به گزارش ایرنا؛ سامن یکی از چهار بخش شهرستان ملایر و یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران به شمار می‌رود که از موقعیت استراتژیک و بی‌نظیری برخوردار است، سامن شهرزیرزمینی را قلب خود دارد و به طور قطع وجود این ظرفیت گردشگری، می‌تواند در پیشانی توسعه این شهر قرار گیرد.
بخش سامن با دارا بودن ۶۳ روستا با بیش از ۲۴ هزار نفر جمعیت روستایی، یکی از بخش‌های پرجمعیت شهرستان ملایر است که ۵۷ روستای آن دارای سکنه و ۶ روستای خالی از سکنه است، شهر سامن در ۱۵ کیلومتری ملایر واقع شده و با دارا بودن چهار دهستان، از موقعیت استراتژیک و بی‌نظیری به عنوان «کریدور جنوب غرب و شمال غرب کشور» و یک «کریدور بین‌المللی» برخوردار است.
دستکند سامن یکی از مزیت‌های عمده این بخش برای توسعه گردشگری و اقتصادی است، شهری که سال ۱۳۸۴ به‌طور اتفاقی کشف شد و باستان شناسان با توجه به اسکلت‌ها و اشیا کشف شده هسته اولیه شهر را متعلق به قبل از دوره اشکانیان و حداقل قدمت این شهر را سه هزار و ۵۰۰ سال و بعضی از باستان شناسان حتی قدمت آن را تا ۱۰ هزار سال نیز تخمین زده‌اند و در طول تاریخ به وسعت آن افزوده شده است.
طی دورانی که این مجموعه شگفت‌انگیز و منحصربه فرد کشف شد، گام‌های بلندی برای گردشگرپذیر شدن این اثر تاریخی برداشته شد و تاکنون بازدیدکنندگان بسیاری از عالی‌رتبه‌ترین مسوولان کشوری و در راس آن وزرای میراث فرهنگی و گردشگران و مسافران بسیاری از این دستکند بازدید کردند و با تامین زیرساخت‌ها، یک قطب گردشگری و اقتصادی برای استان، منطقه و شهرستان ملایر به شمار می‌رود.
دستکند سامن؛ پیشران توسعه اقتصادی و گردشگری
وجود آثار بی‌نظیری همچون امامزاده سام و هام، برج خانقلی، امامزاده ابراهیم(ع) طجر، مسجد جامع سامن، طبیعت بکر و دست نخورده و مجموعه تفریحی و توریستی تپه مصلی، احداث منطقه ویژه اقتصادی، از دیگر ظرفیت‌های خاص این بخش است که می‌تواند محرک توسعه سامن باشد و این منطقه را به یک مقصد گردشگری و اقتصادی تبدیل کند.
بخش سامن ۴۳ دهیاری دارد، اما از این تعداد ۲۸ روستا بدون ساختمان دهیاری است و دهستان سامن با ۲۱ روستا، یکی از دهستان‌های محروم این بخش به شمار می‌رود، اگرچه تمام راه‌های اصلی این بخش به صورت بزرگراه است، اما طبق اعلام بخشداری ۱۶ روستای این بخش از ۵۷ روستای دارای سکنه، بدون راه دسترسی آسفالت هستند.
موقعیت کریدوری این بخش، به ویژه محور ملایر-سامن-بروجرد که یک کریدور بین‌المللی محسوب می‌شود، ظرفیت بی‌نظیری برای توسعه اقتصاد جاده‌ای ایجاد کرده است و آنگونه که بخشدار سامن می‌گوید: برنامه‌ریزی برای احداث مجتمع‌های بین‌راهی، فروشگاه‌ها و امکانات خدماتی در دستور کار قرار دارد تا از این گذرگاه دائمی استان‌های جنوبی، مرکزی و شمالی کشور، حداکثر بهره‌برداری اقتصادی صورت پذیرد.
«داود معتمدنژاد» در گفت و با خبرنگار ایرنا، توسعه این بخش را در گرو تامین زیرساخت‌ها در حوزه‌های مختلف دانست و اظهار کرد: سامن از نظر آثار تاریخی و طبیعی، کشاورزی، گردشگری، فرهنگی و اقتصادی واجد ارزش و اعتبار است و باید برای بهره‌مندی از این حوزه‌ها برنامه‌ریزی‌های راهبردی صورت گیرد.
وی با بیان اینکه راه‌های بخش سامن همه بزرگراه است و این یک مزیت برای توسعه به شمار می‌رود، افزود: تنها ۱.۵ کیلومتر در خروجی شهر سامن به صورت دوطرفه است که به عنوان نقطه حادثه‌خیز شناسایی شده و قول اصلاح آن از محل اعتبارات راهداری داده شده است.
