بارورسازی ابرها یکی از رایجترین روشها در کشورهای مختلف است که در زمانهای خاصی و با توجه به شرایط مناسب روی برخی از ابرها استفاده میشود. اما مسئله اصلی اینجاست که این روش اندک تاثیری در حل بحران آب دارد؛ و با توجه به اینکه افزایش میزان بارش به معنی افزایش آب نیست میتوان گفت بارورسازی ابرها راه حل دائمی و قوی برای حل بحران آب نیست.
محمدابراهیم رئیسی، کارشناس آب گفت: ما در واقع با یک افراط و تفریطی در خصوص باور سازی ابرها در ایران مواجه هستیم. باروری ابرها اصلا پدیده تازه ای نیست و از ۶۰ سال پیش و همان وقتی که در دنیا مطرح شد در ایران هم مطرح شد.
وی افزود: این روش به عنوان یکی از روشهای تامین آب در جهان مطرح است. یعنی به طور کل نمیتوانی این روش را کنار بگذاری، اما اینکه به آن بچسبی تا بحران آب را حل کنی هم در واقع مشکلگشا نیست.
رئیسی بیان کرد: در دنیا میزانی که این روش میتواند کار کند این است که ۱۰ تا ۱۵ درصد میزان بارش را افزایش دهد. ضمن اینکه میزان بارش اصلا معنیاش افزایش آب نیست.
وی درخصوص میران تاثیر این روش اظهار کرد: وقتی که این روش انجام میشود باید بعد از تبخیر و تعرق تبدیل به رواناب شود؛ یعنی از ۱۵ درصد ۱۰ درصد تا یک و نیم درصد و حتی زیر یک درصد آب تامین میشود. شما دارید ۱۰۰ میلیارد متر مکعب در سال آب مصرف میکنید. در واقع وقتی که من میگویم یک درصد میزانآب، عدد آنقدر بزرگ نیست که شما بحران آب در کل کشور را با بارورسازی ابرها حل کنید.
این کارشناس آب گفت: شیوه برخورد با این قضیه قطره چکانی است. درست است که تزریق قطره قطره در سطح تاثیر دارد، اما تاثیرش به اندازه خودش است؛ نه بیشتر و نه کمتر.
وی بیان کرد: بارورسازی ابرها فناوری است که سالها در کشورهای مختلفی استفاده میشود ولی به عنوان یک راه حل نهایی مثل انتقالاتی که از طالقان به تهران انجام شد تاثیرگذار نیست. بعضی افراد فکر میکنند که باروری ابرها کل مشکل ایران را حل میکند و برخی میگویند که اصلاً به درد نمیخورد.
رئیسی تصریح کرد: باروری ابرها یک مسئله فناوری محور است. فناوری اش هم صرفاً آن هواپیما یا ژنراتورهایی که یدید نقره پرتاب میکنند نیست، اطلاعات هواشناسی به روز و دقیقه که ابرها کی حرکت میکنند و با چه سرعتی حرکت میکنند. ما باید منتظر بمانیم که ابرها را بارور کنیم و به بارندگی برسانی.
وی افزود: ما در تحریمها باروری را شروع کردیم و به علت اینکه روابطمان با غرب دچار مشکل بود، با روسیه این کار را انجام میدادیم و شاید اطلاعات ماهوارهشان خیلی دقیق نبود؛ خیلی وقتها هم به علت نبود تجهیزات مناسب ما مشکلاتی داشتیم که همه اینها کنار هم موجب شد نتوانیم حمایت خوب داشته باشیم.
رئیسی درخصوص تاثیرات منفی این روش میگوید: هر دستکاری در اکوسیستم میتواند تاثیرات خودش را داشته باشد، اما آن چیزی که بیشتر در دنیا موجب توقف بارورسازی ابرها شده است، این بوده که شاید گزینههای بهتری را برای تامین آب پیدا کردند.
وی افزود: من ندیدم در دنیا کسی از باربری ابرها به عنوان یک عامل ضد اکوسیستمی صحبت کند. جدا از آن شنیدم که برای از بین بردن گرد و غبار هم استفاده میشود؛ و در واقع من یک اقدام مثبت محیطی از آن در ذهنم است.
این کارشناس در ادامه گفت: استفاده از آبهای نامتعارف یا فناوریهایی که به این شکل میتوانند به ما کمک بکنند از نظر من هیچ وقت مقدم بر مدیریت قسمت و بدنه اصلی آب ایران نیست. آنچه که الان مشکل وجود این است که منابع اصلی و بزرگ ۱۰۰ میلیارد مترمکعب آب را درست مدیریت کنیم و استفاده کردن از بسیاری از روشها مثل شیرین کردن آب درواقع اینه سرپوش گذاشتن است.
وی بیان کرد: کافی است میزان صرفه جویی آب در تهران را ۳۰ درصد بیشتر کنید و هر روش فناوری که میخواهید را افزایش دهید و سالانه نزدیک به ۳۶۰ میلیون متر مکعب فقط در تهران صرفه جویی کنید.
وی معتقد است: استفاده از این روشها را بعد از تمام مدیریتها و صرفه جوییها میبینم که باید میکردیم و نکردیم.