به گزارش ایرنا، یکی دیگر از نشست‌های یکشنبه‌های اقتصادی با حضور استاندار و جمعی از فعالان اقتصادی استان، امروز و همزمان با هفته صادرات در محل اتاق مشهد برگزار و چالشهای حوزه صادرات بررسی شد.
رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی در ابتدای این نشست گفت: برای بهبود وضعیت صادرات ایران در شرایط کنونی، باید راهکارهای نوآورانه و متناسب با واقعیت‌های اقتصادی کشور ارائه شود، در شرایط فعلی باید انتظارات خود را با وضعیت اقتصادی کشور هماهنگ کنیم، ایران تحت تحریم بوده و لازم است با نگاهی واقع‌بینانه، ظرفیت‌های موجود را به بهترین شکل ممکن به کار بگیریم.
محمدرضا توکلی زاده به ظرفیت‌های بازار افغانستان اشاره کرد و افزود: نگاه ما به افغانستان گاه به اشتباه رقابتی است، در حالی‌که این کشور پس از سال‌ها جنگ، اکنون در مرحله بازسازی و تعامل اقتصادی قرار دارد، افغانستان می‌تواند به‌عنوان پلی برای گسترش مبادلات تجاری ایران با سایر کشورها عمل کند، مشروط بر آن‌که از این فرصت با نگاهی راهبردی، استفاده شود.
وی اضافه کرد: تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی نباید ما را از هدف اصلی افزایش صادرات و تداوم ارتباطات جهانی دور کند، صادرکنندگان ایرانی نشان داده‌اند که حتی در شرایط دشوار نیز قادرند سهم خود را در بازارهای جهانی حفظ کنند و با ابتکار عمل، مسیر تجارت را باز نگه دارند.
عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: رشد و پایداری تجارت کشور، مستلزم توجه متوازن و همزمان به صادرات و واردات است؛ غفلت از هر یک، توازن اقتصاد ملی را برهم زده و به ساختار تولید و بازار آسیب وارد می‌کند.
محمدحسین روشنک با اشاره به نقش تشکل‌های اقتصادی در پویایی تجارت استان، افزود: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی اکنون حدود ۳۰ تشکل زیرمجموعه دارد که بخشی از آنها تشکل‌های صنعتی هستند، این تشکل‌ها سرمایه اجتماعی و حرفه‌ای اتاق محسوب می‌شوند و بدون هم‌افزایی و همکاری آنها، دستیابی به موفقیت در حوزه تجارت ممکن نخواهد بود.
عضو هیات نمایندگان اتاق خراسان رضوی و رییس انجمن مدیران صنایع استان نیز در این نشست بر ضرورت ایجاد بسترهای پایدار صادراتی برای واحدهای تولیدی تاکید کرد و گفت: قطع برق یا گاز واحدهای تولیدی که از ظرفیت صادراتی برخوردار هستند، باید در آخرین اولویت باشد.
حسین محمودی خراسانی افزود: در شرایطی که زمستان در پیش است، تکرار محدودیت‌های گازی می‌تواند آثار سنگینی بر تولید و صادرات داشته باشد، ضروری است تا سیاست‌های مدیریت انرژی به‌گونه‌ای تنظیم شود که واحدهای صادرات‌محور، کمترین آسیب را از ناترازی انرژی متحمل شوند.
وی با اشاره به مشکل تامین مواد اولیه از طریق بورس کالا اضافه کرد: نحوه عرضه کالا در بورس باید بازنگری شود که تولیدکنندگان بتوانند به‌موقع مواد اولیه مورد نیاز خود را تهیه کنند، اگر بازارهای صادراتی فعلی از دست برود، کشورهایی مانند ترکیه جایگزین کشورمان خواهند شد و بازپس‌گیری این بازارها بسیار دشوار خواهد بود.