بخشدار سامن با بیان اینکه آسفالت راه روستایی از اولویت‌های مهم برای توسعه است، ادامه داد: تنها هشت روستای این بخش از جمله جیجیان رود، انجیره، دره انوج، قلعه کرتیل آباد، سراب طجر، کمربنه و هزار جریب بدون آسفالت یا دارای آسفالت بسیار محدود هستند و روستای امیرالامرا آخرین آسفالت خود را مربوط به دهه ۶۰ می‌داند.
سامن از نظر زیرساخت‌های ورزشی محروم‌ترین بخش است
معتمدنژاد با تاکید بر اینکه این بخش از نظر توسعه زیرساخت‌های ورزشی در زمره محروم‌ترین بخش‌هاست، بیان کرد: این در حالیست که روستای حسین‌آباد ناظم با جمعیتی نزدیک به چهار هزار نفر و با توجه به اینکه در آستانه شهر شدن است، بدون هرگونه امکانات ورزشی از قبیل زمین چمن مصنوعی، استخر و سالن ورزشی است.
وی با اشاره به اینکه روستای دهلق نیز با ۱۹۵۲ نفر جمعیت از هر گونه امکانات ورزشی محروم است، یادآور شد: پروژه‌های سه زمین چمن مصنوعی در روستاهای دهنو آورزمان، انوج و آورزمان اگرچه کلنگ‌زنی شده‌اند، اما هنوز به بهره‌برداری نرسیده‌اند و سالن ورزشی روستای بزرگ انوج نیز به مدت ۲۰ سال متوقف مانده و برای تکمیل نیاز به محوطه‌سازی و سه هزار و ۵۰۰ متر آسفالت دارد که قول تکمیل آن تا پایان مهر ماه داده شده است.
بخشدار: آرامگاه باباحسین (دوره ایلخانی) که به ثبت ملی رسیده، مورد دستبرد حفاران غیرمجاز قرار گرفته و در معرض تخریب است و نیاز به اقدام فوری برای حفاظت و مرمت دارد، ارگ باستانی انوج و دستکند انوج دو اثر ارزشمند این بخش هستند که کار مطالعاتی خاصی روی آنها انجام نشده است.
بخشدار سامن ادامه داد: این بخش از نظر آثار و ابنیه تاریخی یکی از غنی‌ترین بخش‌های استان و شهرستان محسوب می‌شود، اما این میراث ارزشمند با بی‌مهری جدی مواجه است، دستکند سامن به عنوان یک اثر ملی، با مشکل عدم اجرای شبکه پساب شهری مواجه است که تهدیدی برای بقای آن محسوب می‌شود.
معتمدنژاد گفت: آرامگاه باباحسین (دوره ایلخانی) که به ثبت ملی رسیده، مورد دستبرد حفاران غیرمجاز قرار گرفته و در معرض تخریب است و نیاز به اقدام فوری برای حفاظت و مرمت دارد، ارگ باستانی انوج و دستکند انوج دو اثر ارزشمند این بخش هستند که کار مطالعاتی خاصی روی آنها انجام نشده است.
تامین اعتبار؛ نیاز ضروری برای رفع موانع
وی با تاکید بر اینکه امامزاده ابراهیم(ع) طجر به عنوان قطب گردشگری مذهبی، سالانه میزبان هزاران زائر است، بیان کرد: با این حال، اقدامات عمرانی آن مربوط به ۲۰ سال قبل بوده و امکانات آن فرسوده شده و این امامزاده نیازمند بازسازی، محوطه‌سازی، ایجاد بازارچه و امکانات رفاهی برای جذب بیشتر گردشگر است که در این زمینه اداره اوقاف برای بازسازی این بقعه قول مساعد داده است.
بخشدار سامن همچنین به روند رو به رشد حوزه آموزش و پرورش و توسعه مدارس اشاره و اظهار کرد: با وجود اقدامات خوب و پروژه‌های خیرساز در دست اقدام (مانند مدارس روستاهای مهدی‌آباد و دهنوآورزمان)، چند مدرسه در این بخش از جمله مدرسه روستای لولوهر به دلیل فرسودگی و کمبود فضا، تخریبی تشخیص داده شده و در معرض خطر است.
معتمدنژاد به حوزه برق‌رسانی و بهره‌مندی روستاهای این بخش از نعمت برق، افزود: با این وجود ۷۰ درصد شبکه توزیع برق این بخش فرسوده و نیازمند نوسازی و اصلاح فوری است و این بخش، فرسوده‌ترین شبکه توزیع برق شهرستان ملایر را داراست.
