غدد چربی و افزایش ترشح سبوم میشود که در نهایت منجر به باز شدن منافذ خواهد شد.
- آکنه مزمن: جوشهای التهابی مداوم میتوانند به غدد چربی و دهانه فولیکولها آسیب زده و منجر به باز شدن دائم منافذ شوند.
درمانهای مؤثر برای منافذ باز پوست

برای کاهش ظاهر منافذ، روشهای درمانی متنوعی وجود دارند. هرچند درمانهای خانگی میتوانند مفید باشند، اما مراجعه به بهترین متخصص پوست در پردیس برای دریافت درمان تخصصی ضروری است. برخی از بهترین روشهای پزشکی در درمان منافذ باز پوست عبارتند از:
لایه برداری شیمیایی (Chemical Peel)
لایه برداری شیمیایی یکی از موثرترین روشها برای کاهش منافذ باز پوست است. در این روش از محلولهای اسیدی مخصوص مانند گلیکولیک اسید، لاکتیک اسید یا سالیسیلیک اسید استفاده میشود تا سلولهای مرده و چربیهای اضافی از سطح پوست برداشته شوند.
این درمان، منافذ را از آلودگی و سبوم پاک کرده و باعث نوسازی بافت پوست میشود. پس از چند جلسه درمان، پوست شاداب تر، صافتر و روشنتر به نظر میرسد. پزشک نوع اسید و عمق لایه برداری را بر اساس نوع پوست (چرب، خشک یا مختلط) تعیین میکند تا بهترین نتیجه با کمترین تحریک حاصل شود.
میکرونیدلینگ با رادیوفرکانسی (Microneedling RF)
میکرونیدلینگ RF ترکیبی از دو تکنیک موثر برای درمان منافذ باز است. در این روش، سوزنهای بسیار نازک وارد لایه میانی پوست شده و در همان لحظه امواج رادیوفرکانسی به بافت زیرین منتقل میشوند. این امواج حرارتی باعث تحریک فیبروبلاستها برای تولید کلاژن و الاستین میشوند که در نتیجه، پوست سفتتر و منافذ کوچکتر خواهند شد.
مزیت اصلی میکرونیدلینگ RF، بازسازی عمیق پوست بدون آسیب سطحی است. این درمان برای پوستهای دارای جای جوش، منافذ بزرگ و افتادگی پوست نتایج چشمگیری دارد و معمولاً در ۳ تا ۴ جلسه انجام میشود.
لیزر بازسازی پوست (Laser Skin Resurfacing)
لیزر بازسازی پوست یکی از پیشرفتهترین روشهای کلینیکی برای درمان منافذ باز و بهبود کلی بافت پوست است. در این درمان از فناوری لیزر برای حذف سلولهای مرده و تحریک بازسازی سلولهای جدید استفاده میشود. لیزر با ایجاد حرارت کنترل شده در لایههای میانی پوست، کلاژن سازی را فعال میکند و باعث میشود منافذ به تدریج کوچکتر شوند.
بسته به نوع لیزر (CO۲ فرکشنال یا Er:YAG)، عمق و شدت درمان توسط پزشک تنظیم میشود. بعد از چند جلسه، پوست روشن تر، یکنواختتر و شادابتر به نظر میرسد و جای جوش و خطوط ریز نیز کاهش مییابد.
درمان PRP یا پلاسمای غنی از پلاکت (Platelet-Rich Plasma Therapy)
درمان PRP از خون خود فرد برای بازسازی طبیعی پوست استفاده میکند. ابتدا مقدار کمی خون گرفته شده و در دستگاه سانتریفیوژ، پلاسمای غنی از پلاکت جدا میشود. این پلاسمای زردرنگ سرشار از فاکتورهای رشد و پروتئینهای ترمیم کننده است. سپس توسط پزشک به نواحی دارای منافذ باز تزریق میشود تا روند بازسازی سلولی و تولید کلاژن افزایش یابد.