رفع تعهد ارزی معضل جدی صادرکنندگان حقیقی
رییس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: خراسان رضوی به شدت نیازمند توسعه و تکمیل زیرساخت‌های صادراتی است،هرچند وعده‌هایی از سوی مسوولان برای بهبود وضعیت این زیرساخت‌ها و از جمله ایستگاه شهید مطهری مشهد داده شد، اما همچنان بخش عمده‌ای از این طرح‌ها تاکنون عملیاتی نشده است، مشکل این ایستگاه که نقشی کلیدی در حمل‌ونقل ریلی کالاهای صادراتی دارد و باید یک‌بار برای همیشه حل شود.
حسین محمدیان به چالش رفع تعهد ارزی اشاره کرد و افزود: در حال حاضر، صادرکنندگان حقیقی برای رفع تعهد ارزی، حدود ۲ برابر فعالان حقوقی هزینه پرداخت می‌کنند و این موضوع باید با پیگیری بانک مرکزی و بازنگری در مقررات برطرف شود.
فیروز ابراهیمی، رییس خانه صنعت معدن و تجارت خراسان رضوی نیز در این نشست با تاکید بر اهمیت حل مسائل ارزی تجارت اظهار کرد: حوزه صادرات، به‌ویژه بخش لبنیات، با مشکلات جدی مواجه است، کاهش قدرت خرید مردم و کمبود نهاده‌های دامی نگرانی ایجاد کرده و ممکن است تا پایان سال قیمت مرغ افزایش یابد.
هادی نبی‌زاده، نایب رییس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز گفت: برای موفقیت صادرات، نیاز به کارشناسی دقیق و بهره‌گیری از تعرفه‌های ترجیحی با کشورهای همسایه داریم، محدودیت نقدینگی بانک‌ها و بسته شدن ثبت سفارش‌ها مانعی جدی بر سر راه تولید و صادرات محسوب می‌شود.
رییس اتحادیه صادرکنندگان زعفران خراسان رضوی نیز در این نشست در خصوص مشکلات صادرات زعفران گفت: ۲ پیشنهاد برای جلوگیری از کاهش صادرات زعفران مطرح است؛ نخست تفویض اختیارات سیاست‌گذاری این محصول به استان و دیگری راه‌اندازی طرح تعرفه ترجیحی با کشور هندوستان است.
غلامرضا میری افزود: با توجه به اینکه هندوستان ۵۰ تن زعفران مصرف سالانه دارد، این طرح می‌تواند فرصت مناسبی باشد اما متاسفانه به دلیل تعرفه‌های ترجیحی با افغانستان، بازار زعفران را از دست داده‌ایم، اکنون افغانستان به‌طور مستقیم زعفران را از ایران خریداری و به مشتریان خود در هندوستان تحویل می‌دهد.
مرتضی قندچی، نایب رییس کمیسیون مدیریت واردات اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز با تاکید بر اهمیت تحقق صادرات ریالی به افغانستان اظهار کرد: صادرات ریالی به افغانستان امکان‌پذیر است اما مخالفت‌هایی در داخل کشور مانع از تحقق آن شده است، از سوی دیگر مدیریت واحد مرزی و رفع موانع مرتبط با کشور ترکمنستان در انتقال کالاهای ایرانی به بازارهای دیگر به عنوان خواسته‌های بخش خصوصی مورد تاکید است.
حسن هاشمی، نایب‌رییس کمیسیون دانش‌بنیان، اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: دستیابی به اهداف بزرگ در هر حوزه، نیازمند مطالبه‌گری مداوم و هماهنگ است،اگر بتوانیم تیمی منسجم از استانداری و اتاق بازرگانی تشکیل دهیم و بسته‌های مشخصی از نیازها و اولویت‌های استان تدوین کنیم، مسیر پیشرفت هموارتر خواهد شد.
رییس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی نیز رشد صادرات خراسان رضوی در سال‌جاری را نتیجه برنامه‌ریزی هدفمند و انجام سفرهای استانی به کشورهای همسایه دانست و افزود: این سفرها به ریاست استاندار استان ادامه خواهد یافت و هیات‌های تجاری خراسان رضوی در آبان‌ماه به قرقیزستان و در آذرماه به تاجیکستان اعزام می‌شوند.