گردشگری مذهبی سامن، بی‌نظیر است
وی با بیان اینکه تمامی روستاهای دارای سکنه این بخش از نعمت گاز بهره‌مند هستند، ادامه داد: بخش سامن با دارا بودن ظرفیت‌های استراتژیک ترانزیتی (کریدور بین‌المللی)، غنای تاریخی-فرهنگی و استقبال از گردشگری مذهبی، دارای پتانسیل بی‌نظیری برای توسعه و رشد اقتصادی است.
بخشدار سامن تاکید کرد: با این حال، کمبودهای زیادی در زیرساخت‌های اولیه (راه‌های روستایی، برق، ورزشی و آموزشی) و محرومیت در حفاظت از میراث فرهنگی، این ظرفیت‌ها را تهدید می‌کند.
معتمدنژاد با تاکید بر اینکه برای تبدیل این بخش به یک قطب اقتصادی و گردشگری، به تخصیص فوری اعتبارات، عزم جدی دستگاه‌های متولی و حمایت‌های همه‌جانبه نیاز داریم، بیان کرد: برای آسفالت معابر روستایی، نوسازی شبکه برق و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام ورزشی نیاز به تخصیص اعتبارات داریم.
بخشدار: بخش سامن با برخورداری از ظرفیت‌های منحصربه فرد گردشگری، کشاورزی و اقتصادی، در مسیر تحولی چشمگیر قرار دارد.
وی عزم جدی دستگاه‌های متولی همچون میراث فرهنگی و اداره اوقاف برای نجات، مرمت و توسعه آثار تاریخی و مذهبی، توسعه برنامه‌ریزی‌شده اقتصاد جاده‌ای با ایجاد مجتمع‌های خدماتی-رفاهی در کریدورهای اصلی و پایش مستمر وعده‌های داده شده توسط مسوولان همچون اصلاح راه خروجی سامن و تکمیل سالن ورزشی انوج را ضروری خواند تا به مرحله عمل برسند.
بخشدار سامن با بیان اینکه بدون توجه فوری و همه‌جانبه به این مشکلات، شکاف بین ظرفیت‌ها و وضعیت موجود در بخش سامن روز به روز عمیق‌تر خواهد شد، گفت: بخش سامن واقع در استان همدان، با برخورداری از ظرفیت‌های منحصربه‌فرد گردشگری، کشاورزی و اقتصادی، در مسیر تحولی چشمگیر قرار گرفته است.
اقتصاد جاده‌ای؛ پیشران توسعه سامن
معتمدنژاد در عین حال سامن را نگینی بکر در انتظار شکوفایی دانست و گفت: این بخش از اقتصاد جاده‌ای تا شهرک‌های صنعتی پیشرو دارای ظرفیت‌های ویژه‌ای است و موقعیت جغرافیایی این منطقه به عنوان محور اصلی تردد زائران عتبات عالیات و دارا بودن پتانسیل‌های بکر، آن را به کانونی برای برنامه‌های توسعه پایدار و ایجاد اشتغال تبدیل کرده است.
وی با اشاره به اینکه اقتصاد جاده‌ای این بخش پیشران توسعه و نیازمند مساعدت است، خاطرنشان کرد: یکی از بارزترین ظرفیت‌های بخش سامن، استقبال خودجوش مردم از اقتصاد جاده‌ای است و توسعه فروشگاه‌ها و غرفه‌های کنار جاده‌ای توسط مردم محلی، نشان از درک صحیح آنان از فرصت‌های اقتصادی دارد.
بخشدار سامن رونق اقتصاد جاده‌ای را نیازمند حمایت نهادهای اجرایی دانست و تاکید کرد: این حرکت پویای مردمی، برای ساماندهی و توسعه پایدار، نیازمند مساعدت برای صدور سریع مجوزهای لازم و حمایت همه‌جانبه نهادهای اجرایی مرتبط است.
معتمدنژاد یادآور شد: محورهای ارتباطی اصلی از جمله ملایر- آورزمان- نهاوند و همچنین سه راهی ملایر- بروجرد و سامن، به دلیل تردد بالای زائران و مسافران، بستر مناسبی برای توسعه سوغات‌سراها، بازارچه‌های مرزی و فروشگاه‌های محصولات محلی هستند.
گردشگری و کشاورزی؛ عرصه‌های نوین رشد
وی همچنین گردشگری کشاورزی را ظرفیتی برای توسعه دانست و اظهار کرد: بخش سامن با بهره‌مندی از طبیعت بکر و زمین‌های کشاورزی، پتانسیل بالایی برای توسعه گردشگری کشاورزی دارد و این امر نیازمند برنامه‌ریزی هدفمند و آموزش کشت‌های نوین به بهره‌برداران است.
