جوان آنلاین: نمایش «هیولاکش» به کارگردانی محمد جهان‌پا و تهیه‌کنندگی امیرحسین شفیعی از آثاری است که به همت خانواده فرهنگ و هنر امید و معاونت راهبری استان‌ها تولید شده است. این اثر نمایشی از مهرماه روی صحنه رفته است و به همین بهانه گفت‌وگویی با محمد جهان‌پا داشتیم که می‌خوانید.
شاهنامه چه ظرفیتی برای پرداخت هنری و تولید تئاتر دارد؟ به عبارتی دیگر چرا سراغ شاهنامه رفتید؟
شاهنامه برای من فقط یک متن ادبی نیست؛ جهانِ زنده‌ای است که در آن انسان، در مرز میان تاریکی و روشنایی، مدام در جست‌وجوی معناست. از نخستین مواجهه‌ام با شاهنامه فردوسی، حس کردم این خردنامه عظیم می‌تواند بستری برای گفت‌و‌گو با انسان امروز باشد. هیولاکش سومین تجربه من در بازخوانی شاهنامه و حاصل تلاشی برای دیدن اسطوره با چشمی امروزی است.
موضوع هیولاکش به کدام داستان از شاهنامه می‌پردازد؟
نمایش از داستان گشتاسپ الهام گرفته است؛ بخشی که در آن قهرمان برای اثبات شجاعتش با هیولای کوه سقیلا و گرگ بیشه یک فاسقون روبه‌رو می‌شود.
نمایش چطور توجه مخاطب امروزی را جلب می‌کند؟
با حفظ جوهر شاعرانه شاهنامه سعی کردیم روایت را به زبان تئاتر امروز نزدیک کنیم. از فرم‌های فیزیکال، موسیقی زنده و تصویرسازی‌های ویدئویی استفاده شده تا مفاهیم به شکلی حسی منتقل شوند. تماشاگر نه‌فقط بیننده، بلکه شریک در تجربه درونی قهرمان است.
درباره شکل اجرایی نمایش بفرمایید. مخاطب چه طراحی از هیولاکش شاهد خواهد بود؟
نمایش بر پایه ترکیب بازی فیزیکی، روایت و تصویر شکل گرفته است. صحنه به‌گونه‌ای طراحی شده که میان واقعیت و خیال در رفت‌وآمد است. نور و حرکت، به جای دکور سنگین فضا را می‌سازند. جمعی از بهترین‌های تئاتر مشهد در این پروژه همراه من هستند و هرکدام سهمی خلاقانه در شکل‌گیری جهان اثر داشته‌اند. هیولاکش تلاشی برای عبور از روایت صرف و رسیدن به تجربه‌های جدید بصری است. این اثر در طراحی لباس، نور و در ارائه بازیگری اثری متفاوت و قابل تأمل است.
این نمایش ویژه چه گروه سنی و مخاطب است؟
مخاطب اصلی ما نوجوان و جوان است؛ نسلی که در حال کشف هویت و معناست، اما زبان و تصویر اثر طوری طراحی شده که برای مخاطب بزرگسال هم لایه‌های عمیق‌تری در خود دارد. ما تلاش کردیم پلی میان جهان اسطوره و ذهن معاصر بسازیم.
این نمایش چه دستاوردی برای مخاطب نوجوان و جوان دارد؟
شاهنامه همیشه کتاب آموز پهلوانی بوده است، نه در شمشیر و زور، بلکه در منش و خرد و به خصوص عشق به وطن و ایثار در این راه. در هیولاکش ما مخاطب را به درون همین مفهوم دعوت می‌کنیم: شجاعت مواجهه با خویشتن و عشق به وطن و نام ایران. این نمایش می‌تواند برای نوجوانان و حتی بزرگسالان تلنگری برای بازاندیشی در مفهوم قدرت، ایمان و انسانیت و وطن‌پرستی باشد. «هیولاکش» در حقیقت پلی میان جهان اسطوره و ذهن معاصر است.
عنوان هیولاکش بر چه اساس انتخاب شده است؟
عنوان در ظاهر ساده است، اما در دلش تناقض دارد. «کشتن هیولا» در این نمایش، استعاره‌ای از شناخت و رهایی است. قهرمان ما نمی‌خواهد نابود کند، بلکه می‌خواهد بفهمد. همین چرخش معنایی، هسته اصلی اثر است.
درباره زمان و مکان اجرا بفرمایید.
نمایش هیولاکش به نویسندگی و کارگردانی محمد جهان‌پا با همراهی گروهی از برجسته‌ترین هنرمندان تئاتر مشهد، از نیمه مهر ۱۴۰۴ در تماشاخانه مهرگان روی صحنه رفته است.