کاظم شیردل با انتقاد از صدور برخی بخشنامه‌ها که موجب ایجاد موانع در مسیر صادرات می‌شود، اضافه کرد: ضروری است پیش از ابلاغ چنین دستورالعمل‌هایی، نظر فعالان بخش خصوصی اخذ شود تا اجرای آنها موجب تسهیل در فرآیند صادرات شود.
وی همچنین با انتقاد از معرفی برخی صادرکنندگان به قوه قضاییه به دلیل عدم رفع تعهد ارزی، خواستار اتخاذ راهکارهای جایگزین شد و اظهار کرد: اختلاف ۱۵ درصدی نرخ ارز آزاد با مرکز مبادله ارز و طلا به صادرات کشور آسیب می‌زند و پیشنهاد می‌شود برای حمایت از صادرکنندگان، سیاست تک‌نرخی شدن ارز در دستور کار قرار گیرد.
نایب‌رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز اظهار کرد: طی ماه‌های اخیر، صادرات قابل‌توجهی در حوزه خوراک دام و طیور از استان‌های مرزی به سمت شرق و غرب کشور انجام شده است؛ اما به دلیل نبود برنامه‌ریزی منسجم و کمبود شدید نهاده‌های دامی، تداوم این روند با چالش‌هایی مواجه خواهد شد.
محمدرضا خبیری افزود: امید است با هماهنگی دستگاه‌های مرتبط، امکان واردات نهاده‌های دامی از استان‌های شمالی کشور به خراسان رضوی فراهم شود تا زنجیره تامین این محصولات در استان تقویت شود.
افزایش صادرات لبنیات و هشدار نسبت به کاهش سرانه مصرف
دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع لبنی خراسان رضوی نیز از رشد چشمگیر صادرات محصولات لبنی خبر داد و گفت: در نیمه نخست امسال، صادرات این بخش نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۰ درصد افزایش یافته و به بیش از یک میلیارد دلار رسیده، با احتساب عملکرد ۱۸ ماه گذشته، میزان رشد صادراتی صنایع لبنی به ۷۲ درصد رسیده است.
مهدی هدایت نیا با اشاره به افزایش قیمت شیر خام از ۲۳ هزار به ۳۴ هزار تومان در هر لیتر، هشدار داد: در صورت تداوم روند فعلی صادرات شیر و لبنیات، احتمال بروز کمبود در بازار داخلی وجود دارد، در نبود محدودیت‌های صادراتی، ممکن است مصرف سرانه مواد لبنی در کشور کاهش یابد.
رییس هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی خراسان رضوی نیز در این نشست بر ضرورت توجه ویژه استاندار و اتاق بازرگانی به توسعه صادرات در بخش خدمات فنی و مهندسی تاکید کرد و گفت: با فراهم شدن زیرساخت‌های لازم و پشتیبانی مناسب، می‌توان ظرفیت صادرات خدمات فنی و مهندسی استان را به‌طور چشمگیری افزایش داد.
حمید بابازاده افزود: ارتقای کیفیت خدمات، رعایت استانداردهای بین‌المللی و تسهیل فرآیندهای اداری و مالی، کلید موفقیت در توسعه این بخش است و نقش بخش خصوصی در پیگیری و اجرای طرح‌ها نقشی بی‌بدیل و تعیین‌کننده خواهد بود.
عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی و مجری سند توسعه صادرات نیز در بخشی از این نشست اظهار کرد: خراسان رضوی بخش عمده صادرات شرق کشور را مدیریت می‌کند و با وجود مشکلات متعدد، بهترین عملکرد اقتصادی را در میان استان‌ها دارد.
سعید ملک‌السادات افزود: این استان اولین استانی است که سند توسعه صادرات دارد ، این سند در سال ۱۴۰۳ تدوین شده و ۱۱ کشور هدف صادراتی و ۴۰ الزام اساسی بخش خصوصی در این سند مشخص شده‌است.