بخشدار سامن با بیان اینکه در راستای توسعه متوازن، انتخاب چند روستا به عنوان آزمونه (پایلوت) اقتصاد جاده‌ای و گردشگری در دستور کار قرار گرفته است تا با الگوسازی، سایر روستاها نیز به این چرخه توسعه بپیوندند، افزود: مهاجرت معکوس نشانه‌ای از ظرفیت‌های نهفته است که بخش سامن به دلیل آب و هوای مطبوع و ظرفیت‌های طبیعی، شاهد مهاجرت معکوس در روستاهایی مانند زرشکی و حسین‌آباد ناظم بوده است و این پدیده، فرصتی استثنایی برای احیا و رونق روستاها ایجاد کرده است.
معتمدنژاد به توسعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی در این بخش اشاره کرد و گفت: با توجه به استقبال از بازگشت به روستا، توسعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی به عنوان یکی از اولویت‌های اصلی برای جذب گردشگر و ایجاد درآمد برای جوامع محلی دنبال می‌شود.
وی با اشاره به اینکه یک شهرک صنایع غذایی فعال در بخش سامن، نمونه‌ای موفق از صنعت بومی است، ادامه داد: محصولات این شهرک که دارای برند و بسته‌بندی است، به سراسر کشور صادر می‌شود و برای حدود ۷۰۰ نفر اشتغالزایی مستقیم ایجاد کرده‌اند.
صنعت و اشتغال؛ از شهرک‌های غذایی تا بزرگترین پروژه صنعتی
بخشدار سامن بیان کرد: هم اکنون بزرگترین شهرک صنفی-صنعتی استان در این بخش در دست اقدام است و پروژه احداث بزرگترین شهرک صنفی-صنعتی استان در اراضی قشلاق پیرحیاتی با ۸۰ درصد پیشرفت در تملک زمین و اخذ مجوزها، نویدبخش ایجاد تحولی عظیم در بخش صنعت است.
کارخانه شیشه به عنوان بزرگترین پروژه صنعتی استان و شهرستان ملایر در حال اجرا است و با رفع موانع و آغاز کار توسط سرمایه‌گذار، فاز اول این پروژه سال آینده با ایجاد اشتغال برای ۲۰۰ نفر به بهره‌برداری خواهد رسید.
معتمدنژاد گفت: پروژه‌ای کلیدی این بخش کارخانه شیشه به عنوان بزرگترین پروژه صنعتی استان و شهرستان ملایر در حال اجرا است و با رفع موانع و آغاز کار توسط سرمایه‌گذار، فاز اول این پروژه عظیم سال آینده با ایجاد اشتغال برای ۲۰۰ نفر به بهره‌برداری خواهد رسید.
وی در ادامه به ظرفیت‌های بالای این بخش در حوزه صنایع دستی اشاره کرد و افزود: روستای دهنو آورزمان به عنوان مهد مبلمان منبت شناخته می‌شود و این هنر-صنعت اصیل نیازمند توجه و برنامه‌ریزی ویژه برای معرفی به بازارهای ملی و بین‌المللی است.
بخشدار سامن یادآور شد: در حوزه نوسازی مسکن روستایی، اقدامات قابل توجهی صورت گرفته است، به طوری‌که از مجموع ۶ هزار و ۷۹۰ واحد مسکونی، ۶ هزار و ۶۱۷ واحد (معادل ۹۷ درصد) مقاوم‌سازی شده‌اند و برای مقاوم‌سازی هزار و ۴۰۹ واحد باقی‌مانده نیز هیچ مانع اجرایی وجود ندارد.
رهاورد:
با وجود تمامی این ظرفیت‌های خدادادی و اقدامات انجام‌شده، به نظر می‌رسد ظرفیت‌های گردشگری، کشاورزی و اقتصادی بخش سامن کمتر مورد توجه قرار گرفته است، مردم سامن برای جبران عقب‌ماندگی‌ها و شتاب بخشیدن به روند توسعه، نیازمند حمایت و توجه ویژه دولت چهاردهم هستند و این منطقه آماده است تا با همراهی نهادهای دولتی، به قطب اقتصادی و گردشگری غرب کشور تبدیل شود.
بخش سامن با دارا بودن همه مولفه‌های توسعه پایدار از جمله اقتصاد جاده‌ای پویا، صنعت پیشرو، کشاورزی نوین و گردشگری بکر، در آستانه یک جهش اقتصادی-اجتماعی قرار دارد که تحقق کامل آن در گرو عزم ملی و مساعدت نهادهای حاکمیتی است.