پی آر پی صورت در پردیس، ایمن و بدون مواد شیمیایی است و برای انواع پوست مناسب میباشد. پس از چند هفته، پوست صاف تر، روشنتر و منافذ به طور محسوسی کوچکتر دیده میشوند. این روش معمولاً با میکرونیدلینگ ترکیب میشود تا تأثیر دوچندان داشته باشد.

درمان با لیزر فرکشنال (Fractional Laser Treatment)
لیزر فرکشنال یکی از فناوریهای جدید برای درمان عمقی منافذ باز است. در این روش، پرتوهای لیزر به صورت نقطهای به لایههای میانی پوست تابانده میشوند، به طوری که نواحی سالم پوست بین نقاط تابش حفظ خواهند شد. این ویژگی باعث تسریع ترمیم پوست و تحریک کلاژن سازی میشود.
درمان با لیزر فرکشنال علاوه بر کوچک کردن منافذ، به کاهش جای جوش، لک و خطوط ریز نیز کمک میکند. قرمزی و التهاب مختصر پس از درمان طبیعی است و ظرف چند روز برطرف میشود. معمولاً ۳ تا ۵ جلسه با فاصله ۴ هفته برای نتایج ایده آل توصیه میشود.
درمان با پیلینگ ترکیبی و سرمهای پزشکی
در پیلینگ ترکیبی، پزشک از چند نوع اسید با غلظتهای متفاوت (مثل سالیسیلیک، ماندلیک و آزلائیک اسید) همراه با سرمهای ترمیم کننده استفاده میکند. این ترکیب باعث لایه برداری تدریجی و کنترل شده پوست میشود و منافذ را پاک سازی میکند.
سپس سرمهای غنی از نیاسینامید، پپتید و ویتامین C به عمق پوست نفوذ کرده و خاصیت ارتجاعی پوست را افزایش میدهند. این روش برای افرادی مناسب است که به دنبال درمان غیرتهاجمی، بدون دوران نقاهت و در عین حال موثر هستند. پس از چند جلسه، پوست یک دست تر، نرمتر و منافذ به طور قابل توجهی کوچکتر میشوند.
پیشگیری از بزرگ شدن منافذ پوست
با رعایت چند عادت ساده در مراقبت روزانه میتوانید از بزرگ شدن منافذ جلوگیری کنید. توصیههای متخصصان پوست برای پیشگیری از این مشکل عبارتند از:
- استفاده از محصولات غیر کومدون زا و طبیعی که باعث تحریک تولید کلاژن میشوند.
- شستشوی ملایم صورت با شوینده مناسب دو بار در روزاستفاده روزانه از ضدآفتاب برای جلوگیری از آسیب نور خورشید
- حفظ رطوبت پوست با مرطوب کننده مناسب
- لایه برداری منظم پوست برای جلوگیری از بسته شدن منافذ
چگونه منافذ باز را کوچکتر کنیم؟
از نظر علمی، بستن کامل منافذ باز ممکن نیست، اما میتوانید با روشهای خاص، تعداد آنها را کاهش دهید و پوست خود را صافتر کنید. پس بهتر است کارهای زیر را انجام دهید:
- برنامه منظم مراقبت از پوست شامل پاکسازی، لایه برداری و استفاده از سرمهای حاوی نیاسینامید یا اسیدهای آلفا و بتاهیدروکسی داشته باشید.
- همیشه از ضدآفتاب طیف گسترده و محافظهای فیزیکی در برابر نور خورشید استفاده کنید.
- از محصولات حاوی رتینول، ویتامین C یا اسیدهای لایه بردار استفاده کنید.
- در صورت نیاز، از درمانهای تخصصی پوست برای کوچک کردن منافذ کمک بگیرید.
برای درمان مؤثر و تخصصی منافذ باز، میتوانید از خدمات کلینیک دکتر باحجب بهره مند شوید. برای دریافت مشاوره تخصصی و رزرو نوبت، با ما تماس بگیرید.