وی بزرگ‌ترین مشکل حوزه صادرات استان را ضعف زیرساخت‌های حمل و نقل و لجستیک عنوان و اضافه کرد: باید میزان خام‌فروشی و کالاهای ساخته شده مشخص شود تا ارزش صادرات به بیش از یک دلار به ازای هر کیلوگرم برسد، همچنین ایجاد یک پایگاه داده محور برای مدیریت صادرات استان از دیگر نیازهای حیاتی برای توسعه پایدار تجارت است.
قول مساعد گمرک برای ترخیص کالا در کمتر از ۴۸ ساعت
سرپرست نظارت بر گمرکات خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: در تلاشیم تا فرایند ترخیص کالا در گمرک شهید مطهری به کمتر از ۴۸ ساعت برسد، برای حل مشکلات موجود، درخواست افزایش اختیارات گمرک ارائه شده تا همکاری سایر دستگاه‌های اجرایی نیز جلب شود.
رضا راستی به مشکلات حوزه گمرکی در خواف نیز اشاره و اضافه کرد: مرز رسمی استان در خواف، «شمتیغ» است؛ اما سازوکار گمرکی برای اظهار کالا در آن تکمیل نیست بنابراین اظهار کالاهای صادراتی خراسان رضوی از مدیریت گمرک طبس انجام می‌شود که بخشی از آمار صادرات استان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
وی تاکید کرد: تلاش‌ها برای تکمیل زیرساخت‌های مرز شمتیغ ادامه دارد.
علی باخرد، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی، نیز صادرات را موتور محرکه سرمایه‌گذاری در استان توصیف و اظهار کرد: بدون رشد صادرات، انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری پایدار ایجاد نخواهد شد، این اداره کل هیچ مانعی در مسیر تولید و صادرات ایجاد نخواهد کرد و مشکلات موجود در سریع‌ترین زمان ممکن برطرف می‌شود.
معاون امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی نیز در این نشست با اشاره به عملکرد صادراتی استان گفت: خراسان رضوی در اغلب شاخص‌های اقتصادی، به‌ویژه در بخش صادرات، عملکردی بهتر از میانگین کشور داشته است، در نیمه نخست سال‌جاری، صادرات استان ۳۶ درصد رشد داشته، اما سهم خراسان رضوی از صادرات غیرنفتی کشور تنها ۳.۸ درصد است؛ در حالی که سهم استان از تولید ناخالص داخلی ۵.۳ درصد برآورد می‌شود.
رضا جمشیدی افزود: انحصار شرکت‌های انبارهای عمومی یکی از موانع اصلی توسعه صادرات است لذا باید برگزاری مزایده‌ها و اصلاح ساختار این بخش در دستور کار قرار گیرد.
وی از احداث ساختمان اداری جدید در مجاورت انبارهای عمومی و افزایش ۱۱۰ هکتاری مساحت سایت شهید مطهری خبر داد و اضافه کرد: این اقدامات با هدف ارتقای ظرفیت‌ها و تسهیل امور اداری و لجستیکی انجام می‌شود، با همکاری دستگاه‌های مختلف، می‌توان شاهد تحولات مثبت در حوزه صادرات و زیرساخت‌های اقتصادی استان بود.
معاون توسعه تجارت اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز گفت: خراسان رضوی یکی از استان‌های موفق در حوزه صادرات است و راه‌اندازی صندوق ضمانت صادرات در استان و تسری آن به سایر استان‌ها را از دستاوردهای یک‌ساله این حوزه است.
علی غفوری مقدم بر استفاده از ظرفیت‌هایی مانند تهاتر کالا با سایر استان‌ها و ورود موقت کالا تاکید کرد و افزود: کمیته‌ای برای پیگیری واگذاری ارزش‌گذاری کالاهای صادراتی به استان تشکیل شده و نمونه‌هایی مانند زعفران و سیمان در دستور کار قرار دارد.